جماش


مترادف جماش: افسونگر، دلفریب، شنگ، شوخ، فسونکار

لغت نامه دهخدا

جماش. [ ج ِ ] ( ع مص ) ساختن چاه. ( منتهی الارب ). رجوع به جمش شود.

جماش. [ ج ِ ] ( ع اِ ) آنچه میان نورد و دیوار سر چاه باشد. ( منتهی الارب ) ( از اقرب الموارد ).

جماش. [ ج َ ] ( اِمص ) شوخی. || فریبندگی. || مستی. || درشتی. || ( اِ ) عربده. || ( ص ) شوخ. || مست. || آرایش کننده و فریبنده. بعضی گویند به این معنی عربی است. ( برهان ). از عربی جَمّاش ، یعنی مردی است پیش آینده بزنان ، گویا که طلب میکند زهار سترده از ایشان. ( حاشیه برهان چ معین از شرح قاموس ). در فارسی بمعانی مذکور آمده :
من چنین زار از آن جماش درم
همچو آتش میان داش درم.
رودکی ( ازیادداشت مؤلف ).
رجوع به جَمّاش شود.

جماش. [ ج َم ْ ما ] ( مص ) ملاقات دوستان به پنهانی. ( ناظم الاطباء ). دوستان را در پنهانی دیدن. ( برهان ).

جماش. [ ج َم ْ ما ] ( ع ص ) رجل جماش ؛ مرد متعرض زنان ، کان یطلب الرکب الجمیش. ( منتهی الارب ) ( ذیل اقرب الموارد از قاموس ). || شوخ. دلربا. دلفریب.فسونکار. فسونساز. ( فرهنگ فارسی معین ) :
که با یاران جماش آن دل افروز
بعزم صید بیرون آمد آن روز.
نظامی.
بهم کرده کنیزی چند جماش
غلام وقت خود کای خواجه خوش باش.
نظامی.
نخستین گفت کز خود بر حذر باش
چو گاو شتربه زآن شیر جماش.
نظامی.
ز شیرین کاری آن نقش جماش
فروبسته زبان و دست نقاش.
نظامی.
خیمه بیرون بر که جماشان باد
فرش دیبا در چمن گسترده اند.
سعدی.
نه صورتی است مزخرف عبارت سعدی
چنانکه بر در گرمابه میکند نقاش
که برقعی است مرصع بلعل و مروارید
فروگذاشته بر روی شاهد جماش.
سعدی.
غلام نرگس جماش آن سهی سروم
که از شراب غرورش بکس نگاهی نیست.
حافظ.
- نرگس جماش :
فغان که نرگس جماش شیخ شهر امروز
نظر بدردکشان از سر حقارت کرد.
حافظ.
|| مست. ( فرهنگ فارسی معین ).

فرهنگ فارسی

شوخ، مست، غزلخوان، بازیگر، فریبنده و آرایشگر
( صفت ) ۱- شوخ دلفریب فسونکار فسونساز. ۲- سمت . توضیح درعربی بمعنی مردی است پیش آینده بزنان گویا که طلب میکند زهار سترده از ایشان و بمعانی متن تصرف ایرانیانست .
رجل جماش مرد متعرض زنان کانه یطلب الرکب الجمیش یا شوخ دلربا دلفریب فسونکار .

فرهنگ معین

(جَ مّ ) (ص . ) ۱ - شوخ ، مست . ۲ - فریبنده . ۳ - آرایش کننده .

فرهنگ عمید

۱. فریبنده، شوخ: ز شیرین کاری آن نقش جماش / فروبسته دهان و دست نقاش (نظامی۲: ۱۳۹ ).
۲. مست: فغان که نرگس جماش شیخ شهر امروز / نظر به دُردکشان از سر حقارت کرد (حافظ: ۲۷۰ ).

پیشنهاد کاربران

ex - race horse
اسب جماش
کبک رقاص. [ ک َ ک ِ رَق ْ قا ] ( ترکیب وصفی، اِ مرکب ) کنایه از اسب جماش است که اسب شوخ و بازیگر باشد. ( برهان ) ( آنندراج ) . کنایه از اسب بازی کننده است. ( انجمن آرای ناصری ) .

بپرس