حجر اسماعیل

[ویکی فقه] حجر اسماعیل فضایی بین رکن عراقی و شامی است. از این عنوان در باب صلات و حج سخن گفته اند.
حِجْرِ اسماعیل، فضای بین کعبه و دیواری نیم دایره که از یال شمالیِ کعبه (رکن عراقی) تا یال غربی آن (رکن شامی) امتداد دارد.حجر اسماعیل فضایی وصل به کعبه، بین رکن عراقی و شامی که دیواری قوسی شکل بر آن احاطه دارد.
وجه تسمیه
حِجر، مصدر ریشه حجر، در لغت به معنای منع و بازداشتن، نگاهداری و حمایت کردن، حرام و جز این ها به کار رفته است.از این ریشه، حَجْر و حُجْر نیز در بیش تر این معانی به کار می روند. محدوده بین دیوار نیم دایره و خانه کعبه در فاصله میان رکن عراقی و شامی را بدان سبب حِجر نامیده اند که این دیوار حائل بین طواف کنندگان و کعبه است.
بیت اسماعیل
حجر اسماعیل طبق بعضی روایات، محلّ سکونت حضرت اسماعیل بوده و مادرش هاجر نیز با وی در همین مکان می زیسته است و پس از درگذشت، در همین مکان دفن شده اند. اسماعیل علیه السّلام پس از دفن مادرش در حجر، برای آنکه طواف کنندگان بر روی قبر وی گام ننهند، گرد آن دیواری کشید. که هم اکنون با ارتفاع ۳۰/ ۱ متر محیط بر این فضا است. شیر خوارشان اسماعیل به وادی مکه رسیدند، با راهنمایی جبرئیل در جایگاه کنونی حجر مستقر شدند.سپس هاجر و اسماعیل، همراه با گوسفندانشان، در همین مکان و در سایبانی که با چوب درخت ساختند، سکونت گزیدند. ازاین رو، در برخی احادیث از این مکان با عنوان بیت اسماعیل یاد شده است.
مدفن اسماعیل
...

[ویکی شیعه] حِجْرِ اسماعیل، فضای بین کعبه و دیواری نیم دایره که از یال شمالی کعبه (رکن عراقی) تا یال غربی آن (رکن شامی) امتداد دارد. برخی نیز آن را حظیره خوانده اند.
پس از آنکه حضرت ابراهیم(ع) و هاجر و فرزند شیرخوارشان حضرت اسماعیل(ع) به وادی مکه رسیدند، با راهنمایی جبرئیل در جایگاه کنونی حجر مستقر شدند. سپس هاجر و اسماعیل، همراه با گوسفندانشان، در همین مکان و در سایبانی که با چوب درخت ساختند، ساکن شدند. هاجر و اسماعیل هر دو پس از وفات در همین مکان دفن شدند.
حجر اسماعیل از دوران پیش از اسلام مورد احترام و تقدیس بود. پیامبر اکرم(ص) نیز، پس از بعثت، در حجر اسماعیل می نشست و علاوه بر عبادت و تلاوت قرآن، به سؤالات مردم پاسخ می داد.

[ویکی اهل البیت] فضایی وصل به کعبه، بین رکن عراقی و شامی که دیواری قوسی شکل بر آن احاطه دارد.
فضایی است در شمال کعبه که دیواری کوتاه و نیمداره ای به ارتفاع 1/30 متر و به پهنای نیم متر، در فاصله میان رکن شامی و عراقی، اطراف آن کشیده شده است و عرض آن از دیوار کعبه 6 متر و 80 سانتی متر است.
ناودان طلا نیز که بر بام کعبه نصب شده در سمت حجر اسماعیل قرار دارد.
منابع تاریخی و روایی نشانگر آن است که تاریخ بنای حجر به زمان بنای بازسازی کعبه توسط حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل علیهماالسلام باز می گردد.
حِجر، مصدر ریشه ح ج ر، در لغت به معنای منع و بازداشتن، نگاهداری و حمایت کردن، حرام و جز اینها به کار رفته است. از این ریشه، حَجْر و حُجْر نیز در بیشتر این معانی به کار می روند . محدوده بین دیوار نیم دایره و خانه کعبه در فاصله میان رکن عراقی و شامی را بدان سبب حِجر نامیده اند که این دیوار حائل بین طواف کنندگان و کعبه است به گزارش پاره ای منابع، پس از آنکه ابراهیم علیه السلام و هاجر و فرزند شیرخوارشان اسماعیل به وادی مکه رسیدند، با راهنمایی جبرئیل در جایگاه کنونی حجر مستقر شدند. سپس هاجر و اسماعیل، همراه با گوسفندانشان، در همین مکان و در سایبانی که با چوب درخت ساختند، سکونت گزیدند ازاین رو، در برخی احادیث از این مکان با عنوان بیت اسماعیل یاد شده است.
حجْر به معنای پناه و دامن است و از این رو به اسماعیل علیه السلام منسوب داشته اند که چون دیوارهای کعبه بدست او و پدرش بنا شد، وی برای پناه بردن از گرمای خورشید در سایه و کنار این دیوار می نشست و یا این که سایبانی کنار آن برای خود برافراشته و در آن جا پناه می گرفت، چون از گرمای مکه نزد خداوند شکوه کرد، خدا به او وحی فرمود که من در این مکان برای تو روزنه ای به بهشت می گشایم که تا روز قیامت از آن نسیم روح افزا بر تو بدمد. حضرت اسماعیل علیه السلام چون در گذشت او را در همان مکان مدفون ساختند.
اسماعیل علیه السلام پس از دفن مادرش در حجر، برای آن که طواف کنندگان بر روی قبر وی گام ننهند، گرد آن دیواری کشید که هم اکنون با ارتفاع 1/30 متر محیط بر این فضا است. از این عنوان در باب صلات و حج سخن گفته اند.
بنابر احادیث و منابع تاریخی، هاجر پس از وفات، در این مکان دفن شد. اسماعیل علیه السلام برای آنکه قبر مادرش زیرپای مردم قرار نگیرد، آن را بالا آورد و اطرافش را محصور کرد حضرت اسماعیل نیز، پس از وفات، در همین مکان به خاک سپرده شد . همچنین بر طبق روایات، تنی چند از دختران اسماعیل علیه السلام و نیز شماری از انبیا در این مکان مدفون اند

[ویکی فقه] حجر اسماعیل (قرآن). فضائی که بین حطیم و بین دیوار است، حجر اسماعیل نامیده می شود. که تقریبا سه متر از آن در بنای ابراهیم علیه السّلام داخل کعبه بوده، بعدها بیرون افتاده است. و به همین جهت در اسلام واجب شده است که طواف پیرامون حجر و کعبه انجام شود، تا همه کعبه زمان ابراهیم علیه السّلام داخل در طواف واقع شود.
حجر، دیوار دایره شکلی در سمت غربی کعبه است که در آن قبر اسماعیل علیه السّلام و مادرش قرار دارد و بنا بر قولی، مدفن دختران اسماعیل و نیز طبق برخی روایات، مدفن شماری از پیامبران است. برخی از مفسران گفته اند: حجر اسماعیل از مصادیق «آیات بینات» در آیه ۹۷ سوره آل عمران است.
شکل کعبه
کعبه بنائی است تقریبا مربع، که از سنگ کبود رنگ و سختی ساخته شده، بلندی این بنا شانزده متر است، در حالی که در زمان رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم خیلی از این کوتاهتر بوده، آنچه که از روایات فتح مکه بر می آید - که : رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم ، علی علیه السّلام را به دوش خود سوار کرد، و علی علیه السّلام از شانه رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم توانست بر بام کعبه رفته، بت هائی را که در آنجا بود بشکند - ثابت کننده این مدعا است.
حجر الاسود
و طول ضلع شمالی آن که ناودان و حجر اسماعیل در آن سمت است، و همچنین ضلع جنوبی آن، که مقابل ضلع شمالی است، ده متر و ده سانتی متر است و طول ضلع شرقی اش که باب کعبه در دو متری آن از زمین واقع شده، و ضلع روبرویش یعنی ضلع غربی دوازده متر است و حجر الاسود در ستون طرف دست چپ کسی که داخل خانه می شود قرار دارد. در حقیقت حجر الاسود در یک متر و نیمی از زمین مطاف، در ابتدای ضلع جنوبی واقع شده، و این حجر الاسود سنگی است سنگین و بیضی شکل و نتراشیده، رنگی سیاه متمایل به سرخی دارد. و در آن لکه هایی سرخ و رگه هایی زرد دیده می شود که اثر جوش خوردن خود بخودی ترکهای آن سنگ است،
ارکان کعبه
...