جندنا

[ویکی الکتاب] معنی جُندَنَا: لشکر ما
ریشه کلمه:
جند (۲۹ بار)
نا (۱۱۸۲ بار)

«جُنْد» در اصل به معنای زمین ناهموار و سفتی است که، سنگ های فراوانی در آن جمع است، و به همین مناسبت، به انبوه لشکر نیز «جند» گفته شده. بعضی از مفسران، «جُنْد» را در آیه مورد بحث، اشاره به بت ها می دانند، که هرگز در قیامت قادر به یاری مشرکان نیستند، ولی، ظاهر این است که، آیه مفهوم وسیعی دارد که بتها یکی از مصادیق آن است.
سپاه. شپاه ما آنهایند پیروز. جمع آن جنود و اجناد است ولی در قرآن فقط اوّلی به کار رفته است . نا گفته نماند جند (به فتح اول) به معنی زمین سخت است (اقرب الموارد) راغب عقیده دارد سپاه را به وسیله فشرده بئدن و محکمی، جند گفته‏اند لازم است درباره چند آیه ‏توضیح بدهیم. 1- . آیه درباره آن مرد مؤمن است که از پیامبران دفاع کرد و او را کشتند یعنی: بعد از او سپاهی از آسمان برقوم او نفرستادیم و نازل کننده نبودیم (و از اوّل کارمان چنین نبوده است) نبود مگر یک صیحه آن گاه همه آرام شدند و مردند. اگر گویند: در بسیاری از آیات هست که خداوند برای نصرت حضرت رسول صلی اللّه علیه و آله و سلم ملک فرستاد مثل و آیاتیکه درباره جنگ بدر و حنین است ولی درآیه فوق می‏گوید «وَ ما کُنّا مُنْزِلینَ» ما از اوّل چنین نبودیم، این دو با هم چه طور جمع می‏شوند؟!! گوئیم: به نظر می‏آید غرض از «ما کُنّا مُنْزِلینَ» لشگر کشیهای معمول باشد یعنی کار ما اینطور نبوده است که لشگر هائی بفرستیم تا با مردم بدکار جنگ کنند و به بینیم که کدام طرف غالب بوسیله صیحه و صاعقه و غیره کار بدگاران را یک سره می‏کنیم، جنودیکه در احزاب و حنین و غیره آمدند همه جنود اللّه بودند و کار خود را کردند و رفتند بی آنکه مردم قدرت مقابله داشته باشند. رمخشری این سئوال را طرح نموده و جواب می‏دهد: «ما کنّا مُنْزَلینَ» نسبت به انبیاء سلف است ولی در زمان قرآن به خاطر عظمت آوردنده قرآن جنود نازل شدند. این جواب به نظر نگارنده درست نیست و نمی‏توان گفت سنّت خدا در زمان رسول خدا صلی اللّه علیه و آله و سلم تغییر یافت . 2- . علی الظاهر فاعل «لا یَسْطیعُونَ» عبارت است از «اله» در آیه قبل و ضمیر «نَصْرَهُمْ وَ هُمْ» به بت پرستان راجع است و ضمیر «لهم» برای «آلهة» است یعنی: بتها قدرت بر یاری آنها ندارد و آنها برای بتان سپاه آماده‏اند. و به عبارت دیگر آنها بر بتان یاری می‏کنند نه بتان بر آنها. بعضی از بزرگان «محضرون» را راجع به آخرت گرفته که بت پرستان با بتان در روز قیامت حاضر می‏شوند. به نظم آنچه ما ترجمه کردیم بهتر است یعنی مردم برای بتان سپاهی آماده‏اند و از آنها یاری می‏کنند.