حسنعلی خان قره داغی ( ترکی آذربایجانی: Həsənəli xan Qaradaği; ۲۸ ژانویهٔ ۱۸۴۸ – ۲ دسامبر ۱۹۲۹ ) یا حسن علی خان قره داغسکی لغت شناس، نویسنده، شاعر و مدرس آذربایجانی بود.
حسن علی خان قره داغی که از خاندان و خانواده ای نخبه بود، پس از مرگ پدرش «حسنعلی آقا» و در ۲۸ ژانویه سال ۱۸۴۸ در شهر شوشی در قره باغ به دنیا آمد. پدربزرگ پدری وی «محمدفلی خان»، آخرین خان قره داغ، بود. از آنجایی که مادرش بعد از تولد او برای دومین بار ازدواج کرد، حسن علی خان را عمویش «محمد حسین» تربیت کرد. در مدرسه شهر شوشی تحصیل کرد و سال ۱۸۶۶ از آنجا فارغ التحصیل شد و با کمک معلمان خصوصی به تحصیلات عربی، فارسی و اسلامی خود ادامه داد. به این خاطر که تأثیرات زیادی از فردوسی، نظامی و خاقانی گرفته بود به تجربه سرودن غزل و مخمس متوسل شد.
حسن علی خان قره داغی از سال ۱۸۶۰ تدریس کلاس های خصوصی را در شوشی آغاز کرد. روش های حوضوی را کنار گذاشته و سبک های آموزشی روسی با میز تحریر و گچ را در مدرسه یک اتاقه خود به کار بست و در این اوان بود که اشعار آموزنده ای برای دانش آموزان خود سرود. فعالیت های تدریسی تمام قد خود به زبان ترکی آذربایجانی را در سال ۱۸۷۸ شروع کرد. برای آشناسازی دانش آموزانش با ادبیات روسی، به عنوان اولین فردی آثاری از «الکسندر ایزمایلوف»، ایوان کریلوف، «لئو مژالوسکی» را به زبان ترکی آذربایجانی برگرداند. [ ۱] یکی از شاگردان وی در این کلاس ها ذوالفقار حاجی بیف بود، که در آینده یکی از بنیان گذاران تئاتر کمدی موزیکال شد.
در سال ۱۸۸۱، الکسی چرنیایفسکی، رئیس بخش آذربایجانی مدرسه تربیت مدرس ماوراء قفقاز، از حسن علی خان قره داغی به تفلیس دعوت کرد تا یک کتاب درسی آموزش زبان ترکی آذربایجانی برای دانش آموزان را تدوین کند. وی با ارائه ۱۱ قطعه شعر اصلی و ۲۳ قطعه ترجمه شده که بیشتر آن ها را آثار ایوان کریلوف تشکیل می داد، در تهیه کتاب مشارکت کرد.
• کتاب «ویژگی های کهن و جدید و مقالات منطقه قره باغ، روایت دوره های سلطنت پناه خان، ابراهیم خان و «مهدیقلی خان». این کتاب که در سال ۱۸۸۰ نوشته شد، یک کتاب تاریخی عمدتاً اختصاص یافته به خانات قره باغ بود. با این حال، این اثر به شکل کامل خود حفظ نشد. در سال ۱۹۳۶ گزیده هایی از آن از سوی پسرش «محمد» جمع آوری شد. [ ۲]
• «تذکرایی قره داغی»: مجموعه ای از زندگی نامه ها و آثار عاشیق های قره باغ. [ ۳]
• «کتاب ضرب المثل ها»: وی با گردآوری بالغ بر ۲۵۰ ضرب المثل آذربایجانی، این کتاب را در سال ۱۸۷۸ انتشار داد. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفحسن علی خان قره داغی که از خاندان و خانواده ای نخبه بود، پس از مرگ پدرش «حسنعلی آقا» و در ۲۸ ژانویه سال ۱۸۴۸ در شهر شوشی در قره باغ به دنیا آمد. پدربزرگ پدری وی «محمدفلی خان»، آخرین خان قره داغ، بود. از آنجایی که مادرش بعد از تولد او برای دومین بار ازدواج کرد، حسن علی خان را عمویش «محمد حسین» تربیت کرد. در مدرسه شهر شوشی تحصیل کرد و سال ۱۸۶۶ از آنجا فارغ التحصیل شد و با کمک معلمان خصوصی به تحصیلات عربی، فارسی و اسلامی خود ادامه داد. به این خاطر که تأثیرات زیادی از فردوسی، نظامی و خاقانی گرفته بود به تجربه سرودن غزل و مخمس متوسل شد.
حسن علی خان قره داغی از سال ۱۸۶۰ تدریس کلاس های خصوصی را در شوشی آغاز کرد. روش های حوضوی را کنار گذاشته و سبک های آموزشی روسی با میز تحریر و گچ را در مدرسه یک اتاقه خود به کار بست و در این اوان بود که اشعار آموزنده ای برای دانش آموزان خود سرود. فعالیت های تدریسی تمام قد خود به زبان ترکی آذربایجانی را در سال ۱۸۷۸ شروع کرد. برای آشناسازی دانش آموزانش با ادبیات روسی، به عنوان اولین فردی آثاری از «الکسندر ایزمایلوف»، ایوان کریلوف، «لئو مژالوسکی» را به زبان ترکی آذربایجانی برگرداند. [ ۱] یکی از شاگردان وی در این کلاس ها ذوالفقار حاجی بیف بود، که در آینده یکی از بنیان گذاران تئاتر کمدی موزیکال شد.
در سال ۱۸۸۱، الکسی چرنیایفسکی، رئیس بخش آذربایجانی مدرسه تربیت مدرس ماوراء قفقاز، از حسن علی خان قره داغی به تفلیس دعوت کرد تا یک کتاب درسی آموزش زبان ترکی آذربایجانی برای دانش آموزان را تدوین کند. وی با ارائه ۱۱ قطعه شعر اصلی و ۲۳ قطعه ترجمه شده که بیشتر آن ها را آثار ایوان کریلوف تشکیل می داد، در تهیه کتاب مشارکت کرد.
• کتاب «ویژگی های کهن و جدید و مقالات منطقه قره باغ، روایت دوره های سلطنت پناه خان، ابراهیم خان و «مهدیقلی خان». این کتاب که در سال ۱۸۸۰ نوشته شد، یک کتاب تاریخی عمدتاً اختصاص یافته به خانات قره باغ بود. با این حال، این اثر به شکل کامل خود حفظ نشد. در سال ۱۹۳۶ گزیده هایی از آن از سوی پسرش «محمد» جمع آوری شد. [ ۲]
• «تذکرایی قره داغی»: مجموعه ای از زندگی نامه ها و آثار عاشیق های قره باغ. [ ۳]
• «کتاب ضرب المثل ها»: وی با گردآوری بالغ بر ۲۵۰ ضرب المثل آذربایجانی، این کتاب را در سال ۱۸۷۸ انتشار داد. [ ۴]
wiki: حسنعلی خان قره داغی