جمع محلی به لام

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جمع محلی به لام اسم جمعِ دارای الف و لام جنس و از الفاظ عموم است و به جمع محلی به لام، جمع محلی بالف و لام، جمع محلی به ال، جمع معرف بادات و جمع معرف به لام نیز گفته می شود.
جمع محلی به لام، به اسم جمعی می گویند که بر سر آن الف و لام جنس وارد می شود.اکثر قریب به اتفاق علمای اصول جمع محلی به لام را از الفاظ عموم می دانند.
جمع محلی به لام از نظر اصولیون
اصولیون در چگونگی استفاده عموم از جمع محلی به لام اختلاف دارند:برخی آن را از طریق وضع " ال " برای دلالت بر عموم توجیه نموده اند و برای صحت ادعای خود به تبادر تمسک نموده و ادعا کرده اند در مواردی که الف و لام جمع دلالت بر عهد نکند از آن عموم متبادر می گردد؛گروهی آن را از طریق اطلاق و مقدمات حکمت اثبات نموده اند؛عده ای به دلیل عقلی استدلال نموده اند؛ به این بیان که جمع محلی به لام مرکب از دو چیز است:الف _ اسم جمع؛ب _ " ال " تعریف.اسم جمع بر افراد نامعینی دلالت می کند، اما " ال " تعریف، بر تعیین دلالت می نماید؛ به این صورت، مجموع این دو بر روی هم بر افراد معین دلالت می نمایند.در پاسخ به این پرسش که در جمع، کدام مرتبه از مراتب آن، معین است، گفته شده که در هر جمعی اقصی ( بالاترین ) مراتب آن معین است؛ بنابراین، اگر در یک اجتماع نه نفره از علما ، پدر به فرزندش بگوید: " اکرم العلما "، فرزند می داند که حکم اکرام بر روی همه افراد رفته است و به همین خاطر از آن عموم استفاده می شود.اگر اشکال شود که در جمع، ادنی ( پایین ترین ) مراتب آن نیز معین است _ که سه نفر می باشد _ در جواب گفته می شود که در مثال بالا می توان سه دسته سه نفری فرض کرد و این که فرزند کدام را باید اکرام کند، از جمع محلی به لام فهمیده نمی شود؛ در حالی که مجموع اسم جمع و " ال " تعریف باید بر اکرام افراد معینی دلالت کند و به این دلیل این ابهام موجب می شود که فقط اقصی مراتب افراد جمع، معین باشد.
← تفصیل بین جمع و مفرد محلی به لام
۱. ↑ انوارالاصول، مکارم شیرازی، ناصر، ج۲، ص۹۵.
...

پیشنهاد کاربران

بپرس