حسین خوارزمی

[ویکی فقه] حسین خوارزمی یکی از دقیق ترین نویسندگان و شارحان و ادیبان سده هشتم و نهم هجری است و از جمله دانشمندان ممتاز و برجسته می باشد.
شرح فصوص الحکم حسین بن حسن خوارزمی را، شوشتری به شیخ کمال الدین حسین خوارزمی- بانی سلسله حسینیه همدانیه، نگارنده ارشاد المریدین- نسبت داده است، که درست نیست. این شیخ حسین خوارزمی از مشایخ اواخر سده نهم و سده دهم هجریست که در ۱۸ شعبان سال ۹۵۸ هجری درگذشته، و محمود غجدوانی و شریف الدین فرزند شیخ حسین مزبور دو کتاب در مقامات وی نوشته اند به نام های «مفتاح الطالبین» و «جادة العاشقین» که از فواید عصری در خصوص تاریخ، جغرافیا، تاریخ تصوف، مردم شناسی و... بسیار با اهمیت می نمایند. نگارنده در مقدمه آن دو اثر بتفصیل از دو نفر حسین خوارزمی نام که بین سده های هشتم تا دهم زیسته اند و در کتب رجال، تراجم آن دو بهم در آمیخته، سخن گفته است. در اینجا توجه می دهم که: حسین بن حسن خوارزمی صاحب این شرح و شارح مثنوی مولوی (جواهر الاسرار) دارای لقب «کمال الدین» نبوده، و این لقب بنا به تصریح محمود غجدوانی از آن حسین خوارزمی فرزند شهاب الدین است، و لقب حسین بن حسن خوارزمی، «تاج الدین» ذکر شده است. آقای دکتر درخشان در مقدمه ینبوع الاسرار مطالب مهمی پیرامون حسین بن حسن خوارزمی نوشته اند، ولی مشکل لقب او را حل نکرده اند، اگر چه لقب «کمال الدین» را نیز نپذیرفته اند. باری از فحوای نامه های حسین فرزند حسن خوارزمی و یوسف اهل محقق می شود که لقب او «تاج الدین» بوده است نه کمال الدین.