جعفری، محمّدتقی (تبریز ۱۳۰۴ـ تهران ۱۳۷۷ش)
جعفری، محمّدتقی
(مشهور به: علامه جعفری) از علمای روحانی و دانشوران معاصر شیعه در ایران. تحصیلات ابتدایی را از دبستان اعتماد تبریز آغاز کرد، ولی بعد از اتمام کلاس پنجم به سبب فقر مالی ناگزیر مدرسه را ترک کرد و به امرار معاش مشغول شد. بعد از مدتی به مدرسۀ طالبیۀ تبریز رفت و نزد اساتیدی چون سید حسن شربیانی، ابوالفضل سرابی، علی اکبر اهری، میرجعفر بخشایشی، میرحجت ایروانی کسب علم کرد. در ۱۳۱۹ وارد مدرسۀ مروی تهران شد و در عرصۀ حکمت اسلامی از محضر آیت الله محمدرضا تنکابنی و میرزا مهدی آشتیانی بهره گرفت. در ۱۳۲۳ به قم رفت و در ۱۳۲۵ عازم نجف اشرف شد و نزد استادان بزرگی همچون آیات عظام محمد کاظم شیرازی، سید عبدالهادی شیرازی، ابوالقاسم خویی، صدرای قفقازی، و مرتضی طالقانی کسب فیض کرد و از ایشان اجازه و درجۀ اجتهاد گرفت. در همان جا، جعفری به تدریس در سطوح عالیۀ حوزۀ علمیۀ نجف پرداخت و اولین کتاب خود به نام الامر بین الامرین را منتشر کرد که حاوی تقریرات درس آیت الله خویی بود. در ۱۳۳۶ عازم ایران شد، ولی یک سال بعد دوباره به نجف بازگشت و به دلایل شخصی پس از مدت کوتاهی به ایران آمد و ابتدا در مشهد و قم و سپس در اغلب عمر در تهران ساکن شد. در تهران به تدریس در مدرسۀ مروی پرداخت و به سبب طرح مباحث نو و توجه به اندیشه های جدید با دانشگاهیان نیز ارتباطی مطلوب پیدا کرد. جعفری به آثار فکری متفکران غربی نظیر سارتر و راسل علاقه داشت و در نقد آرای آنان صاحب نظریاتی بود. کتب و مقالات فراوانی از وی منتشر شده که از آن جمله دو اثر ۱۶ و ۲۰جلدی به نام های تفسیر مثنوی معنوی و تفسیر نهج البلاغه معروف تر است. برخی دیگر از آثار وی عبارت اند از آفرینش و انسان؛ رابطۀ علم و حقیقت؛ تحلیل شخصیت خیام؛ حکمت و عرفان و اخلاق در شعر نظامی؛ و حیات معقول. محمدتقی جعفری در ۲۶ مهر ۱۳۷۷ به دنبال بیماری سرطان در لندن جان سپرد و پس از انتقال جسد وی به ایران، در جوار حرم امام رضا (ع) در مشهد به خاک سپرده شد.
جعفری، محمّدتقی
(مشهور به: علامه جعفری) از علمای روحانی و دانشوران معاصر شیعه در ایران. تحصیلات ابتدایی را از دبستان اعتماد تبریز آغاز کرد، ولی بعد از اتمام کلاس پنجم به سبب فقر مالی ناگزیر مدرسه را ترک کرد و به امرار معاش مشغول شد. بعد از مدتی به مدرسۀ طالبیۀ تبریز رفت و نزد اساتیدی چون سید حسن شربیانی، ابوالفضل سرابی، علی اکبر اهری، میرجعفر بخشایشی، میرحجت ایروانی کسب علم کرد. در ۱۳۱۹ وارد مدرسۀ مروی تهران شد و در عرصۀ حکمت اسلامی از محضر آیت الله محمدرضا تنکابنی و میرزا مهدی آشتیانی بهره گرفت. در ۱۳۲۳ به قم رفت و در ۱۳۲۵ عازم نجف اشرف شد و نزد استادان بزرگی همچون آیات عظام محمد کاظم شیرازی، سید عبدالهادی شیرازی، ابوالقاسم خویی، صدرای قفقازی، و مرتضی طالقانی کسب فیض کرد و از ایشان اجازه و درجۀ اجتهاد گرفت. در همان جا، جعفری به تدریس در سطوح عالیۀ حوزۀ علمیۀ نجف پرداخت و اولین کتاب خود به نام الامر بین الامرین را منتشر کرد که حاوی تقریرات درس آیت الله خویی بود. در ۱۳۳۶ عازم ایران شد، ولی یک سال بعد دوباره به نجف بازگشت و به دلایل شخصی پس از مدت کوتاهی به ایران آمد و ابتدا در مشهد و قم و سپس در اغلب عمر در تهران ساکن شد. در تهران به تدریس در مدرسۀ مروی پرداخت و به سبب طرح مباحث نو و توجه به اندیشه های جدید با دانشگاهیان نیز ارتباطی مطلوب پیدا کرد. جعفری به آثار فکری متفکران غربی نظیر سارتر و راسل علاقه داشت و در نقد آرای آنان صاحب نظریاتی بود. کتب و مقالات فراوانی از وی منتشر شده که از آن جمله دو اثر ۱۶ و ۲۰جلدی به نام های تفسیر مثنوی معنوی و تفسیر نهج البلاغه معروف تر است. برخی دیگر از آثار وی عبارت اند از آفرینش و انسان؛ رابطۀ علم و حقیقت؛ تحلیل شخصیت خیام؛ حکمت و عرفان و اخلاق در شعر نظامی؛ و حیات معقول. محمدتقی جعفری در ۲۶ مهر ۱۳۷۷ به دنبال بیماری سرطان در لندن جان سپرد و پس از انتقال جسد وی به ایران، در جوار حرم امام رضا (ع) در مشهد به خاک سپرده شد.