[ویکی فقه] از جمله شبهاتی که علمای اهل سنت در رابطه با حدیث غدیر مطرح کرده اند، روایتی منسوب به حسن مثنی فرزند امام حسن مجتبی (علیه السلام) است؛ در این روایت از وی در رابطه با حدیث غدیر سؤال شده و وی پاسخ داده اگر قصد پیامبر (صلی الله علیه وآله وسلم) خلافت و ولایت حضرت علی (علیه السلام) بود باید این مطلب را به صراحت بیان می فرمود به همان شکل که در رابطه با نماز و زکات به صراحت بیان فرمود. در این جا هم لازم بود حضرت این گونه می فرمود (ان علیا والی امرکم من بعدی): ای مردم! این علی والی و سرپرست شماها بعد از من است.در ادامه از جهت سند روایت و دلالت روایت، به این شبهه پاسخ داده شده است و نظر دیگر علمای اهل سنت در مخالفت با شبهه را دراین باره بیان می کنیم.
از اشکالاتی که به حدیث غدیر وارد نموده اند حدیثی است که در ذیل می آید. این اشکال اوّلین بار در غالب روایتی منسوب به فرزند امام حسن مجتبی (علیه السّلام) (حسن المثنی) در ردّ خلافت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) از سوی دهلوی (شیخ عبدالعزیز بن ولی الله بن عبدالرحیم حنفی متوفای ۱۲۳۹ هق.) در کتاب «التحفة الاثنا عشریه» طرح گردید. و مرحوم میرسیّدحامد حسین نقوی (متوفای ۱۳۰۶هق.) نیز برای اولین بار به این اشکال در کتاب «عبقات الانوار» پاسخ داده است.در عصر حاضر نیز که عصر هجوم وهابیت به اسلام است؛ این شبهه از سوی بعضی از علمای وهابی از جمله دکتر قفاری در کتاب «اصول مذهب الشیعه» تکرار شده است. این روایت طبق نقل صاحب عبقات از دهلوی در «التحفة الاثنا عشریه» و وهابیان نو ظهور این گونه است:اخرج ابو نعیم عن الحسن المثنی ابن الحسن السبط رضی الله عنهما انه سئل: هل حدیث من کنت مولاه نص علی خلافة علی رضی الله عنه؟ فقال: لو قال رسول الله (صلی الله علیه وسلم) یعنی بذلک الخلافة لافصح لهم بذلک، فان رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) کان افصح الناس، ولقال لهم: یا ایها الناس هذا والی امرکم والقائم علیکم بعدی فاسمعوا له واطیعوا. ولو کان الامر ان الله جل وعلا ورسوله (صلی الله علیه وسلم) اختار علیا لهذا الامر وللقیام علی الناس بعده فان علیا اعظم الناس خطیئة وجرما اذ ترک امر رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) ان یقوم فیه کما امره ویعذر الی الناس.فقیل له: الم یقل النبی (صلی الله علیه و آله وسلّم) لعلی من کنت مولاه فعلی مولاه؟ فقال: اما والله لو یعنی رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) بذلک الامر والسلطان لافصح به کما افصح بالصلاة والزکاة ولقال: یا ایها الناس ان علیا والی امرکم من بعدی والقائم فی الناس».
نقوی، سیدحامد، خلاصة عبقات الانوار، ج۹، ص۲۳۹.
برای پاسخ به شبهه ابتدا سند روایت را مورد بررسی قرار می دهیم.
← ابو نعیم
در ادامه اشکالات دلالی بر روایت مربوطه را مطرح می کنیم و ثابت می شود که شبهه وارده صحیح نمی باشد:
← اشکال اول
...
از اشکالاتی که به حدیث غدیر وارد نموده اند حدیثی است که در ذیل می آید. این اشکال اوّلین بار در غالب روایتی منسوب به فرزند امام حسن مجتبی (علیه السّلام) (حسن المثنی) در ردّ خلافت امیرالمؤمنین (علیه السّلام) از سوی دهلوی (شیخ عبدالعزیز بن ولی الله بن عبدالرحیم حنفی متوفای ۱۲۳۹ هق.) در کتاب «التحفة الاثنا عشریه» طرح گردید. و مرحوم میرسیّدحامد حسین نقوی (متوفای ۱۳۰۶هق.) نیز برای اولین بار به این اشکال در کتاب «عبقات الانوار» پاسخ داده است.در عصر حاضر نیز که عصر هجوم وهابیت به اسلام است؛ این شبهه از سوی بعضی از علمای وهابی از جمله دکتر قفاری در کتاب «اصول مذهب الشیعه» تکرار شده است. این روایت طبق نقل صاحب عبقات از دهلوی در «التحفة الاثنا عشریه» و وهابیان نو ظهور این گونه است:اخرج ابو نعیم عن الحسن المثنی ابن الحسن السبط رضی الله عنهما انه سئل: هل حدیث من کنت مولاه نص علی خلافة علی رضی الله عنه؟ فقال: لو قال رسول الله (صلی الله علیه وسلم) یعنی بذلک الخلافة لافصح لهم بذلک، فان رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) کان افصح الناس، ولقال لهم: یا ایها الناس هذا والی امرکم والقائم علیکم بعدی فاسمعوا له واطیعوا. ولو کان الامر ان الله جل وعلا ورسوله (صلی الله علیه وسلم) اختار علیا لهذا الامر وللقیام علی الناس بعده فان علیا اعظم الناس خطیئة وجرما اذ ترک امر رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) ان یقوم فیه کما امره ویعذر الی الناس.فقیل له: الم یقل النبی (صلی الله علیه و آله وسلّم) لعلی من کنت مولاه فعلی مولاه؟ فقال: اما والله لو یعنی رسول الله (صلی الله علیه و آله وسلّم) بذلک الامر والسلطان لافصح به کما افصح بالصلاة والزکاة ولقال: یا ایها الناس ان علیا والی امرکم من بعدی والقائم فی الناس».
نقوی، سیدحامد، خلاصة عبقات الانوار، ج۹، ص۲۳۹.
برای پاسخ به شبهه ابتدا سند روایت را مورد بررسی قرار می دهیم.
← ابو نعیم
در ادامه اشکالات دلالی بر روایت مربوطه را مطرح می کنیم و ثابت می شود که شبهه وارده صحیح نمی باشد:
← اشکال اول
...
wikifeqh: حدیث_حسن_مثنی_در_حدیث_غدیر