جلولاء جنگ

جَلولاء، جنگ
جنگی که در پاییز سال ۱۶ق در کنار یکی از شاخه های رود دیاله، در جایی که امروز به آن قزل رباط می گویند، میان ایرانیان و اعراب مسلمان درگرفت و با پیروزی مسلمانان پایان پذیرفت. سپاهان ایران که گویند شمار آن ها به ۱۰۰هزار نیز می رسید پس از شکست قادسیه و تسخیر تیسفون به دست اعراب، در جلولا، که دژ استواری بود، گرد آمدند تا شکست های گذشته را تلافی کنند. ایرانیان در جلولا خندق کندند و آمادۀ نبرد شدند. سعد وقاص، که در تیسفون بود، برادرزادۀ خویش، هاشم بن عُتبه، را با تنی چند از سرداران عرب به دفع آن ها فرستاد. اعراب به جلولا رفتند و در برابر سپاهیان ایرانی که فرماندهی آن ها را مهران رازی داشت صف آرایی کردند. سرانجام سپاهیان ایرانی پس از ۸۰ روز از دژ بیرون آمدند و نبرد سختی با اعراب کردند. در گیراگیر نبرد بادی تند و تیره وزیدن گرفت و گرد و غبار در چشم سپاهیان ایرانی کرد. ایرانیان شکست خوردند و مهران که به حلو گریخته بود در آن جا به دست اعراب کشته شد. در این جنگ غنائم هنگفتی به دست اعراب افتاد و بسیاری از ایرانیان نیز به اسارت آن ها درآمدند.