جیمز ملارت ( انگلیسی: James Mellaart; ۱۴ نوامبر ۱۹۲۵ – ۲۹ ژوئیهٔ ۲۰۱۲ ) باستان شناسی و نویسندهٔ اهل بریتانیا بود. او غالباً به خاطر کشف سکونت گاه نوسنگی چتل هویوک در آناتولی ( ترکیهٔ امروزی ) شناخته می شود. دولت ترکیه او را در دههٔ ۱۹۶۰ به ظن شرکت در بازار سیاه اجناس عتیقه از کشور اخراج کرد. ملارت در چندین جنجال دیگر هم نقش داشت و پس از مرگش مشخص شد برخی از اکتشافاتش به ویژه حکاکی ها و نقاشی های کاوش شده از محوطهٔ چتل هویوک در ترکیه جعلی بوده اند.
... [مشاهده متن کامل]
ملارت محوطهٔ چتل هویوک را در ۱۹۶۱ کاوش کرد. ملارت و تیمش بیش از ۱۵۰ بنا و اتاق در چتل هویوک یافتند که با نقاشی، حکاکی، و مجسمه تزئین شده بودند. این کشفیات تأثیر مهمی در ادبیات باستان شناسی و به ویژه در زمینهٔ مطالعهٔ سازوکار پیدایش ساختارهای فرهنگی و اجتماعی در خاور نزدیک نوسنگی داشتند.
بنابر آرای ملارت، چتل هویوک مکان گردهم آیی مهمی برای پرستش الهه مادر بوده است. بسیاری از باستان شناسان با نظریات او مخالفت کردند. با اخراج ملارت از ترکیه، محوطهٔ چتل هویوک برای ۳۰ سال تعطیل ماند تا این که کاوش ها در دههٔ ۱۹۹۰ از سر گرفته شد.
در ۱۹۶۵ ملارت گزارشی برای انیستیتوی بریتانیا نوشت و در آن بیان کرد که گنجینهٔ تاریخی عظیمی را در خانهٔ زنی جوان به نام آنا پاپاستراتی ( Anna Papastrati ) در ازمیر دیده است و درخواست کرد که این گزارش چاپ شود، ولی انیستیتوی بریتانیا پاسخ داد که نمی تواند گزارش را بدون وجود شواهد چاپ کند. ملارت گزارش را برای چاپ به مجلهٔ ایلاستریتد لاندن نیوز داد. این گزارش منجر به جنجالی در ترکیه شد و مقامات ترکیه از ملارت در مورد ماجرا و اینکه چرا او ماجرا را به دولت ترکیه اطلاع نداده بازپرسی کردند. در تحقیقات معلوم شد زنی به نام آنا پاپاستراتی وجود ندارد و حتی پلاک خانه ای که ملارت به مقامات ترک داده بود در ازمیر نیست. در نهایت دولت ترکیه ملارت را به علت مظنون بودن در قاچاق عتیقه جات از کشور اخراج کرد.
ملارت در سال ۲۰۰۵ از تدریس بازنشسته شد. او در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۲ درگذشت.
در سال ۲۰۱۸ زمین - باستان شناس سوئیسی - آلمانی ابرهارد زانگر با کمک پسر ملارت گزارشی منتشر کرد که بنا بر آن ملارت برای پشتیبانی از نظریاتش دست به مجموعه ای گسترده از جعلیات زده است. در بازرسی از خانهٔ ملارت معلوم شد که بسیاری از کشفیات چتل هویوک جعلی بوده اند و او به نوعی یک «کارگاه جعل شواهد» داشته است.
... [مشاهده متن کامل]
ملارت محوطهٔ چتل هویوک را در ۱۹۶۱ کاوش کرد. ملارت و تیمش بیش از ۱۵۰ بنا و اتاق در چتل هویوک یافتند که با نقاشی، حکاکی، و مجسمه تزئین شده بودند. این کشفیات تأثیر مهمی در ادبیات باستان شناسی و به ویژه در زمینهٔ مطالعهٔ سازوکار پیدایش ساختارهای فرهنگی و اجتماعی در خاور نزدیک نوسنگی داشتند.
بنابر آرای ملارت، چتل هویوک مکان گردهم آیی مهمی برای پرستش الهه مادر بوده است. بسیاری از باستان شناسان با نظریات او مخالفت کردند. با اخراج ملارت از ترکیه، محوطهٔ چتل هویوک برای ۳۰ سال تعطیل ماند تا این که کاوش ها در دههٔ ۱۹۹۰ از سر گرفته شد.
در ۱۹۶۵ ملارت گزارشی برای انیستیتوی بریتانیا نوشت و در آن بیان کرد که گنجینهٔ تاریخی عظیمی را در خانهٔ زنی جوان به نام آنا پاپاستراتی ( Anna Papastrati ) در ازمیر دیده است و درخواست کرد که این گزارش چاپ شود، ولی انیستیتوی بریتانیا پاسخ داد که نمی تواند گزارش را بدون وجود شواهد چاپ کند. ملارت گزارش را برای چاپ به مجلهٔ ایلاستریتد لاندن نیوز داد. این گزارش منجر به جنجالی در ترکیه شد و مقامات ترکیه از ملارت در مورد ماجرا و اینکه چرا او ماجرا را به دولت ترکیه اطلاع نداده بازپرسی کردند. در تحقیقات معلوم شد زنی به نام آنا پاپاستراتی وجود ندارد و حتی پلاک خانه ای که ملارت به مقامات ترک داده بود در ازمیر نیست. در نهایت دولت ترکیه ملارت را به علت مظنون بودن در قاچاق عتیقه جات از کشور اخراج کرد.
ملارت در سال ۲۰۰۵ از تدریس بازنشسته شد. او در ۲۹ ژوئیه ۲۰۱۲ درگذشت.
در سال ۲۰۱۸ زمین - باستان شناس سوئیسی - آلمانی ابرهارد زانگر با کمک پسر ملارت گزارشی منتشر کرد که بنا بر آن ملارت برای پشتیبانی از نظریاتش دست به مجموعه ای گسترده از جعلیات زده است. در بازرسی از خانهٔ ملارت معلوم شد که بسیاری از کشفیات چتل هویوک جعلی بوده اند و او به نوعی یک «کارگاه جعل شواهد» داشته است.
