جشن نیلوفر
لغت نامه دهخدا
فرهنگ فارسی
پیشنهاد کاربران
جشن نیلوفر یا جشن نیلوپر جشنی ایرانی است که بنا بر نوشتۀ ابوریحان بیرونی در روز ششم تیرماه برگزار می شده است. تنها منبعی که به جشنی بدین نام اشاره کرده کتاب آثارالباقیۀ ابوریحان بیرونی است و به جز آن اطلاعات دیگری دربارۀ آن در دست نیست.
... [مشاهده متن کامل]
برخی گل نیلوفر را نماد ایزدبانوی آب آناهیتا دانسته اند و این احتمال را مطرح کرده اند که برگزاری این جشن در این زمان احتمالاً به شکوفا شدن گل های نیلوفر در آغاز تابستان مربوط بوده است.
در تورات اورشلیم از جشنی با عنوان موتردی ( Mutradi ) به عنوان جشنی مادی یاد شده که یکی از سه جشن مادها بوده است. این جشن در آغاز تابستان برگزار می شده و با آب در ارتباط بوده و در زمان خود آغاز سال محسوب می شده است. واژۀ موتردی در زبان آرامی به معنای اول سال، آب افشاندن و نیز نوبر خرما بوده است.
ابوریحان بیرونی از جشن نیلوفر همچون جشن آب ها یاد کرده که در روز ۶ خرداد ( خردادروز ) برگزار می شده است. بیرونی در اشاره به این جشن از توجه به زراعت و عمران دنیا صحبت می کند که این جشن را با جشن تیرگان که جشن آب، باران، زراعت و آبادانی جهان است و در ۱۳ تیر برگزار می شده مرتبط می گرداند. او همچنین جشن تیرگان را با سیارۀ تیر ( عطارد ) یکی می گیرد. با این وجود ابوالقاسم اسماعیل پور اسطوره شناس معتقدند که این تقارن به اشتباه در متون پهلوی وارد شده است و این جشن نه با سیارۀ تیر بلکه با ستارۀ شعرای یمانی مرتبط است که همان ایزد - ستارۀ تیشتر است که با باران و باران آوری مرتبط است. گل نیلوفر نیز که با این جشن در پیوند است درواقع به دلیل روییدن در آب و وابستگی حیاتش به آب با این عنصر پیوندی ناگسستنی دارد و در مجموع جشن موسوم به نیلوفر را می باید با تیرگان در پیوند دانست.
در فراهان، محلات، خمین و مارلیک تهران آداب و رسومی با عنوان اول تووستونی ( اول تابستانی ) برگزار می شود که احتمال داده شده که با جشن نیلوفر مرتبط باشد.
نیلوفر آبی زرد از سال ۱۳۹۶ در یک کمپین تبلیغاتی توسط شهرداری و شورای شهر کرمانشاه به عنوان نماد این شهر و رنگ این گل نیز به عنوان رنگ نمادین این شهر انتخاب شده است. این گل در سرآب نیلوفر در نزدیکی شهر کرمانشاه می روید و به عنوان نمادی از آیین مهر در نقوش طاق بستان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. به همین دلیل بنا بر مصوبۀ کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر کرمانشاه، روز ۶ تیر هرسال به نام «روز فرهنگ کرمانشاه» و «جشن نیلوفر» نام گذاری شده است. برگزاری جشن نیلوفر در کرمانشاه در مرداد ۱۳۹۸ با واکنش منفی نیروهای منسوب به جناح اصولگرا مواجه شد.
... [مشاهده متن کامل]
برخی گل نیلوفر را نماد ایزدبانوی آب آناهیتا دانسته اند و این احتمال را مطرح کرده اند که برگزاری این جشن در این زمان احتمالاً به شکوفا شدن گل های نیلوفر در آغاز تابستان مربوط بوده است.
در تورات اورشلیم از جشنی با عنوان موتردی ( Mutradi ) به عنوان جشنی مادی یاد شده که یکی از سه جشن مادها بوده است. این جشن در آغاز تابستان برگزار می شده و با آب در ارتباط بوده و در زمان خود آغاز سال محسوب می شده است. واژۀ موتردی در زبان آرامی به معنای اول سال، آب افشاندن و نیز نوبر خرما بوده است.
ابوریحان بیرونی از جشن نیلوفر همچون جشن آب ها یاد کرده که در روز ۶ خرداد ( خردادروز ) برگزار می شده است. بیرونی در اشاره به این جشن از توجه به زراعت و عمران دنیا صحبت می کند که این جشن را با جشن تیرگان که جشن آب، باران، زراعت و آبادانی جهان است و در ۱۳ تیر برگزار می شده مرتبط می گرداند. او همچنین جشن تیرگان را با سیارۀ تیر ( عطارد ) یکی می گیرد. با این وجود ابوالقاسم اسماعیل پور اسطوره شناس معتقدند که این تقارن به اشتباه در متون پهلوی وارد شده است و این جشن نه با سیارۀ تیر بلکه با ستارۀ شعرای یمانی مرتبط است که همان ایزد - ستارۀ تیشتر است که با باران و باران آوری مرتبط است. گل نیلوفر نیز که با این جشن در پیوند است درواقع به دلیل روییدن در آب و وابستگی حیاتش به آب با این عنصر پیوندی ناگسستنی دارد و در مجموع جشن موسوم به نیلوفر را می باید با تیرگان در پیوند دانست.
در فراهان، محلات، خمین و مارلیک تهران آداب و رسومی با عنوان اول تووستونی ( اول تابستانی ) برگزار می شود که احتمال داده شده که با جشن نیلوفر مرتبط باشد.
نیلوفر آبی زرد از سال ۱۳۹۶ در یک کمپین تبلیغاتی توسط شهرداری و شورای شهر کرمانشاه به عنوان نماد این شهر و رنگ این گل نیز به عنوان رنگ نمادین این شهر انتخاب شده است. این گل در سرآب نیلوفر در نزدیکی شهر کرمانشاه می روید و به عنوان نمادی از آیین مهر در نقوش طاق بستان نیز مورد استفاده قرار گرفته است. به همین دلیل بنا بر مصوبۀ کمیسیون فرهنگی شورای اسلامی شهر کرمانشاه، روز ۶ تیر هرسال به نام «روز فرهنگ کرمانشاه» و «جشن نیلوفر» نام گذاری شده است. برگزاری جشن نیلوفر در کرمانشاه در مرداد ۱۳۹۸ با واکنش منفی نیروهای منسوب به جناح اصولگرا مواجه شد.
