جونْز، سر ویلیام (لندن ۱۷۴۶ـ کلکته ۱۷۹۴)(Jones, Sir William)
جونْز، سر ویلیام
خاورشناس و زبان شناس انگلیسی. در کودکی زبان های یونانی و لاتینی و عبری را آموخت در ۱۷۶۴ـ۱۷۶۸ در آکسفورد درس خواند. زبان عربی را با هزینۀ خود نزد یکی از مردم حلب و فارسی را از یک زردشتی کرمانی در لندن فراگرفت. در ۱۷۶۸ به درخواست کریستیان پادشاه دانمارک که نسخه ای دست نویس از درّۀ نادره یا تاریخ جهانگشای نادری را به دست آورده بود این اثر را به فرانسه برگردانید و با نام تاریخ نادرشاه در ۲ جلد به چاپ رسید (۱۷۷۰). کتاب جونز به نام دستور زبان فارسی (لندن، ۱۷۷۱) بهترین راهنما برای چند نسل در فراگیری زبان فارسی شد. وی شاعری خوش ذوق بود و نخستین خاورشناسی ست که سیزده غزل حافظ را به شعر فرانسوی و انگلیسی و پاره هایی از مثنوی مولوی و خمسۀ نظامی را به انگلیسی ترجمه کرد. همچنین پاره هایی از شاهنامه را به شعر لاتین برگرداند و در کتاب خود شرح و تفسیر شعر آسیایی چاپ کرد (۱۷۷۴). در ۱۷۷۰ـ۱۷۷۴ حقوق خواند و در ۱۷۷۴ پروانۀ قضاوت و وکالت گرفت. در ۱۷۸۳ به منصب قضا در دادگاه عالی بنگال گماشته شد. در مدت دَه سال اقامتش در هندوستان انجمن آسیایی بنگال را بنیاد نهاد (۱۷۸۴) و تا پایان زندگی اش ریاست آن را برعهده داشت. جونز، که به جونز ایرانی مشهور بود، در پایان زندگی نزدیک به ۳۰ زبان می دانست که اغلب آن ها را پیش خود آموخته بود. از دیگر آثارش: چاپ لیلی و مجنون هاتفی (کلکته، ۱۷۸۸)؛ ترجمۀ معلّقات سبع (۱۷۸۳)؛ فهرست ارزشمندترین کتاب های زبان فارسی؛ تاریخ زبان فارسی؛ ترجمۀ شکونتلا از کالیداس (۱۷۸۹). ترجمۀ السراجیه فی علم الفرائض و المواریث الاسلامیه سراج الدین سجاوندی (۱۷۹۲)؛ اشعار، بیشتر ترجمه از زبان های آسیایی (۱۷۷۲).
جونْز، سر ویلیام
خاورشناس و زبان شناس انگلیسی. در کودکی زبان های یونانی و لاتینی و عبری را آموخت در ۱۷۶۴ـ۱۷۶۸ در آکسفورد درس خواند. زبان عربی را با هزینۀ خود نزد یکی از مردم حلب و فارسی را از یک زردشتی کرمانی در لندن فراگرفت. در ۱۷۶۸ به درخواست کریستیان پادشاه دانمارک که نسخه ای دست نویس از درّۀ نادره یا تاریخ جهانگشای نادری را به دست آورده بود این اثر را به فرانسه برگردانید و با نام تاریخ نادرشاه در ۲ جلد به چاپ رسید (۱۷۷۰). کتاب جونز به نام دستور زبان فارسی (لندن، ۱۷۷۱) بهترین راهنما برای چند نسل در فراگیری زبان فارسی شد. وی شاعری خوش ذوق بود و نخستین خاورشناسی ست که سیزده غزل حافظ را به شعر فرانسوی و انگلیسی و پاره هایی از مثنوی مولوی و خمسۀ نظامی را به انگلیسی ترجمه کرد. همچنین پاره هایی از شاهنامه را به شعر لاتین برگرداند و در کتاب خود شرح و تفسیر شعر آسیایی چاپ کرد (۱۷۷۴). در ۱۷۷۰ـ۱۷۷۴ حقوق خواند و در ۱۷۷۴ پروانۀ قضاوت و وکالت گرفت. در ۱۷۸۳ به منصب قضا در دادگاه عالی بنگال گماشته شد. در مدت دَه سال اقامتش در هندوستان انجمن آسیایی بنگال را بنیاد نهاد (۱۷۸۴) و تا پایان زندگی اش ریاست آن را برعهده داشت. جونز، که به جونز ایرانی مشهور بود، در پایان زندگی نزدیک به ۳۰ زبان می دانست که اغلب آن ها را پیش خود آموخته بود. از دیگر آثارش: چاپ لیلی و مجنون هاتفی (کلکته، ۱۷۸۸)؛ ترجمۀ معلّقات سبع (۱۷۸۳)؛ فهرست ارزشمندترین کتاب های زبان فارسی؛ تاریخ زبان فارسی؛ ترجمۀ شکونتلا از کالیداس (۱۷۸۹). ترجمۀ السراجیه فی علم الفرائض و المواریث الاسلامیه سراج الدین سجاوندی (۱۷۹۲)؛ اشعار، بیشتر ترجمه از زبان های آسیایی (۱۷۷۲).