جویس جیمز

جویس، جِیمز (۱۸۸۲ـ۱۹۴۱)(Joyce, James)
جویس، جِیمز
نویسندۀ ایرلندی. در دوبلین در خانواده ای فقیر و پرجمعیت زاده شد، و در یونیورسیتی کالج۱ زادگاهش تحصیل کرد. خلاقیتش به شکل گیری قالبی ادبی برای بیان پیچیدگی ذهن انسان منجر شد، و با استفاده از شیوۀ «جریان سیال ذهن» رمان انگلیسی را متحول کرد. از آثار اوست: مجموعۀ داستان کوتاه دوبلینی ها۲ (۱۹۱۴)، چهرۀ هنرمند در جوانی۳ (۱۹۱۶)، اولیس۴ (۱۹۲۲) و شب زنده داری فینیگَن ها۵ (۱۹۳۹). اولیس، که وقایع یک روز را در دوبلین گزارش می کند، تجربه آزمایی در زبان است و روایت مستقیم را با واکنش های تلویحی و ناخودآگاه شخصیت ها درمی آمیزد. این کتاب با آن که ایالات متحد امریکا و انگلستان آن را منافی اخلاق دانستند و تحریم کردند، بسیار تأثیرگذار بود و عموماً آن را شاهکار جویس می دانند. جویس پس از جنگ جهانی اول در پاریس زندگی می کرد، و اولیس نخستین بار در همان جا منتشر شد. شب زنده داری فینیگن ها، که دربارۀ پیاله فروش دوبلینی و خانوادۀ اوست، ادامۀ تجربه آزمایی اش در زبان است. در این اثر، واژه سازی که ویژگی اولیس بود به اوج می رسد و نویسنده برای کاوش در سطوح گوناگون معنایی و تلفیق کل هستی از تمثیل و بازی با کلمات استفاده می کند.
نخستین آثار. جویس از جوانی به ادبیات گرایش داشت. پس از اتمام تحصیلاتش چند داستان نوشت، اما قادر به امرار معاش نبود. به ایتالیا سفر کرد و در آن جا انگلیسی آموخت، و با نورا بارناکل۶ همراه شد (۱۸۸۳ـ۱۹۵۱)؛ که در ۱۹۳۱ به همسری او درآمد. در ۱۹۰۹ به دوبلین بازگشت. تا این تاریخ تنها اثر منتشرشدۀ جویس کتاب اشعار تغزلیِ موسیقی مجلسی۷ (۱۹۰۷) بود؛ دیگر اثر منظومش در کتاب شعرهای یک پولی۸ (۱۹۲۷) به چاپ رسید. دوبلینی ها پس از نُه سال تأخیر منتشر شد و علتش درگیری او با ناشران بر سرِ درخواست آنان برای حذف قسمت هایی از کتاب بود، اما اثر دیگرش با نام تصویر هنرمند در جوانی، را که نسبتاً شرح حال گونه است، ازرا پاوند۹ به صورت پاروقی در مجلۀ اگوئیست۱۰ چاپ کرد (۱۹۱۴ـ۱۹۱۵). در این هنگام جویس در اتریش «تحت نظر» بود، اما بعد اجازه یافت به سوئیس بی طرف برود و تا پایان جنگ جهانی اول در زوریخ ماند. در آن جا نمایش نامۀ تبعیدی ها۱۱ (۱۹۱۸) را، که به تقلید از ایبسن۱۲ نوشته بود، با گروهی متشکل از بازیگران ایرلندی به صحنه برد. اولیس به شرح وقایع ذهنی و جسمی لئوپولد بلوم۱۳، تبلیغاتچی یهودی، و استیون دِدالوس۱۴، عالِم فیلسوف، در طول یک روز در دوبلین می پردازد؛ سیر یک روزۀ بلوم مشابه گشت وگذارهای اُدیسه۱۵ در حماسۀ هومر است. جویس مدعی بود که تمهید ادبیِ تک گویی درونی را، که در اولیس به کار رفته، از اثر فراموش شدۀ ادوار دوژاردن۱۶، درخت های غار را بریده اند۱۷ (۱۸۸۸)، کشف کرده است. مارسل پروست۱۸ و داروتی ریچاردسون۱۹، ازجمله نویسندگانی بودند که این شگرد را به کار گرفتند و توسعۀ شیوۀ «جریان سیال ذهن» تأثیر عمیقی بر بسیاری از مؤلفان امروز برجا گذاشت.
به هم زدن قواعد. رمان بعدی جویس با نام کار در حال پیشرفت۲۰، در چند بخش و با نام های گوناگون در ۱۹۲۷ منتشر شد. در ۱۹۳۹ به صورت کامل به نام شب زنده داری فینیگن ها به چاپ رسید. این کتاب دشوار، اما جذاب بسیاری از قواعد ادبی را زیر پا گذاشت و موجودیتی پیوسته خلق کرد (کلمات آغازین کتاب با کلمات پایانی کتاب ادامه می یابد) که از هر نقطه می توان آن را از سر گرفت. قرارداد استفاده از زبان واحد در سراسر اثر را نیز کنار گذاشت و به سبب ادغام زبان های مختلف، اثری مافوق مدرنیستی نامیده شد. این اثر با پرهیز از شکل معهود و نیز استفاده از پیچیدگی های زبانی، چنان بغرنج است که خوانندگانی انگشت شمار می توانند بدون کمک گرفتن از شرح و تفسیر، معنای آن را دریابند. جویس بیشتر عمر خود را در فقر به سر برد و کار کرد و پس از انجام چند عمل جراحی روی چشم، در ۱۹۴۰ به زوریخ بازگشت، امّا کمی بعد درگذشت.
University CollegeDublinersA Portrait of the Artist as a Young ManUlyssesFinnegans WakeNora BarnacleChamber MusicPoems PenyeachEzra PoundThe EgoistExilesIbsenLeopold BloomStephen DedalusOdysseusEdouard DujardinLes Lauriers Sont coupésMarcel ProustDorothy RichardsonWork in Progress