حاکم نیشابوری

لغت نامه دهخدا

حاکم نیشابوری. [ ک ِ م ِ ن َ ] ( اِخ ) محمدبن عبداﷲبن محمدبن حمدویه [ ح َم ْ / ح ُم ْ م َ ]ابن نعیم ضبی طهمانی ، معروف به حاکم نیشابوری و ملقب به ابن بیع. صاحب روضات وفات او را به نقل از خلیلی در ارشاد به سال 403 هَ. ق. گفته است و چلبی در کشف الظنون کتب ذیل را بدو نسبت داده است : کتاب الاربعین. تاریخ نیشابور. امالی العشیات. اکلیل فی الحدیث. المدخل الی الاکلیل. تراجم الشیوخ. سیاق فی ذیل تاریخ نیشابور. و صاحب ذریعة تخریج الصحیحین را بر آن افزوده است.ابن خلکان گوید: تخریج علم الحدیث از متفردات اوست. ترجمه ای از تاریخ نیشابور به فارسی بدست آمده که ریچارد فرای مستشرق آمریکایی به تصحیح آن مشغول است. رجوع به زرکلی ص 928 و ذریعة ج 2 ص 280 و 314 و ج 4 ص 4 و روضات چ 1 ص 716 و نیز رجوع به ابن بیع و محمدبن عبداﷲ در همین لغت نامه و معجم الادباء ج 1 ص 46، 122، 251، 282، 375، 411-413 و ج 2 ص 65، 66، 82، 83، 156، 227، 229، 271، 343 و ج 4 ص 141، 183 و ج 5 ص 62، 106، 249 و ج 6 ص 111، 140، 227، 269، 324، 376، 416 و ج 7 ص 240 و امتاع الاسماع ص 41، 105، 299، 315، 364، 394 و 551 شود.

حاکم نیشابوری. [ ک ِ م ِ ن َ ]( اِخ ) ابواحمد. او راست : کتاب الکنی. ( کشف الظنون ).

فرهنگ فارسی

ابو احمد اوراست کتاب الکنی

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] این صفحه مدخلی از اثر آفرینان است
حاکم نیشابوری، ابواحمد محمد
حافظ و محدث. مشهور به محدث خراسان و حاکم کبیر. در نیشابور نشو و نما یافت. پس از بیست سالگی به طلب حدیث برآمد و در خراسان و عراق و شام و جزیره و حجاز و جبال از خلق بسیاری چون احمد ماسرجسی و ابوخزیمه و عبداللَّه بن زیدان و ابوبکر باغندی و ابوالقاسم بغوی و ابوالعباس سرّاج و عباس بن شاذان رازی و علی بن عبدالحمید غضائری و ابن ابی حاتم رازی حدیث شنید.
ابوعبداللَّه حاکم نیشابوری و ابوعبدالرحمن سُلمی و محمد بن علی اصفهانی جصّاص و محمد جارودی و ابوبکر ابن منجویه و ابوسعد محمد کنجرودی از شاگردان و راویان وی بودند. در 333 ق عهده دار منصب قضاوت شد و در ساس مدتی حکم کرد و مدتی نیز در طوس قضاوت نمود و مدتی نسز در طوس قضاوت نمود.
سرانجام در 345 ق به نیشابور بازگشت و ملازم منزل و مسجد شد و خود را آماده تصنیف کرد و در پایان عمر بینایی خود را نیز از دست داد. وی در نیشابور درگذشت. او را تصانیف بسیاری است. از جمله آثار وی: «الاسماء والکنی» یا «الکنی فی المحدثین والوزراء والولاة»، در چند مجلد؛ کتاب «العلل»؛ کتاب «الشروط»؛ «المخرّج علی کتاب المزنی»؛ «الشیوخ والابواب»؛ شرح «جامع الصحیح» بخاری؛ شرح «صحیح» مسلم؛ شرح «جامع» ترمذی.

پیشنهاد کاربران

بپرس