حالت کم گرانش ( به انگلیسی: Low - g condition ) به فازی از پرواز ایرودینامیک گفته می شود که بدنهٔ هواگرد به طور موقت سبُک می شود. خلبان و بدنه به طور موقت به حالت بی وزنی درمی آیند. این زمانی رخ می دهد که برای مثال هواگرد در حال سقوط آزاد است؛ یا اینکه حین صعود یا پرواز افقی، سرعت خود را به یکباره کاهش می دهد. همچنین این رویداد ممکن است در زمانی که یک بالگرد به سرعت و شدت وارد فاز خودگردی شود، رخ دهد. این وضعیت ممکن است تأثیر فاجعه باری بر روی هواگرد بگذارد به ویژه در بالگردها که نشانهٔ سقوط آزاد محسوب می شود. [ ۱]
بیشتر هواپیماهای کوچک مانند سسنا ۱۷۲ گلایدرها و هواپیماهای دوبال مشکلی با شرایط کم گرانش یا بی گرانش ندارند. درواقع برای خلبانان و سرنشینان این هواگردها لذت بخش است که میزان گرانش صفر را در اتمسفر زمین داشته باشند. در این شرایط سرنشینان هواپیما از صندلی خود جدا شده و نوعی احساس خوشی به آنها دست می دهد. زیرا بالا آمدن معدهٔ خود را در شکم احساس می کنند که همان حس سقوط آزاد است. برای ایجاد گرانش صفر در شرایط پرواز، هواپیما باید ضرورتاً بر روی یک سهمی از سوی بالا به پایین پرواز کند. همچنین می تواند در شرایط سقوط عمودی به این حالت دست یابند که چنین سقوطی در هواپیماهای دوبال حین مانور نمایشی مشاهده می شود. این تنها راهی است که انسان بتواند در اتمسفر زمین به طور طبیعی، فشار گرانشِ صفر را تجربه کند و به حالتی مشابه خلاء دست یابد. گرچه خلاء مصنوعی نیز توسط دستگاه های خلاءساز بر سطح زمین ممکن است. [ ۲]
برعکس هواپیما، در بالگرد فشار گرانشِ صفر می تواند بسیار فاجعه بار شود. در این شرایط ممکن است پروانهٔ اصلی بالگرد ( ملخ اصلی ) با گشتاور بیش از حد مجاز بچرخد و بیش گردی داشته باشد. این بیش گردی به این دلیل رخ می دهد که در شرایط کم گرانش یا بی گرانش ( گرانش صفر ) ، بالگرد در شرایط سقوط می باشد و به سرعت در حال ارتفاع کم کردن است؛ از این رو وزن بالگرد دیگر توسط موتور پشتیبانی نمی شود و فشار زیادی که برای غلبه بر نیروی گرانش زمین بر دوش موتور و ملخ آن بود، دیگر وجود ندارد و موتور آزاد شده تا ملخ را در شرایط کم گرانش یا حتی خلاً ( صفر گرانش ) بچرخاند. به عبارت دیگر بار از روی موتور و ملخ ها برداشته شده است و بالگرد دیگر به صورت معلق در هوا نیست و در مسیر سقوط است؛ بنابراین موتور و کل پروانهٔ اصلی که حالا آزاد شده اند، با سرعتی بیش از حد مجاز شروع به گردش کرده و رویدادی خطرناک به نام «مَست بامپینگ» به معنی «کوبش دکل» رخ می دهد که در این شرایط، احتمال آن بسیار زیاد است که دکل بالگرد آسیب دیده و تیغه ها ( ملخ ها ) یا اتصالات متعلق به آن از جای خود درآمده و جدا شوند یا پروانه اصلی بالگرد با دُم یا بدنه برخورد کرده و آنها را قطع کند که در اینصورت بالگرد در هوا متلاشی خواهد شد. [ ۳]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفبیشتر هواپیماهای کوچک مانند سسنا ۱۷۲ گلایدرها و هواپیماهای دوبال مشکلی با شرایط کم گرانش یا بی گرانش ندارند. درواقع برای خلبانان و سرنشینان این هواگردها لذت بخش است که میزان گرانش صفر را در اتمسفر زمین داشته باشند. در این شرایط سرنشینان هواپیما از صندلی خود جدا شده و نوعی احساس خوشی به آنها دست می دهد. زیرا بالا آمدن معدهٔ خود را در شکم احساس می کنند که همان حس سقوط آزاد است. برای ایجاد گرانش صفر در شرایط پرواز، هواپیما باید ضرورتاً بر روی یک سهمی از سوی بالا به پایین پرواز کند. همچنین می تواند در شرایط سقوط عمودی به این حالت دست یابند که چنین سقوطی در هواپیماهای دوبال حین مانور نمایشی مشاهده می شود. این تنها راهی است که انسان بتواند در اتمسفر زمین به طور طبیعی، فشار گرانشِ صفر را تجربه کند و به حالتی مشابه خلاء دست یابد. گرچه خلاء مصنوعی نیز توسط دستگاه های خلاءساز بر سطح زمین ممکن است. [ ۲]
برعکس هواپیما، در بالگرد فشار گرانشِ صفر می تواند بسیار فاجعه بار شود. در این شرایط ممکن است پروانهٔ اصلی بالگرد ( ملخ اصلی ) با گشتاور بیش از حد مجاز بچرخد و بیش گردی داشته باشد. این بیش گردی به این دلیل رخ می دهد که در شرایط کم گرانش یا بی گرانش ( گرانش صفر ) ، بالگرد در شرایط سقوط می باشد و به سرعت در حال ارتفاع کم کردن است؛ از این رو وزن بالگرد دیگر توسط موتور پشتیبانی نمی شود و فشار زیادی که برای غلبه بر نیروی گرانش زمین بر دوش موتور و ملخ آن بود، دیگر وجود ندارد و موتور آزاد شده تا ملخ را در شرایط کم گرانش یا حتی خلاً ( صفر گرانش ) بچرخاند. به عبارت دیگر بار از روی موتور و ملخ ها برداشته شده است و بالگرد دیگر به صورت معلق در هوا نیست و در مسیر سقوط است؛ بنابراین موتور و کل پروانهٔ اصلی که حالا آزاد شده اند، با سرعتی بیش از حد مجاز شروع به گردش کرده و رویدادی خطرناک به نام «مَست بامپینگ» به معنی «کوبش دکل» رخ می دهد که در این شرایط، احتمال آن بسیار زیاد است که دکل بالگرد آسیب دیده و تیغه ها ( ملخ ها ) یا اتصالات متعلق به آن از جای خود درآمده و جدا شوند یا پروانه اصلی بالگرد با دُم یا بدنه برخورد کرده و آنها را قطع کند که در اینصورت بالگرد در هوا متلاشی خواهد شد. [ ۳]
wiki: حالت کم گرانش