جنین زایی سوماتیک ( به انگلیسی: Somatic embryogenesis ) یک فرایند مصنوعی است که در آن یک گیاه یا جنین از یک سلول سوماتیک منفرد یا گروهی از سلول های سوماتیک ایجاد می شود. جنین زایی سوماتیک از سلول های گیاهی ایجاد می شوند که این سلول های گیاهی به طور طبیعی درگیر در رشد جنین نیستند. هیچ آندوسپرم یا پوشش دانه ای اطراف یک جنین سوماتیک شکل نمی گیرد. کاربرد این فرایندها شامل انتشار کلونال مواد گیاهی یکنواخت ژنتیکی؛ حذف ویروس ها؛ تولید بافت های منبع برای انتقال ژن؛ ایجاد کل گیاه از سلول های منفرد که پروتوپلاست نامیده می شوند و توسعه فناوری دانه مصنوعی می شود.
سلول های مشتق شده از بافت مستعد اولیه ( competent source tissue ) کشت داده می شود و یک توده تمایزنیافته به نام کالوس ( callus ) را ایجاد می کند. تنظییم کننده های رشد گیاهی در محیط کشت بافت می توانند برای القای شکل گیری کالوس و پس از آن بر ای القای شکل گیری جنین از کالوس دستکاری شوند. نسبت تنظیم کننده های رشد گیاهی مختلف را به منظور القای کالوس یا شکل گیری تنوع گیاهی نیز باید مراعات شود. [ ۱] جنین های سوماتیک به طور عمده به صورت برون تنی و برای اهداف آزمایشگاهی با استفاده از خاک یا محیط مغذی مایع حاوی تنظیم کننده های رشد گیاهی ( PGRs ) تولید می شوند. [ ۲]
ساقه ها و ریشه ها تک قطبی ( monopolar ) هستند در حالیکه جنین های سوماتیک دوقطبی ( bipolar ) هستند که منجر به شکل گیری گیاه کامل بدون کشت روی چندین محیط کشت می شوند. جنین زایی سوماتیک به عنوان یک مدل برای فهم و درک وقایع بیوشیمیایی و بیوفیزیکی در طول فرایند توسعه گیاه و همچنین به عنوان جزئی از پیشرفت های زیست فناورانه استفاده می شود. [ ۳] اولین اسناد و مدارک جنین زایی سوماتیک به وسیلهٔ استفوارد و همکارانش در سال ۱۹۵۸ و راینر و همکارانش در سال ۱۹۵۹ با کشت های سوسپانسیون سلولی هویج جمع آوری شد. [ ۴] [ ۵]
جنین زایی سوماتیک به دو طریق صورت می پذیرد: مستقیم و غیرمستقیم. [ ۶] جنین زایی مستقیم زمانی اتفاق می افتد که جنین به طور مستقیم از بافتی که یک کلون همسان ایجاد کرده است، آغاز می شود. در حالی که در جنین زایی غیرمستقیم بافت از سلول های تمایز نیافته یا تمایز یافته ناقص که بعداً به بافت های تمایز یافته تبدیل می شوند، منشأ می شود.
گیاه ایجاد شده به وسیلهٔ جنین زایی سوماتیک در پنج مرحله شکل می گیرد: آغاز شکل گیری جنین، تکثیر کشت های جنینی، پیش بلوغی جنین های سوماتیک، بلوغ جنین های سوماتیک و توسعه گیاه روی محیط کشت غیراختصاصی. آغاز و تکثیر، روی محیط کشت غنی از اکسین که تمایز سلول های مریستمی موضعی را القا می کند رخ می دهد. زمانی که این سلول ها به محیط کشت دارای اکسین کم یا بدون اکسین انتقال یابند به جنین های بالغ توسعه پیدا می کنند. جوانه زایی جنین های سوماتیک می تواند تنها زمانی که جنین ها به اندازه کافی برای داشتن نوک ساقه و ریشه های عملکردی بالغ شدند رخ دهد. [ ۲]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفسلول های مشتق شده از بافت مستعد اولیه ( competent source tissue ) کشت داده می شود و یک توده تمایزنیافته به نام کالوس ( callus ) را ایجاد می کند. تنظییم کننده های رشد گیاهی در محیط کشت بافت می توانند برای القای شکل گیری کالوس و پس از آن بر ای القای شکل گیری جنین از کالوس دستکاری شوند. نسبت تنظیم کننده های رشد گیاهی مختلف را به منظور القای کالوس یا شکل گیری تنوع گیاهی نیز باید مراعات شود. [ ۱] جنین های سوماتیک به طور عمده به صورت برون تنی و برای اهداف آزمایشگاهی با استفاده از خاک یا محیط مغذی مایع حاوی تنظیم کننده های رشد گیاهی ( PGRs ) تولید می شوند. [ ۲]
ساقه ها و ریشه ها تک قطبی ( monopolar ) هستند در حالیکه جنین های سوماتیک دوقطبی ( bipolar ) هستند که منجر به شکل گیری گیاه کامل بدون کشت روی چندین محیط کشت می شوند. جنین زایی سوماتیک به عنوان یک مدل برای فهم و درک وقایع بیوشیمیایی و بیوفیزیکی در طول فرایند توسعه گیاه و همچنین به عنوان جزئی از پیشرفت های زیست فناورانه استفاده می شود. [ ۳] اولین اسناد و مدارک جنین زایی سوماتیک به وسیلهٔ استفوارد و همکارانش در سال ۱۹۵۸ و راینر و همکارانش در سال ۱۹۵۹ با کشت های سوسپانسیون سلولی هویج جمع آوری شد. [ ۴] [ ۵]
جنین زایی سوماتیک به دو طریق صورت می پذیرد: مستقیم و غیرمستقیم. [ ۶] جنین زایی مستقیم زمانی اتفاق می افتد که جنین به طور مستقیم از بافتی که یک کلون همسان ایجاد کرده است، آغاز می شود. در حالی که در جنین زایی غیرمستقیم بافت از سلول های تمایز نیافته یا تمایز یافته ناقص که بعداً به بافت های تمایز یافته تبدیل می شوند، منشأ می شود.
گیاه ایجاد شده به وسیلهٔ جنین زایی سوماتیک در پنج مرحله شکل می گیرد: آغاز شکل گیری جنین، تکثیر کشت های جنینی، پیش بلوغی جنین های سوماتیک، بلوغ جنین های سوماتیک و توسعه گیاه روی محیط کشت غیراختصاصی. آغاز و تکثیر، روی محیط کشت غنی از اکسین که تمایز سلول های مریستمی موضعی را القا می کند رخ می دهد. زمانی که این سلول ها به محیط کشت دارای اکسین کم یا بدون اکسین انتقال یابند به جنین های بالغ توسعه پیدا می کنند. جوانه زایی جنین های سوماتیک می تواند تنها زمانی که جنین ها به اندازه کافی برای داشتن نوک ساقه و ریشه های عملکردی بالغ شدند رخ دهد. [ ۲]
wiki: جنین زایی سوماتیک