حسینعلی ملاح ( زادهٔ ۴ تیر ۱۳۰۰ در نوکنده – درگذشتهٔ ۲۷ تیر ۱۳۷۱ در تهران ) ، نقاش، موسیقی دان، مؤلف و پژوهشگر موسیقی اهل ایران بود.
حسینعلی ملاح در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در بندر گز متولد شد. او یکی از فرزندان آقابزرگ خان ملاح و خدیجه افضل وزیری و نوه دختری بی بی خانم استرآبادی بنیان گذار اولین دبستان دخترانه و یکی از نخستین پیشگامان حقوق زنان ایران بود. پدر وی آقابزرگ ملاح از طوائف اصیل منطقه بندرگز از توابع استرآباد و از کارمندان عالی رتبه وزارت کشور بود. نویسنده، ملاح نیز از کودکی خودش به موسیقی و فراگیری آن عشق و علاقه ای خاص داشت و لحظه ای از آن دوری نمی جست به طوری که هر وقت فرصت به جای بازی گوشی و شیطنت که خاص دوران کودکی هر انسان است به موسیقی روی می آورد و صفحه هایی را روی گرامافون می گذاشت و مدت ها به آن گوش فرا می داد و مات و مبهوت مجذوب موسیقی می گردید.
... [مشاهده متن کامل]
پدر و مادر وی که می دیدند فرزندشان چنین علاقه ای به موسیقی از خود نشان می دهد، برای بیشتر به شوق درآوردن وی، هر روز هنگام صرف صبحانه و ناهار و شام، صفحات متعددی را از هنرمندان آن زمان روی گرامافون گذارده و به نغمات آن گوش می دادند تا کودکشان هم از آن بهره مند گردد.
این وضع ادامه داشت تا این که وی به سن چهارده سالگی می رسد و از این زمان بود که پدرش برای او ویولونی تهیه می کند و او شروع به نواختن می کند. ملاح ابتدا نزد معلم نقاشی خود که از موسیقی هم بهره یی داشت تمرین را آغاز می نماید ولی چندی بعد نزد استادانی چون: ابوالحسن صبا، حسین یاحقی و علینقی وزیری رفته و به فراگیری علم موسیقی مشغول می گردد.
زمانی که علینقی وزیری به ریاست مدرسه عالی موسیقی منصوب می گردد، ملاح به این مدرسه می رود و به طور مستمع آزاد ثبت نام می کند و در کلاس های این هنرستان شرکت می کند. در این هنگام که مدت هشت سال از نواختن و آشنایی وی با تار و سه تار و ویولون می گذشته، ابتدا نزد فروتن راد، تمرین و فراگیری ویلن، سپس هارمونی را نزد روح الله خالقی می آموزد و سرانجام از مدرسه عالی موسیقی کشور، موفق به دریافت دیپلم موسیقی می گردد. حسینعلی ملاح ضمن تحصیلات عالیه در هنر موسیقی، در دانشکده کشاورزی کرج نیز مشغول تحصیل و از همین دانشکده در رشته کشاورزی نیز فارغ التحصیل گردید ولی به جای اینکه با آب و خاک و گل و گیاه سرو کار پیدا کند چون عاشق موسیقی بود با ویولون، سه تار، تار و نت و آهنگ دمساز گردید و خدمات شایانی به موسیقی کشور نمود و آثار سرشناسی از خود در قسمت کتابت و تئوری موسیقی ایران از خود به جای نهاد که راه گشایی برای حال و نسل های آینده خواهد بود و شاید بتوان گفت بیش از هر نویسنده صاحب نامی در این راه گام برداشته و قلم زده که علاوه بر مطالب گوناگونی که در مجلات و روزنامه ها تحریر کرده باید از شرحی بر رساله موسیقی جامی، رساله موسیقی بهجت الروح، حافظ و موسیقی، تاریخ موسیقی ایران ( جلد دوم ) ، سرگذشت کلنل وزیری، مشت زن، مونا و انا و دو اثر دیگر، انجمن دوستی و تفریح و چهار دختران فضل فروش و چهار نمایشنامه دیگر، زنده باد زندگی، فرهنگ سازها، ملکه ویکتوریا، و این اواخر، اثری بدیع و راهگشایی بزرگ به نام " پیوند موسیقی و شعر " که چاپ و منتشر گردید.
حسینعلی ملاح در سال ۱۳۰۰ خورشیدی در بندر گز متولد شد. او یکی از فرزندان آقابزرگ خان ملاح و خدیجه افضل وزیری و نوه دختری بی بی خانم استرآبادی بنیان گذار اولین دبستان دخترانه و یکی از نخستین پیشگامان حقوق زنان ایران بود. پدر وی آقابزرگ ملاح از طوائف اصیل منطقه بندرگز از توابع استرآباد و از کارمندان عالی رتبه وزارت کشور بود. نویسنده، ملاح نیز از کودکی خودش به موسیقی و فراگیری آن عشق و علاقه ای خاص داشت و لحظه ای از آن دوری نمی جست به طوری که هر وقت فرصت به جای بازی گوشی و شیطنت که خاص دوران کودکی هر انسان است به موسیقی روی می آورد و صفحه هایی را روی گرامافون می گذاشت و مدت ها به آن گوش فرا می داد و مات و مبهوت مجذوب موسیقی می گردید.
... [مشاهده متن کامل]
پدر و مادر وی که می دیدند فرزندشان چنین علاقه ای به موسیقی از خود نشان می دهد، برای بیشتر به شوق درآوردن وی، هر روز هنگام صرف صبحانه و ناهار و شام، صفحات متعددی را از هنرمندان آن زمان روی گرامافون گذارده و به نغمات آن گوش می دادند تا کودکشان هم از آن بهره مند گردد.
این وضع ادامه داشت تا این که وی به سن چهارده سالگی می رسد و از این زمان بود که پدرش برای او ویولونی تهیه می کند و او شروع به نواختن می کند. ملاح ابتدا نزد معلم نقاشی خود که از موسیقی هم بهره یی داشت تمرین را آغاز می نماید ولی چندی بعد نزد استادانی چون: ابوالحسن صبا، حسین یاحقی و علینقی وزیری رفته و به فراگیری علم موسیقی مشغول می گردد.
زمانی که علینقی وزیری به ریاست مدرسه عالی موسیقی منصوب می گردد، ملاح به این مدرسه می رود و به طور مستمع آزاد ثبت نام می کند و در کلاس های این هنرستان شرکت می کند. در این هنگام که مدت هشت سال از نواختن و آشنایی وی با تار و سه تار و ویولون می گذشته، ابتدا نزد فروتن راد، تمرین و فراگیری ویلن، سپس هارمونی را نزد روح الله خالقی می آموزد و سرانجام از مدرسه عالی موسیقی کشور، موفق به دریافت دیپلم موسیقی می گردد. حسینعلی ملاح ضمن تحصیلات عالیه در هنر موسیقی، در دانشکده کشاورزی کرج نیز مشغول تحصیل و از همین دانشکده در رشته کشاورزی نیز فارغ التحصیل گردید ولی به جای اینکه با آب و خاک و گل و گیاه سرو کار پیدا کند چون عاشق موسیقی بود با ویولون، سه تار، تار و نت و آهنگ دمساز گردید و خدمات شایانی به موسیقی کشور نمود و آثار سرشناسی از خود در قسمت کتابت و تئوری موسیقی ایران از خود به جای نهاد که راه گشایی برای حال و نسل های آینده خواهد بود و شاید بتوان گفت بیش از هر نویسنده صاحب نامی در این راه گام برداشته و قلم زده که علاوه بر مطالب گوناگونی که در مجلات و روزنامه ها تحریر کرده باید از شرحی بر رساله موسیقی جامی، رساله موسیقی بهجت الروح، حافظ و موسیقی، تاریخ موسیقی ایران ( جلد دوم ) ، سرگذشت کلنل وزیری، مشت زن، مونا و انا و دو اثر دیگر، انجمن دوستی و تفریح و چهار دختران فضل فروش و چهار نمایشنامه دیگر، زنده باد زندگی، فرهنگ سازها، ملکه ویکتوریا، و این اواخر، اثری بدیع و راهگشایی بزرگ به نام " پیوند موسیقی و شعر " که چاپ و منتشر گردید.