جنگ ایران و عثمانی ( ۱۷۲۷–۱۷۲۳ ) زنجیره ای از درگیری ها میان ایران صفوی و امپراتوری عثمانی، بر سر کنترل سرزمین های باختری و شمال باختری ایران بود. در این دوران، کنترل پایتخت و برخی مناطق کشور در دست هوتکیان بود. در سال های پایانی پادشاهی صفویه، شورش اقوام ایرانی بیشتر و بیشتر شد. یکی از این اقوام که بپا خاستند پشتونها بودند. با سقوط اصفهان، مرزهای ایران مورد تاخت و تاز همسایگانی قرار گرفت که اوضاع آشفته و نابسامان را غنیمت می شمردند و به درون سرزمین ایران به پیش می راندند. این پیش روی مورد اعتراض جانشینان افغانی شاه سلطان حسین صفوی قرار گرفت و به رخ دادن جنگ هایی انجامید.
... [مشاهده متن کامل]
هوتکیان تیره ای افغان بودند که با بهره وری از ضعف بسیار، درگیری های داخلی و فتنه های سلطنتی زمانِ شاه سلطان حسین، توانستند بر ایران از ۱۷۲۲ تا ۱۷۲۹ چیره شوند.
صفویان که زمانی نیرومندترین دشمن عثمانیان بودند، از سال های پایانی سده ۱۷ به دلیل به تخت نشستن پادشاهان بی کفایت و درگیری های داخلی به شدت در حال ضعیف شدن بودند.
فرمانروایی هوتکی در سال ۱۷۰۹ از سوی پشتونهای غلزایی پایه گذاری شد. آنها تونستند در برابر اربابان صفوی خود انقلابی موفق را راهبری کنند.
هنگام فروپاشی صفویان، عثمانیها و روسها از انحطاط ایران برای به چنگ آوردن سرزمینهای مرزی استفاده کردند.
بی درنگ پس از سرنگونی اصفهان، روسها در زمان پتر کبیر ، سرزمینهایی در شمال باختری ایران شامل بخشهایی از داغستان و جمهوری آذربایجان و همچنین نقاطی از ایران امروزی مانند گیلان و استرآباد را تصرف کردند.
عثمانیها هم به سرزمینهای صفوی یورش بردند و به بخشهایی از غرب ایران چیره شدند. با پیمان استانبول ( ۱۷۲۴ ) عثمانیها و روسها توافق به تقسیم مناطق تصرف شده کردند. در این میان اشرف افغان که خود را وارث تاج و تخت ایران میدانست خواهان بازگرداندن مناطق متصرفه بود ولی عثمانیها به جنگهای خود در آذربایجان ادامه دادند. اشرف افغان باشنیدن هدف عثمانیها مبنی بر بازگرداندن شاه سلطان حسین به تخت پادشاهی ایران ( بعنوان شاه دست نشانده ) وی را کشت و سرش را برای عثمانیها فرستاد. سپس او برج و باروی شهر را بهبود بخشید و برای دیدار با سپاه ترک به راه افتاد. در ۲۰ نوامبر ۱۷۲۶ آنها را در خرم آباد در جنوب همدان شکست داد. ای پیروزی عمدتاً دستاورد نفوذ افغان ها در صفوف سربازان عثمانی توسط عوامل تحریک کننده ای بود که بر ایمان سُنّی مشترک ترکها و افغانها تاکید داشت. بدین صورت که نفوذی ها از جنگ برادرانه تاسف میخوردند و خواستار یکپارچگی در برابر دشمن یگانه یعنی ایرانیهای بدعت گذار بودند. این راهبرد بویژه باعث کاهش سواره نظام کُـــرد شد. اشرف که ترجیح می داد بیشتر از این پیشروی نکند، مذاکرات با عثمانیها را آغاز کرد که به امضای پیمان صلحی نامــــوَر به پیمان همدان در اکتبر ۱۷۲۷ انجامید. افغانها بدون داشتن تجربه قبلی دیپلماسی یا فرمان راندن به یک ملت، پیمانی بستند که بر پایه آن فرمانروایی عثمانیها بر بخشهای باختری و شمال باختری ایران تثبیت شد و اشرف از ادعاهای ارضی خود دست برداشت، در برابر، عثمانی اشرف را بعنوان شاه ایران برسمیت شناخت و حق ضرب سکه و فرستادن سالیانه کاروانهای زیارتی به مکه را برای هوتکیان محفوظ داشت.
... [مشاهده متن کامل]
هوتکیان تیره ای افغان بودند که با بهره وری از ضعف بسیار، درگیری های داخلی و فتنه های سلطنتی زمانِ شاه سلطان حسین، توانستند بر ایران از ۱۷۲۲ تا ۱۷۲۹ چیره شوند.
صفویان که زمانی نیرومندترین دشمن عثمانیان بودند، از سال های پایانی سده ۱۷ به دلیل به تخت نشستن پادشاهان بی کفایت و درگیری های داخلی به شدت در حال ضعیف شدن بودند.
فرمانروایی هوتکی در سال ۱۷۰۹ از سوی پشتونهای غلزایی پایه گذاری شد. آنها تونستند در برابر اربابان صفوی خود انقلابی موفق را راهبری کنند.
هنگام فروپاشی صفویان، عثمانیها و روسها از انحطاط ایران برای به چنگ آوردن سرزمینهای مرزی استفاده کردند.
بی درنگ پس از سرنگونی اصفهان، روسها در زمان پتر کبیر ، سرزمینهایی در شمال باختری ایران شامل بخشهایی از داغستان و جمهوری آذربایجان و همچنین نقاطی از ایران امروزی مانند گیلان و استرآباد را تصرف کردند.
عثمانیها هم به سرزمینهای صفوی یورش بردند و به بخشهایی از غرب ایران چیره شدند. با پیمان استانبول ( ۱۷۲۴ ) عثمانیها و روسها توافق به تقسیم مناطق تصرف شده کردند. در این میان اشرف افغان که خود را وارث تاج و تخت ایران میدانست خواهان بازگرداندن مناطق متصرفه بود ولی عثمانیها به جنگهای خود در آذربایجان ادامه دادند. اشرف افغان باشنیدن هدف عثمانیها مبنی بر بازگرداندن شاه سلطان حسین به تخت پادشاهی ایران ( بعنوان شاه دست نشانده ) وی را کشت و سرش را برای عثمانیها فرستاد. سپس او برج و باروی شهر را بهبود بخشید و برای دیدار با سپاه ترک به راه افتاد. در ۲۰ نوامبر ۱۷۲۶ آنها را در خرم آباد در جنوب همدان شکست داد. ای پیروزی عمدتاً دستاورد نفوذ افغان ها در صفوف سربازان عثمانی توسط عوامل تحریک کننده ای بود که بر ایمان سُنّی مشترک ترکها و افغانها تاکید داشت. بدین صورت که نفوذی ها از جنگ برادرانه تاسف میخوردند و خواستار یکپارچگی در برابر دشمن یگانه یعنی ایرانیهای بدعت گذار بودند. این راهبرد بویژه باعث کاهش سواره نظام کُـــرد شد. اشرف که ترجیح می داد بیشتر از این پیشروی نکند، مذاکرات با عثمانیها را آغاز کرد که به امضای پیمان صلحی نامــــوَر به پیمان همدان در اکتبر ۱۷۲۷ انجامید. افغانها بدون داشتن تجربه قبلی دیپلماسی یا فرمان راندن به یک ملت، پیمانی بستند که بر پایه آن فرمانروایی عثمانیها بر بخشهای باختری و شمال باختری ایران تثبیت شد و اشرف از ادعاهای ارضی خود دست برداشت، در برابر، عثمانی اشرف را بعنوان شاه ایران برسمیت شناخت و حق ضرب سکه و فرستادن سالیانه کاروانهای زیارتی به مکه را برای هوتکیان محفوظ داشت.
