جمع عثمان بن عفان

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جمع عثمان بن عفان، تهیه نسخه های رسمی از قرآن کریم بر اساس نسخه های قبلی و سایر اسناد، در زمان خلیفه سوم است.
با توجه به اهمیت قرآن در فرهنگ اسلامی و اشتیاق فراوان مسلمانان صدر اسلام به فراگیری آیات قرآن، بسیاری از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم مصاحفی تهیه کردند تا در انجام فرایض و مراسم دینی و نیز آموزش قرآن از آن بهره گیرند؛ اما این صحیفه ها با توجه به اختلاف اصحاب از نظر مراتب علمی و میزان اهتمام و دقت آنان در تهیه مصحف، از جهت قرائت و چگونگی ضبط کلمات دچار اختلافاتی شد و کار اختلاف مصاحف به جبهه گیری اصحاب درمقابل یکدیگر و منازعه و حتی تکفیر انجامید؛ از این رو تهیه نسخه ای رسمی از قرآن کریم که مورد پذیرش اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم باشد و به اختلافات مصاحف و حافظان قرآن در زمینه قرائت پایان دهد ضرورت داشت.دستگاه خلافت نیز با درک موضوع و بنا به پیشنهاد بعضی از اصحاب رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم گروهی از حافظان و کاتبان برجسته قرآن کریم را با عنوان «لجنه توحید مصاحف» مامور انجام این مهم کرد.
مراحل جمع قرآن
برای انجام این هدف بزرگ، ابتدا همه نوشته ها و مصاحف قرآنی موجود گردآوری شد و سپس بر اساس مصحف ابوبکر - که نزد حفصه بود- و مجموعه اسناد مکتوب و نیز شهادت گروهی از حافظان و قاریان برجسته قرآن کریم نسخه هایی از قرآن کریم منطبق با قرائت متواتر از رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلّم تهیه و هر نسخه همراه یکی از قاریان برجسته به بلاد اسلامی مانند مکه و کوفه فرستاده شد، و سپس سایر نوشته های قرآنی جمع آوری و نابود شد، و به سوزاندن هر مصحفی که با این مصاحف اختلاف داشت دستور داده شد و عموم مسلمانان به پیروی از این مصاحف ملزم شدند. این گردآوری زمان عثمان به «جمع عثمان» یا «جمع سوم» شهرت یافت.
نکاتی درباره مصاحف
...

پیشنهاد کاربران

بپرس