حصر حکم

[ویکی فقه] حصر حکم به اختصاص حکم به موضوعی معیّن و سلب آن از سایر اشیا اطلاق می شود.
حصر از یک نظر بر دو قسم است: ۱. حصر حکم؛ ۲. حصر موضوع .
تعریف
هر گاه حصر در کلام به حکم برگردد، حصر حکم نامیده می شود. در مثال «ما جائنی القوم الا زیدا» حکم مجیء فقط برای زید اثبات و از غیر او نفی شده است.در کتاب « فوائد الاصول » آمده است:«ولا اشکال فی ان مثل (الاّ) یفید حصر الحکم فی المستثنی منه و اخراج المستثنی عنه بعد الاسناد». مرحوم « محقق نائینی » معتقد است بحث ازمفهوم داشتن و یا مفهوم نداشتن حصر ، به این برمی گردد که آیا حصر، حصر حکم است و یا حصر موضوع. وی در این باره می گوید:«الفصل الرابع: فی مفهوم الحصر. لایخفی ان النزاع فیه ایضا یرجع الی ان الحصر حصر للحکم او للموضوع».