حرکت در علوم دقیق دوره اسلامی

[ویکی فقه] در این مقاله به بررسی حرکت که اصطلاحی در کلام، فلسفه، طبیعیات و علوم دقیق می باشد می پردازیم.
دانشمندان و فنّاوران جهان اسلام از قرن دوم، در ادامه میراث علمی صنعت گران و دانشمندانِ پیش از اسلام (بین النهرینی، ایرانی، یونانی و بیزانسی)، درگیر حل مسائل عینی مرتبط با مفهوم حرکت بودند. بعدها، با توسعه علوم و فلسفه و کلام، درباره مفهوم حرکت تأملات دقیقی شد. معمولاً جنبه های فلسفیِ حرکت در مباحثِ کاربردیِ علوم دقیق نقشی نداشتند، اما مفهوم حرکت در علوم دقیق دوره اسلامی (شامل نجوم، مکانیک، فیزیک و ریاضیات) اهمیت داشت، چرا که هر کدام از این علوم، با توجه به گستره وسیع خود، به نوعی، از مفهوم حرکت بهره می برند، از جمله در پژوهش و الگوسازی حرکت سیارات، بحث درباره فرضیه های مرتبط با حرکت وضعی زمین، طراحی و ساخت دستگاه های پیچیده مکانیکی، طراحی آزمایش های تجربی در فیزیک، طراحی نظریاتی درباره قوانین نورشناسی، و بحث درباره چگونگی تبیین کاربرد مفهوم حرکت در هندسه.
حرکت در نجوم
در نجوم کاربردی، مفهوم حرکت، در ساخت ابزارهای نجومی شناخته شده برای مسلمانان (مانند ذات الحَلَق، اسطرلاب مسطح، اسطرلاب جامع) یا تکمیل شده توسط آن ها بین قرن های دوم تا دوازدهم، و برخی مسائل نجومی که با استفاده از این ابزارها حل می شدند (مانند حرکت سیارات مرئی و مقارنه های آنها، زمان سنجی براساس حرکت ظاهری خورشید و ستارگان) به کار می رفت.
← مساله مهم در نجوم نظری
علم مکانیک در دوره اسلامی شامل چهار زمینه ساخت دستگاه های مهندسی نظامی، ساعت سازی، ساخت دستگاه های خودکار و دستگاه های آبی بود، که همه آن ها به نوعی درگیر حل مسائل مرتبط با حرکت بودند. در دوره اسلامی، متخصصان این فن کوشیدند براساس میراث یونانیان و ایرانیان ابزارهایی با عملکرد بهتر بسازند، همچنین سازوکارهای مکانیکی ماهرانه ای ابداع کردند. در مهندسی نظامی، آنها عملکرد منجنیق ها را، با افزودن وزنه تعادل، ارتقا دادند. همچنین توانستند با استفاده از نفت، پرتابه های آتش زا را به دوردست پرتاب کنند. در ساعت سازی، آنها به کمک سازوکار دقیقی براساس جریان مایع (آب یا جیوه) یا با استفاده از وزنه تعادل، حرکت تناوبی ایجاد می کردند.
← حرکت رو به رشد در مکانیک
...