حافظ اصفهانی

داستان بدینگونه است که سلطان عثمانی بایزید دوم، از ساخت نخستین گاهسنج یا ساعت مکانیکی در اروپا آگاه شد و یکی از این گاهسنجها را نیز خود سفارش داد ولی برای او بسیار سنگین بود که در اروپا چنین چیزی که زمان را به دقت نشان می داد ساخته شده ولی در سرزمین های اسلامی نه!
در عثمانی کسی را نیافت که نمونه ای همانند آن بسازد، بنابراین ساعت را به ایران فرستاد، در تبریز یک استاد صنعتگر این کار را به دوش گرفت ولی در ساختش کامیاب نشد، در دیگر شهرها نیز کسی توان این کار را در خود ندید، گاهسنج را تا خراسان بردند، در هرات، شاه گورکانی سلطان احمد و وزیرش امیرعلیشیر نوایی در آغاز می خواستند که این کار به دست صنعتگری از خراسان یا فرارودان انجام پذیرد که افتخار آن را نزد خود نگه دارند ولی کسی یافت نشد، سرانجام به این فرجام رسیدند که کار را به استاد صنعتگری از اصفهان که آوازه ی هنرش به دیگر شهرها رسیده بود بسپارند پس وی را به پیش خود خواندند و محمد حافظ نیز این گاهسنج را پس از ماه ها بررسی و کندوکاو به زیبایی و کارایی هرچه بیشتر ساخت؛ این گاهسنج، پره ( عقربه ) نداشت بلکه دارای تخته ی چوبی گردی بود که دور آن از ۱ تا ۲۴ شماره گذاری شده بود نمایانگر ۲۴ ساعت شبانه روز، با چرخش این تخته و رسیدن هر شماره به نشانگر، ساعت شبانه روز آشکار می شد.
حافظ اصفهانی نوآوری های دیگری نیز دارد از آن میان:
ا ) دستگاه روغن کشی از دانه های روغنی به یاری نیروی آبِ روان،
۲ ) آسیاب آبی،
۳ ) دستگاه پنبه زنی با نیروی آب،
۴ ) دستگاه ساخت جوهرِ نوشتن
۵ ) قفل
۶ ) گونه ای دزدگیر که دزد با دستان خودش گرفتار می شد،
و. . .
محمد حافظ، نوآوریهایش را در نبیگ یا کتابی به نام "نتیجه الدوله" به نوشتار درآورده و از آنها فرتور ( تصویر ) های نمایانی نیز فراهم آورده است.