جنگ شمالی

جنگ شمالی (Northern War)
(نیز مشهور به جنگ بزرگ شمالی۱) جنگ عمومی اروپایی که از ۱۷۰۰ تا ۱۷۲۱ در شمال و شرق اروپا روی داد. علت اصلی آن تمایل روسیه، دانمارک ـ نروژ و ساکسونی ـ لهستان۲ برای مقابله با برتری طلبی های سوئد در منطقۀ بالتیک بود. این جنگ به افول نفوذ و اقتدار سوئد، و قدرت گرفتن روسیه در این منطقه منتهی شد. سوئد در قرون ۱۶ و ۱۷ با حمله به کشورهای همسایه و شکست دادن آن ها، قلمرو خود را در منطقۀ بالتیک به میزان چشم گیری افزایش داد و روسیه را از دسترسی به دریای بالتیک محروم کرد. درپی شکست روسیه از سوئد در ۱۷۰۰، پطر کبیر۳، امپراتور روسیه، به تقویت توان نظامی و ناوگان دریایی این کشور همت گمارد و در نبرد پولتاوا۴ کارل دوازدهم۵، پادشاه سوئد، را شکست داد. کارل به عثمانی گریخت و سلطان عثمانی را به جنگ با روسیه ترغیب کرد. پطر نیز ناچار، به موجب پیمان پروت، با عثمانی صلح کرد. با شکل گیری ائتلاف ضد سوئد، سرانجام مناطق زیر سلطۀ سوئد در اطراف دریای بالتیک از چنگ این کشور خارج شد. کارل دوازدهم در ۱۷۱۸ در نبردی در جنوب شرقی نروژ کشته شد و چون فرزندی نداشت خواهرش اولریکا الئونورا۶ ملکۀ سوئد شد، و با کشورهای متخاصم پیمان های جداگانۀ صلح امضا کرد. به موجب این پیمان ها سوئد مناطقی را به پروس۷ و روسیه واگذار کرد، و روسیه به یکی از دولت های مقتدر اروپا بدل شد.
Great Northern WarSaxony-PolandPeter the GreatBattle of PoltavaCharles XIIUlrika EleonoraPrussia