حسام الدین چلبی حسن

حسام الدّین چَلَبی، حسن ( ـ قونیه ۶۸۴ق)
معروف به اخی ترک، شاگرد و خلیفۀ مولوی و از صوفیان طریقت مولویه. چلبی برترین رتبۀ طریقتی در سلسله مولویه است. حسام الدین در شمار نزدیک ترین یاران جلال الدین محمد و مورد علاقۀ خاص او نیز بود و گویا پس از فوت صلاح الدین زرکوب، این علاقه به بالاترین حدّ خود رسید. از همین رو، مولوی مثنوی را به درخواست و ترغیب او سرود. از دقایق زندگی او اطلاع چندانی نداریم. افلاکی نیز با این که فصل ششم مناقب العارفین را به ذکر وی اختصاص داده است، اطلاع مفیدی دربارۀ زندگی او به دست نمی دهد. تنها این دانسته است که حسام الدین در زمان حیات مولوی، خلیفۀ او بود و در ضمن در خانقاهی دیگر در قونیه، سمت شیخی نیز داشته، چنان که بعد از درگذشت مولوی، یازده سال خلیفۀ او و مرشد روحانی خانقاه مولویه بود. این مقام بعد از وی به سلطان ولد، پسر مولوی، رسید. حسام الدین نزدیکِ مزار مولوی به خاک سپرده شده است.