حامورابی
لغت نامه دهخدا
حامورابی ( کتاب قوانین ): ستونی بدرازای 2/25 گز و اکنون در موزه لوور است و آن در سال 1901-1902 م. بوسیله همراهان مورگان فرانسوی در خرابه های شوش کشف شد. و آن را چون غنیمت جنگی در اواخر قرن 11 ق. م. بشوش برده بودند. در رأس آن نقش برجسته حامورابی را در حال سجود ( عبادت ) برابر خدای خورشید ( شمس ) و خدای عدالت نشان میدهد. متن قوانین که مسبوق به یک مقدمه است و در پایان نتیجه گرفته شده دارای تقسیماتی منتظم نیست ، بخش اول آن درباب مالکیت و بخش دوم درباب افراد است و آن قدیمی ترین مجموعه ٔقوانینی است که تاکنون شناخته شده است. حمورابی یا حامورابی یکی از سلاطین سامی است که مابین سالهای 2123-2080 ق. م. سلطنت میکرده است. اسم او از لغت ایلامی اشتقاق یافته و گویند معنی آن بزرگ زاده است. و نیز گویند حامورابی همان امورافل پادشاه «شنعار» است که در اصحاح چهارده گانه ( سفر خلق ) از آن ذکر شده که پس از آنکه بر بلاد کلده استیلا یافت و ایلامیها را که قرون متمادی در آن سرزمین سلطنت داشتند از کلده بیرون کرد خود را سلطان عالم متمدن آن زمان ( بغیر از مصر ) نام داد. مملکت حامورابی از جنوب غربی ایران تا دریای متوسط ( مدیترانه ) امتداد داشت ، ولی جنگهای پی درپی که تفصیل آن بر ما مجهول است ، بالاخره سلطنت او را متلاشی و این سطوت و عظمت را از دست وی بدر برد. یکی از مورخین یونان میگوید: «در سرزمین عجیب و تاریخی بین النهرین صدها میل مربع زمین های سبز و خرم و وادیهای لم یزرع و اراضی خشک و باتلاقی دیده میشود که بواسطه مسدود شدن جویهای مصنوعی این اختلافات تولید شده است. حامورابی سد سدیدی برای جلوگیری از طغیان آب دجله ساخت و نهرهای بیشماری که زمینهای کلده را مشروب میساخت احداث کرد». خود حامورابی در یکی از نوشته های خویش میگوید: وقتی که ربةالنوع «انو» و رب النوع «بعل » سلطنت سرزمین سومر و اکاد را به من اعطا کردند، قنات حامورابی را حفر کرده و با آب دجله زمینهای سومر و اکاد را که در اطراف این رودخانه واقع و قابل کشت و زرع است آبیاری کرده حاصل گندم برداشتم ، سرزمینی را که ساکنین آن تقسیم کرده بودند بشکل متحد درآوردم و با مردمان بخوشی و خوبی رفتار کرده امنیت را در تمام آن ناحیت برقرار کردم. در یکی از ستونهائی که «دُ مرگان » در خرابه های شوش کشف کرده نوشته شده که حامورابی آفتاب پرست بود و تمام قوانین و شرایع خود را از عطاهای آفتاب میدانست. در این ستون کلمات ذیل منقوش است :این ولایات که منتهی میشود به آسمان و مردمان هنرمنددارد بحکم آفتاب خداوند و حاکم آسمانها و زمین بمن عطا گردیده آنچه بیاد هیکل «ایساغیل » محبوب خود بنا کردم برای اینست که اسم مرا تا ابد در زبانها جاری سازند. هر مظلومی که ادعای قانونی دارد اگر مقابل صورت من بایستد و این نوشته را بخواند و کلمات گرانبهای مرا بفهمد، بحقیقت که این نوشته دعوای او را ثابت وحق را نصیب او خواهد کرد و بالاخره خواهد گفت : حامورابی پادشاهی بود رعیت دوست و مظلوم نواز، کرامت و مجد خود را از «میروداخ » دریافت کرده و به مساعدت او بر شمال و جنوب تسلط یافته موجبات خوشنودی خدای خود را فراهم ساخت و میروداخ قوانین و شریعت او را تا ابد باقی و پایدار خواهد گذاشت.بیشتر بخوانید ...
پیشنهاد کاربران
پیشنهادی ثبت نشده است. شما اولین نفر باشید