[ویکی فقه] جوامع الطیمائوس فی العلم الطبیعی، (یا جوامع کتاب طیماوس فی العلم الطبیعی لجالینوس )، عنوان بازنویسی جالینوس از بخشی از رساله تیمائوسِ افلاطون است.
باتوجه به سهم متن اصلی تیمائوس در پدید آمدن جوامع کتاب طیماوس به وسیله جالینوس و نیز اهمیت این کتاب در تکوین موضوع معرفت شناسی در یونان و نیز بعضی فیلسوفان دوره اسلامی ، در ابتدا لازم است گزارشی از ماهیت و متن تیمائوس داده شود.رساله تیمائوس ، یگانه رساله «علمی » موجود از افلاطون و یک جزء از چند گانه ای است که او برای تبیین پاره ای از آرای خود تألیف کرد.این چند گانه را شامل جمهوری، تیمائوس ، کرِیتیاس که نیمه تمام ماند و هرموکراتس (که نوشته نشد) و یا سه رساله اخیر می دانند. افلاطون ، تیمائوس را در فاصله سالهای ۳۶۶ـ ۳۶۰ ق م ، یعنی در دوران پختگی علمی اش نگاشت . افلاطون در این رساله مانند دیگر رسائلش ، مقصود علمی ـ فلسفی خود را در قالب گفتگویی طرح کرده که این بار میان سقراط ، تیمائوس، کریتیاس و هرموکراتس صورت گرفته است .تیمائوس ، با گفتگوی سقراط و تیمائوس در یادآوری مباحث جمهوری آغاز می شود و با نقل خاطره ای از کودکی کریتیاس ، در باره گفتگویی میان سولون و کاهنی مصری در باره جزیره افسانه ای آتلانتیس ادامه می یابد. سپس تیمائوس ، مباحث کیهان شناسی را آغاز می کند. بخش پایانی رساله ، بحث درباره ادراک حسی انسان ، کارْ اندام شناسی (فیزیولوژی ) بیماری و پیدایش جانداران دیگر در فرایند تناسخ است . تیمائوس عمدتاً به کیهان شناسی فلسفی و پیدایش جهان می پردازد، اما مفسران و شارحان آن را اوج حکمت افلاطونی دانسته اند. اگر چه افلاطون در این رساله سعی داشته است که توضیحاتی در تبیین برخی پدیده های علمی عرضه کند اما توضیحات وی عموماً حتی با دانش آن روزگار هم سازگار نیست. دیدگاه فلسفی خاص حاکم بر تیمائوس و نیز اعتبار مباحث نجوم و ریاضی آن باعث شد که از نخستین کتابهایی باشد که توجه مترجمان ، مفسران و شارحان را به خود جلب کرد.
ترجمه لاتینی
خلکیدیوس ( فیلسوف و منجم قرن چهارم میلادی ) اولین کسی بود که تیمائوس را به لاتینی ترجمه کرد.این کار او بسیار مهم بود زیرا تا پایان قرن دوازدهم میلادی ، افلاطون را در غرب عمدتاً با این ترجمه لاتینی می شناختند. این ترجمه آنقدر ارزشمند بود که آن را انجیل افلاطونی می نامیدند و شاید همین موضوع باعث شد تا خرافاتی در تفسیرها وارد شود. ارزش عجیب و غریب تیمائوس برجا بود تا اینکه در قرن دوازدهم ، منون و فایدون به لاتینی ترجمه و اروپاییان با دیگر تألیفات افلاطون آشنا شدند.
مفسران
نخستین کسی که تیمائوس را تفسیر کرد کرانتور سولیایی (مشهور در ۳۰۰ ق م ) بود.دیگر مفسران آن عبارت بودند از: پوسیدونیوس آپامه ای (قرن اول ق م ) که تفسیر او تا پایان قرون وسطا بر عقاید فلسفی تأثیر فراوان داشت ، آدراستوس افرودیسیایی (شکوفایی در قرن دوم ) که تفسیر او به مسائل ریاضی و ستاره شناسی تیمائوس پرداخته بود، و اسکلپیودوتوس اسکندرانی (برآمدن در نیمه دوم قرن پنجم ) و برخی از مفسران قرون سپسین. به نوشته اکرمی، ارسطو هم از مهم ترین مفسران تیمائوس بوده است .
زمان ترجمه ها
...
باتوجه به سهم متن اصلی تیمائوس در پدید آمدن جوامع کتاب طیماوس به وسیله جالینوس و نیز اهمیت این کتاب در تکوین موضوع معرفت شناسی در یونان و نیز بعضی فیلسوفان دوره اسلامی ، در ابتدا لازم است گزارشی از ماهیت و متن تیمائوس داده شود.رساله تیمائوس ، یگانه رساله «علمی » موجود از افلاطون و یک جزء از چند گانه ای است که او برای تبیین پاره ای از آرای خود تألیف کرد.این چند گانه را شامل جمهوری، تیمائوس ، کرِیتیاس که نیمه تمام ماند و هرموکراتس (که نوشته نشد) و یا سه رساله اخیر می دانند. افلاطون ، تیمائوس را در فاصله سالهای ۳۶۶ـ ۳۶۰ ق م ، یعنی در دوران پختگی علمی اش نگاشت . افلاطون در این رساله مانند دیگر رسائلش ، مقصود علمی ـ فلسفی خود را در قالب گفتگویی طرح کرده که این بار میان سقراط ، تیمائوس، کریتیاس و هرموکراتس صورت گرفته است .تیمائوس ، با گفتگوی سقراط و تیمائوس در یادآوری مباحث جمهوری آغاز می شود و با نقل خاطره ای از کودکی کریتیاس ، در باره گفتگویی میان سولون و کاهنی مصری در باره جزیره افسانه ای آتلانتیس ادامه می یابد. سپس تیمائوس ، مباحث کیهان شناسی را آغاز می کند. بخش پایانی رساله ، بحث درباره ادراک حسی انسان ، کارْ اندام شناسی (فیزیولوژی ) بیماری و پیدایش جانداران دیگر در فرایند تناسخ است . تیمائوس عمدتاً به کیهان شناسی فلسفی و پیدایش جهان می پردازد، اما مفسران و شارحان آن را اوج حکمت افلاطونی دانسته اند. اگر چه افلاطون در این رساله سعی داشته است که توضیحاتی در تبیین برخی پدیده های علمی عرضه کند اما توضیحات وی عموماً حتی با دانش آن روزگار هم سازگار نیست. دیدگاه فلسفی خاص حاکم بر تیمائوس و نیز اعتبار مباحث نجوم و ریاضی آن باعث شد که از نخستین کتابهایی باشد که توجه مترجمان ، مفسران و شارحان را به خود جلب کرد.
ترجمه لاتینی
خلکیدیوس ( فیلسوف و منجم قرن چهارم میلادی ) اولین کسی بود که تیمائوس را به لاتینی ترجمه کرد.این کار او بسیار مهم بود زیرا تا پایان قرن دوازدهم میلادی ، افلاطون را در غرب عمدتاً با این ترجمه لاتینی می شناختند. این ترجمه آنقدر ارزشمند بود که آن را انجیل افلاطونی می نامیدند و شاید همین موضوع باعث شد تا خرافاتی در تفسیرها وارد شود. ارزش عجیب و غریب تیمائوس برجا بود تا اینکه در قرن دوازدهم ، منون و فایدون به لاتینی ترجمه و اروپاییان با دیگر تألیفات افلاطون آشنا شدند.
مفسران
نخستین کسی که تیمائوس را تفسیر کرد کرانتور سولیایی (مشهور در ۳۰۰ ق م ) بود.دیگر مفسران آن عبارت بودند از: پوسیدونیوس آپامه ای (قرن اول ق م ) که تفسیر او تا پایان قرون وسطا بر عقاید فلسفی تأثیر فراوان داشت ، آدراستوس افرودیسیایی (شکوفایی در قرن دوم ) که تفسیر او به مسائل ریاضی و ستاره شناسی تیمائوس پرداخته بود، و اسکلپیودوتوس اسکندرانی (برآمدن در نیمه دوم قرن پنجم ) و برخی از مفسران قرون سپسین. به نوشته اکرمی، ارسطو هم از مهم ترین مفسران تیمائوس بوده است .
زمان ترجمه ها
...
wikifeqh: جوامع_الطیمائوس_فی_العلم_الطبیعی