جمهوری سوسیالیستی ترکمنستان شوروی یا ترکمنستان شوروی ( ترکمنی: Түркменистан Совет Социалистик Республикасы, Türkmenistan Sowet Sotsialistik Respublikasy; روسی: Туркменская Советская Социалистическая Республика، یکی از ۱۵ جمهوری تشکیل دهندهٔ اتحاد جماهیر شوروی، در آسیای میانه، بود. ترکمنستان در ۷ اوت ۱۹۲۱ ( ۱۶ مرداد ۱۳۰۰ ) به عنوان استانی از ترکستان شوروی تأسیس گردید و در ۱۳ می ۱۹۲۵ ( ۲۳ اردیبهشت ۱۳۰۴ ) به یک جمهوری جداگانه از جماهیر اتحادیه شوروی، به نام «جمهوری شوروی سوسیالیستی ترکمنستان»، تبدیل شد. از همان زمان اعلام ترکمنستان به عنوان یکی از جمهوری های چندگانه شوروی، تا اکنون مرزهای شوروی تغییر نکرده است.
... [مشاهده متن کامل]
در ۲۲ آگوست سال ۱۹۹۰ ( ۳۱ مرداد ۱۳۶۹ ) ترکمنستان مانند دیگر جماهیر شوروی، حق خودمختاری و حکمیت بر امور داخلی خود را بدست آورد. ترکمنستان در ۲۷ اکتبر ۱۹۹۱ ( ۵ آبان ۱۳۷۰ ) استقلال خود را از اتحادیه جماهیر شوروی اعلام کرد. این به معنای پایان جمهوری شوروی ترکمنستان بود و جمهوری ترکمنستان جانشین آن شد.
روسیه در اواخر قرن نوزدهم با جدیت تجاوزهای خود را به قلمروی ترکمن های آسیای میانه آغاز کرد. امپراتوری روسیه در سال ۱۸۶۹ بندر کراسنوودسک ( ترکمن باشی امروزی ) ایجاد کرد و با این بندر، پایگاه مطمئنی برای خود در مناطق ترکمنستان امروزی به وجود آورد. روس ها در سال ۱۸۷۳ به خانات خیوه لشکرکشی کرده و خیوه را تحت سلطه خود درآوردند. دلیل این حمله این بود که قبایل ترکمن بسیاری، به ویژه قبیله یموت، در خدمت خان خیوه بودند. روس ها در طی حمله به خیوه، صدها ترکمن را سلاخی و سکونتگاه های آنان را ویران کردند. در سال ۱۸۸۱ قوای روس به فرماندهی «میخائیل سکوبلف» گوک تپه، یکی از آخرین پایگاه ترکمن ها در شمال غربی عشق آباد، را محاصره و تصرف کردند. با شکست ترکمن ها در طی این جنگ، روس ها توانستند بدون مقاومت چندانی مناطق ترکمنستان امروزی را به خاک خود الحاق کنند. در اواخر سال مذکور، روس ها و دولت ایران قرارداد آخال را امضا کردند و طی آن ایران از ادعای حاکمیت بر مناطق ترکمن نشین صرف نظر کرد و مرز جدید خود با روسیه را به رسمیت شناخت. مرزی که تا به امروز ثابت مانده است. در سال ۱۸۹۷ نیز قرارداد مشابهی میان روسیه و افغانستان امضا شد.
... [مشاهده متن کامل]
در ۲۲ آگوست سال ۱۹۹۰ ( ۳۱ مرداد ۱۳۶۹ ) ترکمنستان مانند دیگر جماهیر شوروی، حق خودمختاری و حکمیت بر امور داخلی خود را بدست آورد. ترکمنستان در ۲۷ اکتبر ۱۹۹۱ ( ۵ آبان ۱۳۷۰ ) استقلال خود را از اتحادیه جماهیر شوروی اعلام کرد. این به معنای پایان جمهوری شوروی ترکمنستان بود و جمهوری ترکمنستان جانشین آن شد.
روسیه در اواخر قرن نوزدهم با جدیت تجاوزهای خود را به قلمروی ترکمن های آسیای میانه آغاز کرد. امپراتوری روسیه در سال ۱۸۶۹ بندر کراسنوودسک ( ترکمن باشی امروزی ) ایجاد کرد و با این بندر، پایگاه مطمئنی برای خود در مناطق ترکمنستان امروزی به وجود آورد. روس ها در سال ۱۸۷۳ به خانات خیوه لشکرکشی کرده و خیوه را تحت سلطه خود درآوردند. دلیل این حمله این بود که قبایل ترکمن بسیاری، به ویژه قبیله یموت، در خدمت خان خیوه بودند. روس ها در طی حمله به خیوه، صدها ترکمن را سلاخی و سکونتگاه های آنان را ویران کردند. در سال ۱۸۸۱ قوای روس به فرماندهی «میخائیل سکوبلف» گوک تپه، یکی از آخرین پایگاه ترکمن ها در شمال غربی عشق آباد، را محاصره و تصرف کردند. با شکست ترکمن ها در طی این جنگ، روس ها توانستند بدون مقاومت چندانی مناطق ترکمنستان امروزی را به خاک خود الحاق کنند. در اواخر سال مذکور، روس ها و دولت ایران قرارداد آخال را امضا کردند و طی آن ایران از ادعای حاکمیت بر مناطق ترکمن نشین صرف نظر کرد و مرز جدید خود با روسیه را به رسمیت شناخت. مرزی که تا به امروز ثابت مانده است. در سال ۱۸۹۷ نیز قرارداد مشابهی میان روسیه و افغانستان امضا شد.
