جیان ون یا چیان ون ( چینی: 建文؛ پین یین: Jiànwén؛ وید - جایلز: Chien - wen ) به معنای «استقرار فضیلت مدنی»[ ۱] ، نام پادشاهی جو یون ون ( چینی: 朱允炆، پین یین: Zhū Yǔnwén ) ( زادهٔ ۵ دسامبر ۱۳۷۷ - درگذشتهٔ ۱۳ ژوئیه ۱۴۰۲ ) ، دومین امپراتور دودمان مینگ ( ۱۳۶۸ - ۱۶۴۴ ) بود که برای مدت کوتاهی از ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۲ بر چین فرمان راند.
جو یون ون در ۵ دسامبر ۱۳۷۷ زاده شد. او نوهٔ امپراتور هونگ وو، بنیان گذار دودمان مینگ و دومین پسر جو بیائو، نخستین پسر و نایب السلطنهٔ هونگ وو بود. هنگامی که جو بیائو در ۱۷ مه ۱۳۹۲ درگذشت، امپراتور جو یون ون ۱۵ ساله را به جانشینی خود برگزید. با مرگ هونگ وو در ۲۴ ژوئن ۱۳۹۸، جو یون ون که اینک ۲۱ ساله بود با عنوان امپراتور جیان ون در ۳۰ ژوئن ۱۳۹۸ بر تخت نشست.
پس از آنکه جیان ون قدرت را در دست گرفت، راه پدربزرگ خود در زدودن میراث برجای مانده از دودمان مغولی یوان ( ۱۲۰۶ - ۱۳۶۸ ) در چین را ادامه داد و پیشرفت های فرهنگی، فکری و تکنولوژیکی را تشویق نمود. اما رفتار سرکوبگرانه ای که جیان ون در رابطه با دیگر شاهزادگان مینگ در پیش گرفت سبب شد تا زمینه های سقوط او فراهم گردد.
در آن زمان امپراتوری مینگ به بخش های مختلفی تقسیم شده بود و هر بخش توسط یکی از شاهزادگان مینگ اداره می شد. جیان ون با همفکری وزرای مورد اعتماد خود چی تای و خوانگ زی چنگ تصمیم به تضعیف و حذف دیگر شاهزادگان گرفت.
آنها در طول سال ۱۳۹۸ موفق به کشتن و زندانی کردن شاهزادگان چی، دای، جو و شیانگ شدند اما در مواجهه با شاهزادهٔ یان، چهارمین پسر یونگ وو و عموی جیان ون، به مشکل برخوردند. شاهزادهٔ یان ( با نام اصلی جو دی ) فرماندهی ارتشی عظیم را در مرزهای شمالی برعهده داشت و هنگامی که مأمورانی برای دستگیری او اعزام شدند سر به شورش برداشت. این شورش سرآغاز جنگ داخلی خونینی شد که چهار سال به طول انجامید و دودمان تازه تأسیس مینگ را در خطر فروپاشی قرار داد.
سرانجام لشکریان شاهزادهٔ یان پس از درگیری های خونین فراوان موفق به فتح پایتخت در ژوئیهٔ ۱۴۰۲ شدند و شاهزادهٔ شورشی که اینک لقب یونگ لو، به معنای «شادی ابدی»[ ۲] را برگزیده بود خود را امپراتور جدید مینگ خواند. در این زمان کاخ جیان ون به آتش کشیده شده و خود او نیز ناپدید شده بود. بنابراین چنین تصور شد که جیان ون نیز در میان شعله های آتش جان سپرده باشد. با این حال از سرنوشت دقیق او اطلاعی در دست نیست و روایاتی وجود دارد که می گوید او از این واقعه جان سالم به در برده و پس از آن به مدت ۴۰ سال در کسوت راهبی دوره گرد زندگی کرده است.
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفجو یون ون در ۵ دسامبر ۱۳۷۷ زاده شد. او نوهٔ امپراتور هونگ وو، بنیان گذار دودمان مینگ و دومین پسر جو بیائو، نخستین پسر و نایب السلطنهٔ هونگ وو بود. هنگامی که جو بیائو در ۱۷ مه ۱۳۹۲ درگذشت، امپراتور جو یون ون ۱۵ ساله را به جانشینی خود برگزید. با مرگ هونگ وو در ۲۴ ژوئن ۱۳۹۸، جو یون ون که اینک ۲۱ ساله بود با عنوان امپراتور جیان ون در ۳۰ ژوئن ۱۳۹۸ بر تخت نشست.
پس از آنکه جیان ون قدرت را در دست گرفت، راه پدربزرگ خود در زدودن میراث برجای مانده از دودمان مغولی یوان ( ۱۲۰۶ - ۱۳۶۸ ) در چین را ادامه داد و پیشرفت های فرهنگی، فکری و تکنولوژیکی را تشویق نمود. اما رفتار سرکوبگرانه ای که جیان ون در رابطه با دیگر شاهزادگان مینگ در پیش گرفت سبب شد تا زمینه های سقوط او فراهم گردد.
در آن زمان امپراتوری مینگ به بخش های مختلفی تقسیم شده بود و هر بخش توسط یکی از شاهزادگان مینگ اداره می شد. جیان ون با همفکری وزرای مورد اعتماد خود چی تای و خوانگ زی چنگ تصمیم به تضعیف و حذف دیگر شاهزادگان گرفت.
آنها در طول سال ۱۳۹۸ موفق به کشتن و زندانی کردن شاهزادگان چی، دای، جو و شیانگ شدند اما در مواجهه با شاهزادهٔ یان، چهارمین پسر یونگ وو و عموی جیان ون، به مشکل برخوردند. شاهزادهٔ یان ( با نام اصلی جو دی ) فرماندهی ارتشی عظیم را در مرزهای شمالی برعهده داشت و هنگامی که مأمورانی برای دستگیری او اعزام شدند سر به شورش برداشت. این شورش سرآغاز جنگ داخلی خونینی شد که چهار سال به طول انجامید و دودمان تازه تأسیس مینگ را در خطر فروپاشی قرار داد.
سرانجام لشکریان شاهزادهٔ یان پس از درگیری های خونین فراوان موفق به فتح پایتخت در ژوئیهٔ ۱۴۰۲ شدند و شاهزادهٔ شورشی که اینک لقب یونگ لو، به معنای «شادی ابدی»[ ۲] را برگزیده بود خود را امپراتور جدید مینگ خواند. در این زمان کاخ جیان ون به آتش کشیده شده و خود او نیز ناپدید شده بود. بنابراین چنین تصور شد که جیان ون نیز در میان شعله های آتش جان سپرده باشد. با این حال از سرنوشت دقیق او اطلاعی در دست نیست و روایاتی وجود دارد که می گوید او از این واقعه جان سالم به در برده و پس از آن به مدت ۴۰ سال در کسوت راهبی دوره گرد زندگی کرده است.
wiki: جیان ون