جنیدالله مخدوم حاذق

[ویکی فقه] حاذق، جنیداللّه مخدوم، شاعر و طبیب نامیِ ماوراء النهر در قرن سیزدهم است.
در کَرُّخ، از محله های هرات، به دنیا آمد. پدرش به شیخ الاسلام شهرت داشت. سال تولد حاذق معلوم نیست اما چون امیرحیدر، امیر بخارا، در نامه ای که در محرّم ۱۲۱۸ نوشته، از حقوق ماهیانه جنیداللّه حاذق که در مدرسه عالی بخارا درس می خوانده یاد کرده است ، گمان می رود که حاذق در آخر قرن دوازدهم یا اوایل قرن سیزدهم به دنیا آمده باشد.
تدریس
او پس از اتمام تحصیلات، مدتی در همان مدرسه بخارا تدریس کرد. حاذق نخست به مناسبت مقام ادبی خود به دربار امیربخارا راه یافت و از مقربان امیر شد، اما بر اثر بدخواهی دیگر شاعران دربار، از خدمت دربار کناره گرفت. پس از چندی به فرغانه رفت و به انجمن ادبی امیرعمرخان، حاکم فرغانه، پیوست . فضلی نمنگانی، از تذکره نویسان دربار امیرفرغانه، در تذکره خود حاذق را ستوده است. حاذق در فرغانه، در ۱۲۳۷ یا ۱۲۴۰، مثنوی یوسف و زلیخا را سرود.
سفر به خارزم
بعد از درگذشت امیرعمرخان، حوزه ادبی فرغانه دچار انحطاط شد و حاذق به خوارزم رفت و از ۱۲۴۱ تا ۱۲۴۴ در خیوه، مرکز خوارزم، به سر برد. در خوارزم ترجمه ترکی روضة الصفا اثر میرخواند را ــکه پیش از او مونس خوارزمی (متوفی ۱۲۴۴)، از شاعران خوارزم، آغاز کرده و به علت ضعف و پیری ناتمام گذاشته بودــ به انجام رساند و از ماجرای خالدبن ولید تا پایان کتاب را به ترکی برگرداند. وی در ۱۲۴۴ به بخارا برگشت.
وفات
...