جلبک های سبزابی

جلبک های سبزآبی. جُلبک های سبزآبی (blue-green algae)
(یا: سیانوباکتریا) موجودات زندۀ ابتدایی تک یاخته ای. از نظر سازمان درون یاخته ای شبیه باکتری هایند و گاهی به شکل پوگنه ها۱ یا رشته هایی به هم پیوسته یافت می شوند. جلبک های سبز ـ آبی۲ از قدیمی ترین موجودات زندۀ شناخته شده اند و با باکتری ها در سلسلۀ تک زیان۳ قرار می گیرند. بقایای آن ها را در سنگ های۳.۵ میلیارد سال پیش یافته اند. این موجودات به فراوانی در زیستگاه های آبی، سطوح مرطوب سنگ ها و درختان، و در خاک پراکنده اند. جلبک های سبز ـ آبی و باکتری ها موجوداتی پیش هسته ای اند۴. بعضی از آن ها نیتروژن را تثبیت می کنند و بنابراین، برای چرخۀ نیتروژن۵ ضروری اند. بقیۀ آن ها به شکل هم زیست۶ زندگی می کنند و ازجمله با قارچ ها گلسنگ۷ تشکیل می دهند. نیترات ها و فسفات های ناشی از کودها و پاک کننده ها آب شیرین را آلوده می کنند. مردابی شدن۸ یا بیش غنی شدن۹ آب موجب تکثیر جلبک ها به شکل «شکوفۀ» جلبکی می شود. جلبک ها تکثیر می شوند و سطح آب را می پوشانند، ولی تا زمانی که براثر فساد سموم خود را رها نساخته اند، بی ضررند. سموم این جلبک ها ماهی ها و سایر اشکال حیات را از بین می برند و برای حیوانات اهلی و انسان نیز زیان بخش اند. در ۱۹۹۶، پژوهشگران ژاپنی توالی ژنوم جلبک سبز ـ آبی سینکوسیستیس۱۰ را تعیین کردند. این جلبک سبز ـ آبی۳.۵۷میلیون باز آلی دارد و نخستین موجود فتوسنتزکننده ای است که ژنوم آن تعیین شده است. در ۱۹۹۸، پژوهشگران آلمانی چگونگی جابه جایی جلبک های سبز ـ آبی را نشان دادند. این جلبک ها رشته های بسیار ریزی از مادۀ مخاطی از منافذ خود ترشح می کنند و با آن ها خود را در مایع اطراف پیش می رانند. blue-green algaeMoneraprokaryotenitrogen cyclesymbiosisLichenseutrophicationoverenrichmentsynechosystis