جمشید و خورشید

جمشید و خورشید یا شبستان وصال که در پیروی از خسرو و شیرین به نظم کشیده شده است، تنها اثر مستور بیگدلی می باشد که به صورت شعر نگاشته شده است. [ ۱]
نسخه دست نوشته این کتاب در کتابخانه شخصی آیت الله بروجردی با شماره ردیف ۲۴۸۱[ ۲] قرار دارد.
این نسخه خطی توسط میرزا فضل الله بیگدلی شاملو ( مشهور به باباخان ) فرزند میرزا ابوالفضل بیگدلی شاملو در اواخر شهر شوال ۱۳۰۶ هجری قمری به کتابت درآمده است.
این کتاب با همکاری غلامحسین بیگدلی و محمدحسین ضیائی بیگدلی و بانو حشمت الملوک ( فروغ ) بیگدلی آذری عکس برداری، ویراستاری و به چاپ رسیده است.

سرودۀ سلمان ساوجی، مثنوی عاشقانه، به فارسی. شاعر این مثنوی را به نام سلطان اویس جلایری در ۷۶۳ق سروده است. در این منظومه که به تقلید خسرو و شیرین نظامی سروده شده است جمشید، شاهزادۀ چینی با دیدن مهرویی در خواب، عاشق او می شود. از نقاش جهان دیده ای می شنود که آن دختر، خورشید، دختر قیصر روم، است. جمشید راهی سفر می شود و داستان با حوادث سفر جمشید به روم، برای رسیدن به خورشید ادامه می یابد؛ پس از گذراندن مشکلات بسیار، سرانجام شاهزاده ای از شام را، که به خواستگاری خورشید آمده بود، در مبارزۀ چوگان و شکار و شراب خواری شکست می دهد و در نهایت با خورشید ازدواج می کند. این مثنوی به سبب داشتن مضامین تازۀ شعری اهمیت دارد. مثنوی جمشید و خورشید که نخستین مثنوی از منظومه های عاشقانۀ دوگانه سلمان است به اهتمام ج. پ. آسموسن و فریدون وهمن به چاپ رسیده است (۱۳۴۸ش).