جهاد الشیعه فی العصر العباسی الاول

دانشنامه اسلامی

[ویکی نور] «جهاد الشیعة فی العصر العباسی الأول» از آثار علمی دکتر سمیره مختار اللیثی است که در آن، فعالیت های مجاهدانه شیعیان را از دوره پیامبر(ص) تا پایان دوره اول خلافت عباسی (سال 232ق) بررسی کرده است. این اثر، از نظر استناد و تحلیل قابل توجه است و البته نقدهایی نیز بر آن وارد است که در ترجمه فارسی آن به قلم جناب آقای محمد حاجی تقی تحت عنوان «جهاد شیعه در دوره اول عباسی» به برخی از آن موارد اشاره شده است.
این کتاب از یک مقدمه و پنج بخش به ترتیب ذیل تشکیل شده است: 1- موضع شیعیان نسبت به برپایی دولت عباسی، 2- جهاد شیعه زیدیه و امامیه در عصر منصور، خلیفه عباسی، 3- جنبش های شیعه در عهد خلافت مهدی و هادی، 4- جنبش های شیعه در دوره هارون الرشید و 5- قیام های شیعیان در دوران مأمون و معتصم.
خاتمه کتاب نیز مروری بر عوامل تداوم نهضت های شیعیان در دوران های مختلف است.
درباره روش و محتوای این اثر چند نکته گفتنی است:
1. دکتر احمد شرباصی استاد دانشگاه الأزهر در مقدمه اش تاریخ اسلامی را به اقیانوسی بی کران و دریایی ژرف تشبیه کرده که، دارای امواجی متلاطم و گرداب های متعدد و مسیرهایی متنوع است. وی افزوده که طایفه شیعه از طوایف اسلامی است که تأثیر بزرگی بر جامعه اسلامی داشته و اگر تشیع با محبت آل بیت پاک پیغمبر(ص)، آغاز شد، بعد از آن، مسیر متفاوتی را در طی دوران های تاریخ پیش گرفت. این مسیر متفاوت، بسط و گسترش یافت تا جایی که رجال، متفکران، رهبران، بزرگان، دلاوران، داعیان و مدافعان شیعه، گاهی با سخن و گاهی با تصمیم و عمل (نیزه و شمشیر) ظاهر می شدند.... احمد شرباطی در مقدمه اش بر کتاب چنین می نویسد: «کتر لیثی وقتی تحقیق خود را درباره جهاد شیعه ارائه می دهد- آن گونه که من تصور می کنم- می خواهد در این دریای متلاطم غوطه ور شود و با امواج خردکننده و ژرفای سهمگینش دست و پنجه نرم کند تا از این غواصی طولانی، در حد توان، لؤلؤ و مرجان صید کند و بتواند تصویری یکپارچه از جهاد شیعیانی که جنگیدند و از عقیده و فکر و دیدگاه هایشان دفاع کردند، ارائه دهد»

پیشنهاد کاربران

بپرس