جمهوری قره قالپاقستان منطقه ای خودمختار در کشور ازبکستان است. مرکز این جمهوری شهر نوکاث است. قره قالپاقستان در شمال غرب ازبکستان واقع شده و همان منبع عظیم ذخایر باستان شناسی لقب داده اند. در این منطقه بیش از ۳۰۰ پایگاه باستان شناسی از دوران باستان ودر دوران قرون وسطی و تا زمان قاجار که جزو خاک ایران خوارزم قرارداشت منطقه ای جمهوری قره قالپاقستان تطبق عهدنامه آخال از ایران جدا شد.
این جمهوری در منطقهٔ پست و حاصلخیز خوارزم واقع شده است. از جنوب غربی به بیابان قره قوم، از شمال غرب به فلات اوست یورت، از شمال شرق به بیابان قیریل قوم محصور شده است. بخش جنوبی دریاچهٔ خوارزم در خاک این جمهوری بوده و به دلیل خشک و بیابانی بودن و همچنین فصلی بودن رودخانه های منتهی به دریاچه، بیابانی به نام آرال قوم در این منطقه به وجود آمده است. بیش از ۸۰٪ خاک این منطقه از بیابان ها و کویر تشکیل شده است.
در سال ۱۹۲۴ منطقهٔ خودمختار قره قالپاق به مرکزیت شهر تورت کول برپا گردید. پس از اشغال خوارزم، آمودریا و ترکستان به دست شوروی در ۱۲–۱۹ فوریهٔ ۱۹۲۵، کنگرهٔ کشاورزان و کارگران تأسیس گشت و در ۱۶ فوریه طی مصوبه ای منطقهٔ خودمختار قره قالپاقستان به صورت رسمی تأسیس و به جمهوری سوسیالیستی قزاقستان ملحق شد. در ۲۰ ژوئیهٔ ۱۹۳۰ حکومت مرکزی شوروی ادارهٔ این منطقه را از قزاقستان به مسکو واگذار و در ۲۰ مارس ۱۹۳۲ این منطقه را به جمهوری خودمختار ارتقا داد. سال ۱۹۳۳ شهر نوکاث به پایتختی برگزیده شد. در سال ۱۹۳۶ به خاک جمهوری سوسیالیستی ازبکستان ضمیمه گردید. در ۱۴ دسامبر ۱۹۹۰ نمایندگان مجلس محلی قانون حق حاکمیت ملی را تصویب کرده و در ۹ ژانویهٔ ۱۹۹۲ از جمهوری خودمختار به جمهوری قره قالپاقستان تغییر نام داد. بعضی از دانشمندان، جمهوری قره قالپاقستان را بانک و منبع عظیم ذخایر باستان شناسی لقب داده اند. در این منطقه بیش از ۳۰۰ پایگاه باستان شناسی از دوران باستان و قرون وسطی ودر دوران قرون وسطی و تا زمانی که خوارزم جزو خاک ایران قرارداشت.
مطابق اصل ۷۴ قانون اساسی ازبکستان، منطقه خودمختار قره قالپاقستان حق جدایی از ازبکستان به واسطهٔ همه پرسی را داراست. با توجه به تلاش رئیس جمهور ازبکستان برای حذف این اصل، در سال ۲۰۲۲ میلادی ( ۱۴۰۱ ه. ش ) شورشی صورت گرفت که چند ده کشته و هزاران مجروح بر جا گذاشت. پولاد آهونوف، یکی از رهبران جامعه قره قالپاقستان که در تبعید و در سوئد زندگی می کند، هشدار داد که با توجه به بافت متنوع قومی در این منطقه احتمال بروز درگیری میان جامعه قره قالپاق که خواهان حفظ حق تجزیه و خودمختاری منطقه است، با ازبک های حامی دولت ازبکستان وجود دارد. [ ۱]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفاین جمهوری در منطقهٔ پست و حاصلخیز خوارزم واقع شده است. از جنوب غربی به بیابان قره قوم، از شمال غرب به فلات اوست یورت، از شمال شرق به بیابان قیریل قوم محصور شده است. بخش جنوبی دریاچهٔ خوارزم در خاک این جمهوری بوده و به دلیل خشک و بیابانی بودن و همچنین فصلی بودن رودخانه های منتهی به دریاچه، بیابانی به نام آرال قوم در این منطقه به وجود آمده است. بیش از ۸۰٪ خاک این منطقه از بیابان ها و کویر تشکیل شده است.
در سال ۱۹۲۴ منطقهٔ خودمختار قره قالپاق به مرکزیت شهر تورت کول برپا گردید. پس از اشغال خوارزم، آمودریا و ترکستان به دست شوروی در ۱۲–۱۹ فوریهٔ ۱۹۲۵، کنگرهٔ کشاورزان و کارگران تأسیس گشت و در ۱۶ فوریه طی مصوبه ای منطقهٔ خودمختار قره قالپاقستان به صورت رسمی تأسیس و به جمهوری سوسیالیستی قزاقستان ملحق شد. در ۲۰ ژوئیهٔ ۱۹۳۰ حکومت مرکزی شوروی ادارهٔ این منطقه را از قزاقستان به مسکو واگذار و در ۲۰ مارس ۱۹۳۲ این منطقه را به جمهوری خودمختار ارتقا داد. سال ۱۹۳۳ شهر نوکاث به پایتختی برگزیده شد. در سال ۱۹۳۶ به خاک جمهوری سوسیالیستی ازبکستان ضمیمه گردید. در ۱۴ دسامبر ۱۹۹۰ نمایندگان مجلس محلی قانون حق حاکمیت ملی را تصویب کرده و در ۹ ژانویهٔ ۱۹۹۲ از جمهوری خودمختار به جمهوری قره قالپاقستان تغییر نام داد. بعضی از دانشمندان، جمهوری قره قالپاقستان را بانک و منبع عظیم ذخایر باستان شناسی لقب داده اند. در این منطقه بیش از ۳۰۰ پایگاه باستان شناسی از دوران باستان و قرون وسطی ودر دوران قرون وسطی و تا زمانی که خوارزم جزو خاک ایران قرارداشت.
مطابق اصل ۷۴ قانون اساسی ازبکستان، منطقه خودمختار قره قالپاقستان حق جدایی از ازبکستان به واسطهٔ همه پرسی را داراست. با توجه به تلاش رئیس جمهور ازبکستان برای حذف این اصل، در سال ۲۰۲۲ میلادی ( ۱۴۰۱ ه. ش ) شورشی صورت گرفت که چند ده کشته و هزاران مجروح بر جا گذاشت. پولاد آهونوف، یکی از رهبران جامعه قره قالپاقستان که در تبعید و در سوئد زندگی می کند، هشدار داد که با توجه به بافت متنوع قومی در این منطقه احتمال بروز درگیری میان جامعه قره قالپاق که خواهان حفظ حق تجزیه و خودمختاری منطقه است، با ازبک های حامی دولت ازبکستان وجود دارد. [ ۱]
wiki: جمهوری قره قالپاقستان