جریسقان. [ ] ( اِخ ) قریه ای است از بلوک حومه شهر شیراز، طول جلگه این بلوک از مشرق به مغرب دوازده فرسخ و عرض آن از شمال به جنوب نه فرسخ و قریب ده باب حمام و پانزده مسجد در این بلوک هست. آب آنجا از قنواتی که از جهات مختلفه احداث شده ، تأمین میشود و گواراترین آب آنها آب قنات رکن آباد دیلمی است که وقف بر خود شهر است. ولی حالا [ زمان صنیعالدوله ] قطره ای از آن به شهر نمی آید و آب شهر از قنوات معروف الخیرات که کلانترهای سابق شیراز وقف کرده اند، تأمین میشود و عمده آبی که بوستانها و زراعتها را مشروب میسازد قنوات چندی است که در اراضی قصر قمشه احداث کرده اند و چون آب به طریق فواره از آنجا میجوشد معروف به جوشک است. بحیره که معدن نمک است ، در قسمت شرقی قراء حومه به مسافت چهار فرسخ از شهر واقع است. از قلاع مستحکم آن کوهی است که مورخان سابق نوشته اند در چهارفرسخی شهر بوده است. آثار و علامتی نیست الا قلعه قهندز که حوالی مقبره شیخ سعدی علیه الرحمه میباشد. ( از مرآت البلدان ج 4 ص 224 ).