حدت
/heddat/
مترادف حدت: برندگی، تیزی، هوشمندی، تشدد، تندی، شدت، شور، هیجان، تغیر، خشم، غضب، عصبانیت
برابر پارسی: تندی، تیزی، خشم | ( حدّت ) تندی
معنی انگلیسی:
لغت نامه دهخدا
حدت. [ ح ِدْ دَ ] ( ع اِمص ) تیزی. ( دهار ). تندی. ( آنندراج ). سعرة. خشم. غضب. قوت غضب : از حدت وسورت پادشاهان بر حذر باید بودن. ( گلستان ). از سر حدت مزاج و خشونت طبع بر لجاج اصرار مینمود. ( ترجمه تاریخ یمینی چ 1272 ص 36 ). رجوع به حدة شود. || تیزی هرچیزی. برائی. ( ملخص اللغات حسن خطیب ). تیزی آهن و جز آن. تیزی شمشیر. ( تاج المصادر بیهقی ). || سبکی مردم از غضب. || سختی. شدت. سورت. || حدت دم. حدت مرض . || زیر در موسیقی ، مقابل بم. ( از خلاصة الافکار ).
حدة. [ ح ِدْ دَ ] ( ع مص ) شدت. تندی. || تیزی. ( منتهی الارب ). || غَرْبة. ( ذیل اقرب الموارد ). || حرافت.
حدة. [ ح ِ دَ ] ( ع مص ) حد بر کسی راندن. || از کاری بازداشتن. ( زوزنی ). || ( اِ ) سنگی که بر آب فرونرود. ( نزهة القلوب خطی ).
حدة. [ ح ُدْ دَ ] ( ع اِ ) اندکی از شیر و آب و جز آن. || پاره ای از هر چیزی. ( منتهی الارب ).
حدة. [ ح ِ دَ ] ( ع مص ) ( از «وح د» ) حِدَت. تنهائی. تنها بودن. یگانه بودن. یگانه شدن. ( تاج المصادر ). وحدت. و از آن است : علیحدة. یکتا و تنها ماندن. ( منتهی الارب ). فعله من ذات حدته و علی ذات حدته و من ذی حدته ؛ یعنی از رای و دانش خود کرد آنرا. یقال : اعطِ کل واحد منهم علی حدة؛ ای علی حیاله و الهاء عوض عن الواو. ( منتهی الارب ). یقال : بقی علی حدته ؛ ای متمیزاً عن غیره. ( المنجد ).
حدة. [ ح َدْ دَ ] ( اِخ ) قلعه ای است به یمن از حَبّیة و آن از اعمال حب است. ( معجم البلدان ). در قضاء حبیه از سنجاق عسیر. ( قاموس الاعلام ترکی ). || نام منزلی میان جده و مکه و آن وادیی است دارای حصن و نخلستان و آب جاری و قدما آنرا حَدّاء می گفتند. ( معجم البلدان ). رجوع به حَدّاء شود.
فرهنگ فارسی
( اسم ) ۱ - تندی تیزی برندگی . ۲ - خشم غضب . ۳ - صفات و حالات مذموم . یا حدت طبع . تند خویی . یا حدت لسان ( زبان ) . آتش زبانی تیز زبانی . یا حدت بخرج دادن . تندی کردن . ۴ - ( اسم ) زیر مقابل بم .
تیزی کردن تند شدن
فرهنگ معین
فرهنگ عمید
۲. تندی.
۳. [مجاز] خشم، غضب.
۴. (موسیقی ) زیر بودن صدا.
جدول کلمات
پیشنهاد کاربران
تندی _ تیزی
شدت
برابر پارسی : سورت
برابر پارسی : سورت
لذا قول مرحوم علامه دهخدا اقدم و مرجح تر می باشد که اولا به تفصیل از معنای آن سخن راندند ، ثانیا آن را تندی هر چیزی هم معرفی کردند .
"حدت " در کتاب اخلاق نیکوماخوس ارسطو ترجمه استاد محمد حسن لطفی اینگونه آمده :
#انسان باید آنچه را اندیشیده است به سرعت اجرا کند ولی تامل و تفکر وقت لازم دارد . بعلاوه ، "حدت" ذهن هم غیر از حسن تدبیر است زیرا "حدت" ذهن نوعی تخمین درست است . #
در جمله فوق:
حدت = هوش ، ذکاوت
#انسان باید آنچه را اندیشیده است به سرعت اجرا کند ولی تامل و تفکر وقت لازم دارد . بعلاوه ، "حدت" ذهن هم غیر از حسن تدبیر است زیرا "حدت" ذهن نوعی تخمین درست است . #
در جمله فوق:
حدت = هوش ، ذکاوت
حاد بودن
حدت بیماری: شدت زهرآگینی یا اثر کشندگی