حاجی نوروز خاتون

لغت نامه دهخدا

حاجی نوروز خاتون.[ ن َ ] ( اِخ ) زوجه عادل آقا بوده است و عادل آقا ابتدا شحنه بغداد بود و بتدریج در دستگاه ایلکانیان ترقی یافته از امرای معتبر و مشهور شد و در سال 778 هَ. ق. که سلطان حسین برای گذراندن بهار به چمن اوجان رفت «و عادل آقا جهت یامیشی مملکت از سلطانیه آمده بود و در اثنای سخنی که در خرگاه سلطان حسین مبادله کردند، با عادل آقا گفتند که تا به امروز ترا به پیشوائی خود قبول کردیم ، اکنون قبول نمیکنیم ، عادل آقا گفت شما دانید و از خرگاه بیرون آمد و متوجه تیول خود شد و در حال بطرف سلطانیه روان شد، ایشان فکر کردند که قضیه نااندیشیده کردیم و اورا از خرگاه بیرون گذاشتیم و صلاح در آن دیدند که اسرائیل ابایلو و حاجی نوروز خاتون که خاتون عادل آقا بود، پیش عادل روندو آن کدورت را دفع کنند چون خبر به عادل رسید کسی پیش اسرائیل فرستاد و گفت سالهاست که حق نان و نمک داریم ، میباید که پیش من نیائی و هم از آنجا بازگردی والاّ اگر مکروه و وهنی بینی از خود بینی ، و خاتون خودرا الزام کرد در بازگشتن و خود بسلطانیه آمد...».
عادل آقا در سال 781 هَ. ق. در سلطانیه بهواخواهی سلطان حسین جلایر قیام کرده برای خود ترتیب اساس حکومت داد و بخیال تعرض بممالک آل مظفر افتاد شاه شجاع به عزم سرکوبی او به سلطانیه آمد حافظ ابرو در ذیل جامعالتواریخ رشیدی در باب آمدن شاه شجاع بتبریز و این حاجی نوروز خاتون آرد: «شاه شجاع را از اطراف و جوانب خاطر مطمئن گشت و عزیمت تسخیر تبریز مصمم کرده با لشکر شیراز و اصفهان متوجه تبریز گشت... چون بحوالی سلطانیه رسید، عادل جهت ضبط مملکت به تبریز رفته بود خاتون خود حاجی نوروز خاتون و جمعی معتمدان را در قلعه سلطانیه گذاشته بود، شاه شجاع خواست که با ایشان بمحاربه و مجادله مشغول شود، حاجی نوروزخاتون پیغام فرستاد و گفت من عورتی ام و در خانه خود نشسته ام و سایه پادشاهان سنگی باشد و پیش شما آمدن من عیب باشد، اگر پادشاهان به عورتی التفات نفرمایند حاکم باشند و تصور فرمایند که اگر به تسخیر این خانه مشغول شود و میسر نگردد، پادشاه را چه ناموسی قایم بماند و اگر کلی معامله از پیش ببرد این خانه و ما کجا خواهیم شد.
تو رو آن جو که من هستم اینک [ کذا ]
بدست آور که من در دستم اینک
و شاه شجاع را سخن او معقول افتاد و از آنجا متوجه تبریز گشت...» رجوع بذیل جامعالتواریخ ص 199 و 205 شود.

فرهنگ فارسی

زوجه عادل آقا بوده است

پیشنهاد کاربران

بپرس