«جزیره ثبات» ( به انگلیسی: Island of Stability ) عبارتی بود که رئیس جمهور آمریکا جیمی کارتر در ۱۰ دی ۱۳۵۶ در توصیف ایران تحت رهبری آخرین شاه ایران محمدرضا پهلوی به کار برد. کارتر همچنین در این سخنرانی شاه را «محبوب مردم» نامید. این سخنرانی در ضیافت شام شاه در شب عید کریسمس ۱۹۷۸ در کاخ نیاوران و در حاشیه سفر ۱۷ ساعته کارتر و هیئت همراه ۴۱۰ نفره اش به تهران بیان شد.
... [مشاهده متن کامل]
شاه پس از این سخنان حمایتی کارتر، قدرت مضاعفی برای مقابله با مخالفانش یافت. یک هفته بعد از سفر کارتر یعنی در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۵۶، مقاله جنجالی «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات علیه روح الله خمینی به چاپ رسید. در واکنش به این مقاله، ناآرامی هایی در کشور رخ داد. در مشهد تظاهرات انجام شد و در روز ۱۸ دی در قم بازار و حوزه علمیه تعطیل شدند. تظاهرات مردم قم با تیراندازی نیروهای حکومت کشته داد. دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران نیز ۲ روز بعد در محوطه دانشگاه تظاهرات کردند و کلاس ها را تعطیل کردند و بازار تهران نیز در روز چهلم «شهادت» کشتگان قم تعطیل شد. بدین ترتیب سلسله راهپیمایی های روز چهلم «شهدای» شهرها آغاز شد و هر ۴۰ روز در شهری تظاهرات می شد.
روح الله خمینی در پی سفر کارتر و ایراد سخنرانی او، ضمن محکوم کردن همکاری شاه و کارتر، شاه را «طاغوت» و «خائن» خواند و حکومتش را «غیرقانونی» نامید.
این سخنان حمایت آمیز، پس از انقلاب مخالفان شاه را بر این داشت که آمریکا مانند کوه پشت شاه ایستاده و دستور کشتار مخالفان را به شاه که «مهره» خودش است داده. در آن سو طرفداران شاه این سخنان را گواهی بر این مدعای خود می دانند که آمریکا بعداً پشت شاه را خالی کرد و مقدمات سقوط او را فراهم کرد.
پیر سالینجر در سال ۱۹۸۱ در کتابی با نام «آمریکا گروگان را حفظ می کند» می نویسد که دیپلمات های آمریکایی حاضر در این محل از سخنان کارتر «شگفت زده» شده اند. زیرا جیمی کارتر در مبارزات انتخاباتی خود صریحاً به سیاست حقوق بشر تأکید کرده بود و همزمان ایران توسط عفو بین الملل به دلیل موارد نقض حقوق بشر محکوم شده بود. حتی در صورتی هم که کارتر از گزارش عفو بین الملل آگاه نمی بود، حتماً از گزارش های سفارت آمریکا در تهران در مورد شکنجه مخالفان شاه مطلع بود.
... [مشاهده متن کامل]
شاه پس از این سخنان حمایتی کارتر، قدرت مضاعفی برای مقابله با مخالفانش یافت. یک هفته بعد از سفر کارتر یعنی در تاریخ ۱۷ دی ۱۳۵۶، مقاله جنجالی «ایران و استعمار سرخ و سیاه» در روزنامه اطلاعات علیه روح الله خمینی به چاپ رسید. در واکنش به این مقاله، ناآرامی هایی در کشور رخ داد. در مشهد تظاهرات انجام شد و در روز ۱۸ دی در قم بازار و حوزه علمیه تعطیل شدند. تظاهرات مردم قم با تیراندازی نیروهای حکومت کشته داد. دانشجویان دانشکده فنی دانشگاه تهران نیز ۲ روز بعد در محوطه دانشگاه تظاهرات کردند و کلاس ها را تعطیل کردند و بازار تهران نیز در روز چهلم «شهادت» کشتگان قم تعطیل شد. بدین ترتیب سلسله راهپیمایی های روز چهلم «شهدای» شهرها آغاز شد و هر ۴۰ روز در شهری تظاهرات می شد.
روح الله خمینی در پی سفر کارتر و ایراد سخنرانی او، ضمن محکوم کردن همکاری شاه و کارتر، شاه را «طاغوت» و «خائن» خواند و حکومتش را «غیرقانونی» نامید.
این سخنان حمایت آمیز، پس از انقلاب مخالفان شاه را بر این داشت که آمریکا مانند کوه پشت شاه ایستاده و دستور کشتار مخالفان را به شاه که «مهره» خودش است داده. در آن سو طرفداران شاه این سخنان را گواهی بر این مدعای خود می دانند که آمریکا بعداً پشت شاه را خالی کرد و مقدمات سقوط او را فراهم کرد.
پیر سالینجر در سال ۱۹۸۱ در کتابی با نام «آمریکا گروگان را حفظ می کند» می نویسد که دیپلمات های آمریکایی حاضر در این محل از سخنان کارتر «شگفت زده» شده اند. زیرا جیمی کارتر در مبارزات انتخاباتی خود صریحاً به سیاست حقوق بشر تأکید کرده بود و همزمان ایران توسط عفو بین الملل به دلیل موارد نقض حقوق بشر محکوم شده بود. حتی در صورتی هم که کارتر از گزارش عفو بین الملل آگاه نمی بود، حتماً از گزارش های سفارت آمریکا در تهران در مورد شکنجه مخالفان شاه مطلع بود.
