میرزا حسین قلی فراهانی معروف به آقا حسینقلی ( ۱۲۳۰، تهران – ۱۲۹۴، تهران ) ، از نوازندگان سرشناس تار اواخر دوران قاجار بود. او فرزند کوچک تر علی اکبر فراهانی نوازنده معروف تار اوایل حکومت ناصرالدین شاه بود. آقا حسینقلی شاگرد برادر بزرگ خود میرزا عبدالله فراهانی و سپس شاگرد پسرعمو یا پدرخوانده خود آقا غلامحسین فراهانی شد.
... [مشاهده متن کامل]
آقا حسینقلی، برای پر کردن صفحهٔ گرامافون به همراه گروهی نوازنده به پاریس سفر کرد و صفحاتی را ضبط کرد که بعدها جریان این سفر دستمایه داستانی تاریخی - تخیلی برای علی حاتمی در فیلم دلشدگان گشت.
دو فرزند او یعنی علی اکبر شهنازی و عبدالحسین شهنازی نیز بعدها از نوازندگان سرشناس تار شدند. ردیف آقا حسینقلی که فرزند بزرگش علی اکبر شهنازی، روایت و ضبط کرده، یکی از ردیف های معروف موسیقی ایرانی است.
آقا حسینقلی ابتدا شاگرد برادر بزرگ خود میرزا عبدالله فراهانی بود و سپس شاگرد پسرعمو یا پدرخوانده خود آقا غلامحسین فراهانی شد. او ساز تار را با مهارت بسیار می نواخت و به اصول نوازندگی پایبندی جدی داشت، چنانکه در زمانی که تار شش سیم در حال رواج یافتن بود، او سیم ششم تار را قطع می کرد و با پنج سیم تار می نواخت. مهارت وی در نواختن ساز تار، از برادش میرزا عبدالله فراتر بود.
آقا حسینقلی، برای پر کردن صفحهٔ گرامافون به همراه گروهی نوازنده به پاریس سفر کرد و صفحاتی را ضبط کرد که بعدها جریان این سفر دستمایه داستانی تاریخی - تخیلی برای علی حاتمی در فیلم دلشدگان گشت.
در ردیف منتظم الحکماء گوشه ای به نام آقاحسینقلی در ردیف آوازی افشاری ثبت شده که احتمالاً از ابداعات آقا حسینقلی است.
از جمله شاگردان آقا حسینقلی می توان به ارفع الملک، میرزا غلامرضای شیرازی، باصرالدوله، علی محمد فخام بهزادی، علینقی وزیری، غلامحسین درویش، آقا رضاخان ( داماد آقا حسینقلی و پسر آقا غلامحسین فراهانی ) ، اسماعیل شیرازی ( فرزند داوود شیرازی ) ، خلیل فهیمی ( فهیم الملک ) ، یوسف فروتن، جهانشاه میرزا بیابانی، محسن میرزا ظلی، سلطان مجید میرزا رخشانی ( خازن الدوله ) ، شهاب دفتری، سراج، محمدرضا سالار معزز، مرتضی نی داوود، معزالدین غفاری و حسینقلی غفاری ( فرزندان کمال الملک ) ، محمود وقار، نسقچی باشی، میرزا امان الله امانی، کمال زاده، اسدالله سرور کرمانی ( سرور حضور ) ، و حاج غلامرضا اشاره کرد. همچنین علی اکبر شهنازی و اسماعیل قهرمانی نیز از شاگردان وی بودند.
... [مشاهده متن کامل]
آقا حسینقلی، برای پر کردن صفحهٔ گرامافون به همراه گروهی نوازنده به پاریس سفر کرد و صفحاتی را ضبط کرد که بعدها جریان این سفر دستمایه داستانی تاریخی - تخیلی برای علی حاتمی در فیلم دلشدگان گشت.
دو فرزند او یعنی علی اکبر شهنازی و عبدالحسین شهنازی نیز بعدها از نوازندگان سرشناس تار شدند. ردیف آقا حسینقلی که فرزند بزرگش علی اکبر شهنازی، روایت و ضبط کرده، یکی از ردیف های معروف موسیقی ایرانی است.
آقا حسینقلی ابتدا شاگرد برادر بزرگ خود میرزا عبدالله فراهانی بود و سپس شاگرد پسرعمو یا پدرخوانده خود آقا غلامحسین فراهانی شد. او ساز تار را با مهارت بسیار می نواخت و به اصول نوازندگی پایبندی جدی داشت، چنانکه در زمانی که تار شش سیم در حال رواج یافتن بود، او سیم ششم تار را قطع می کرد و با پنج سیم تار می نواخت. مهارت وی در نواختن ساز تار، از برادش میرزا عبدالله فراتر بود.
آقا حسینقلی، برای پر کردن صفحهٔ گرامافون به همراه گروهی نوازنده به پاریس سفر کرد و صفحاتی را ضبط کرد که بعدها جریان این سفر دستمایه داستانی تاریخی - تخیلی برای علی حاتمی در فیلم دلشدگان گشت.
در ردیف منتظم الحکماء گوشه ای به نام آقاحسینقلی در ردیف آوازی افشاری ثبت شده که احتمالاً از ابداعات آقا حسینقلی است.
از جمله شاگردان آقا حسینقلی می توان به ارفع الملک، میرزا غلامرضای شیرازی، باصرالدوله، علی محمد فخام بهزادی، علینقی وزیری، غلامحسین درویش، آقا رضاخان ( داماد آقا حسینقلی و پسر آقا غلامحسین فراهانی ) ، اسماعیل شیرازی ( فرزند داوود شیرازی ) ، خلیل فهیمی ( فهیم الملک ) ، یوسف فروتن، جهانشاه میرزا بیابانی، محسن میرزا ظلی، سلطان مجید میرزا رخشانی ( خازن الدوله ) ، شهاب دفتری، سراج، محمدرضا سالار معزز، مرتضی نی داوود، معزالدین غفاری و حسینقلی غفاری ( فرزندان کمال الملک ) ، محمود وقار، نسقچی باشی، میرزا امان الله امانی، کمال زاده، اسدالله سرور کرمانی ( سرور حضور ) ، و حاج غلامرضا اشاره کرد. همچنین علی اکبر شهنازی و اسماعیل قهرمانی نیز از شاگردان وی بودند.
