نبرد عراق و انگلیس ( ۳۱–۲ مه ۱۹۴۱ ) یک عملیات نظامی بود که قوای متفقین تحت فرماندهی بریتانیا علیه دولت رشید عالی گیلانی که سعی در نزدیک شدن به نیروهای متحدین داشت انجام دادند. در نتیجه این عملیات دولت گیلانی سقوط کرد و طرفداران بریتانیا دوباره در عراق به قدرت رسیدند.
... [مشاهده متن کامل]
پس از پایان جنگ جهانی اول عراق تحت قیمومیت بریتانیا قرار گرفت و از همان دوره آشوب ها و شورش هایی برای استقلال کامل از دست قدرت های خارجی در عراق شکل گرفت. در همین زمان و با ظهور نازیسم در اروپا، عده ای از دولت مردان عراقی از جمله پادشاه جوان عراق غازی اول تمایلات خود را به آلمان به امید کمک آن کشور برای آزادی عراق نشان می دادند اما از سوی دیگر دولت بریتانیا و طرفدارانش نیز از توان و قدرت زیادی در عراق برخوردار بودند. این شرایط در سال ۱۹۳۹ با مرگ غازی اول پادشاه عراق که به صورت مشکوکی فوت کرد پیچیده تر شد و جانشینی پسر خردسالش، فیصل دوم موجب شد تا تنش ها بین این دو گروه به شدت بالا بگیرد. در مارس ۱۹۴۰ رشید عالی گیلانی که از پشتیبانی افسران طرفدار آلمان بهره می برد به نخست وزیری رسید و به صورت مخفیانه ارتباطاتی را با آلمان شروع کرد، همچنین دولت عراق از اعلام جنگ به ایتالیا سرباز زد که باعث شد سفارت ایتالیا در بغداد تبدیل به مرکز مهم اطلاعاتی و تبلیغاتی متحدین در خاورمیانه علیه متفقین شود. رفتارهای گیلانی باعث شد تا دولت بریتانیا در ماه دسامبر ۱۹۴۰ تحریم های اقتصادی و نظامی را علیه عراق اجرایی کند و در نهایت رشید عالی گیلانی در ژانویه ۱۹۴۱ از سمت خود استعفا داد.
در آوریل ۱۹۴۱ ستاد فرماندهی ارتش عراق و نظامیان طرفدار آلمان نازی در عراق دست به کودتا زده و رشید عالی گیلانی را به عنوان رئیس دولت جدید انتخاب کردند. دولت جدید به سرعت شروع به دستگیری عناصر طرفدار انگلیس و همچنین ارتباط بیشتر با آلمان نازی و ایتالیا جهت دریافت کمک کرد. با این حال دولت جدید که از تهاجم بریتانیا ترس داشت اعلام داشت که به معاهدات پیشین بین دولتین احترام می گذارد و همچنین به قوای بریتانیا اجازه پیاده شدن در بصره را می دهد مشروط بر اینکه این نیروها سریعاً به فلسطین یا مصر انتقال یابند.
نهایتاً در ۲۸ آوریل و با رسیدن دومین گروه از نیروهای انگلیسی در بصره، رشید عالی گیلانی اعلام کرد که از این پس از استفاده نظامی بریتانیا از خاک عراق جلوگیری خواهد کرد. در همین زمان ارتش عراق نیرویی شامل یک هنگ پیاده و تعدادی توپ و تانک را به طرف فرودگاه حبانیه در غرب بغداد که پایگاه مهم نیروی هوایی بریتانیا در عراق بود منتقل کرد و دست به محاصره این پایگاه زد.
... [مشاهده متن کامل]
پس از پایان جنگ جهانی اول عراق تحت قیمومیت بریتانیا قرار گرفت و از همان دوره آشوب ها و شورش هایی برای استقلال کامل از دست قدرت های خارجی در عراق شکل گرفت. در همین زمان و با ظهور نازیسم در اروپا، عده ای از دولت مردان عراقی از جمله پادشاه جوان عراق غازی اول تمایلات خود را به آلمان به امید کمک آن کشور برای آزادی عراق نشان می دادند اما از سوی دیگر دولت بریتانیا و طرفدارانش نیز از توان و قدرت زیادی در عراق برخوردار بودند. این شرایط در سال ۱۹۳۹ با مرگ غازی اول پادشاه عراق که به صورت مشکوکی فوت کرد پیچیده تر شد و جانشینی پسر خردسالش، فیصل دوم موجب شد تا تنش ها بین این دو گروه به شدت بالا بگیرد. در مارس ۱۹۴۰ رشید عالی گیلانی که از پشتیبانی افسران طرفدار آلمان بهره می برد به نخست وزیری رسید و به صورت مخفیانه ارتباطاتی را با آلمان شروع کرد، همچنین دولت عراق از اعلام جنگ به ایتالیا سرباز زد که باعث شد سفارت ایتالیا در بغداد تبدیل به مرکز مهم اطلاعاتی و تبلیغاتی متحدین در خاورمیانه علیه متفقین شود. رفتارهای گیلانی باعث شد تا دولت بریتانیا در ماه دسامبر ۱۹۴۰ تحریم های اقتصادی و نظامی را علیه عراق اجرایی کند و در نهایت رشید عالی گیلانی در ژانویه ۱۹۴۱ از سمت خود استعفا داد.
در آوریل ۱۹۴۱ ستاد فرماندهی ارتش عراق و نظامیان طرفدار آلمان نازی در عراق دست به کودتا زده و رشید عالی گیلانی را به عنوان رئیس دولت جدید انتخاب کردند. دولت جدید به سرعت شروع به دستگیری عناصر طرفدار انگلیس و همچنین ارتباط بیشتر با آلمان نازی و ایتالیا جهت دریافت کمک کرد. با این حال دولت جدید که از تهاجم بریتانیا ترس داشت اعلام داشت که به معاهدات پیشین بین دولتین احترام می گذارد و همچنین به قوای بریتانیا اجازه پیاده شدن در بصره را می دهد مشروط بر اینکه این نیروها سریعاً به فلسطین یا مصر انتقال یابند.
نهایتاً در ۲۸ آوریل و با رسیدن دومین گروه از نیروهای انگلیسی در بصره، رشید عالی گیلانی اعلام کرد که از این پس از استفاده نظامی بریتانیا از خاک عراق جلوگیری خواهد کرد. در همین زمان ارتش عراق نیرویی شامل یک هنگ پیاده و تعدادی توپ و تانک را به طرف فرودگاه حبانیه در غرب بغداد که پایگاه مهم نیروی هوایی بریتانیا در عراق بود منتقل کرد و دست به محاصره این پایگاه زد.
