حاکمیت ید در غیر مقام تنازع

[ویکی فقه] در تصرف شخص نسبت به مال در بحث قاعده ید سه حالت متصور است.
در تصرف شخص نسبت به مال در قاعده ید سه حالت متصور است.در مورد تصرف شخص نسبت به مال سه حالت به شرح زیر متصور است:۱. در مورد مالی که فعلا در ید شخص است، شک داریم که آیا شخص مذکور از ابتدا تصرف مالکانه کرده یا غیر مالکانه، مثلا به عنوان عاریه یا اجاره . در اینجا شک نیست که قاعده ید حاکم است و به استناد آن، ید فعلی را مالکانه می شناسیم.۲. یقین وجود دارد که مال، مسبوق به تصرف مالکانه است، اما شک می کنیم که آیا ید فعلی، مالکانه است یا غیر مالکانه. در اینجا هم بنا بر قاعده ید و نیز اصل استصحاب ، ید حاضر را مالکانه تلقی می کنیم.۳. یقین داریم ید سابق شخص مالکانه نبوده و مثلا ناشی از اجاره یا عاریه یا تصرف عدوانی (غصب) بوده است و حال تردید می کنیم که آیا ید غیر مالکانه سابق به ید مالکانه تبدیل شده یا همچنان غیر مالکانه باقی مانده است.
← اختلاف
۱. ↑ فوائد الاصول، ج۴، ص۶۰۵- ۶۰۴.
قواعد فقه، ج۱، ص۳۷.
...