جریان شکافنده، جریان های ساحلی یا جریان های مرگبار ( معادل انگلیسی: Rip Current ) به جریان هایی از آب گفته می شود که از ساحل به سوی دریا حرکت می کنند. [ ۱] [ ۲] این جریان یکی از مهمترین عوامل در غرق شدن انسان ها در دریاهاست به طوری که ۸۰ درصد عملیات های کمکی نجات غریقها مربوط به همین پدیده است. حرکت این جریان از داخل منطقه خیزاب ساحلی آغاز می شود و تا خارج از خط شکست موج ادامه می یابد. این جریان ها، آبی که موج ها به سوی ساحل آورده اند را به دریا باز می گردانند. جریان های شکافنده بسته به شیب ساحل و کنش خیزاب ( موج ) ، عامل اصلی زهکشی آب به سوی دریا و مرگ انسان ها است. [ ۳] جریانهای شکافنده در تمام دریاها، دریاچه ها و اقیانوس ها امکان پدیداری دارند. [ ۴]
جریان شکافنده از بالا شبیه یک بادبزن دستی است که دسته آن به سمت ساحل، و دهانه آن به سمت دریا می باشد. دسته این بادبزن بیشترین قدرت را دارد و صرف نظر از اینکه شناگر چقدر شنا می داند یا چقدر توان جسمی دارد، عملاً برگشت وی به سمت ساحل را غیرممکن ساخته، او را سریعاً با خود به داخل دریا می کشاند. برای درک بهتری از قدرت این جریان باید گفت که سرعت این جریان معمولاً از رکورد سرعت شنای المپیک نیز بالاتر است؛ بدین معنی که حتی بهترین قهرمان شنای المپیک نیز نمی تواند بر خلاف آن شنا کرده و به طرف ساحل برگردد. عرض جریان شکافنده بین ۳ تا بیش از ۶۰ متر، و طول آن به داخل دریا بسیار متفاوت است و گاهی تا ده ها متر به داخل دریا کشیده می شود.
امواج دریا با حرکت به سمت ساحل همواره حجم زیادی از آب را به طرف خشکی منتقل می کنند. این حجم وسیع از آب می باید دوباره به داخل دریا برگردد و برای این منظور در نقاطی از ساحل، به صورت تقریباً غیرقابل پیش بینی، درون آب دریا آب راهه هایی به طرف دریا ایجاد می شود که در آن آب با سرعت زیادی بر خلاف جهت امواج ( یعنی از سمت ساحل به سمت دریا ) جریان می یابد. این جریانها کاملاً از امواج آب متفاوت بوده و به آن ها جریان های ساحلی، جریان های شکافنده یا جریان های مرگبار گفته می شود که در بسیاری نقاط جهان تلفات جانی بسیاری را به بار می آورند.
شناسایی زمان پدیداری جریان شکافنده برای افراد عادی دشوار است. در بسیاری موارد دیده شده که افراد بسیاری در دریا در حال شنا کردن بوده اند، همه چیز عادی به چشم می آید، اما در همین میان یک نفر در میان جریان شکافنده گیر کرده و غرق می شود. جریان شکافنده تنها وابسته به دریاهای طوفانی و مناطق پرخطر نیست. هنگامی که دریا موّاج است، احتمال پدیداری این جریان ها بسیار است. [ ۴] در بسیاری از کرانه های گیلان و مازندران ساحل ماسه ای است. در ساحل ماسه ای نشانه هایی همانند شکل هلال یافت می شود که نوک هلال جایی است که جریان شکافنده پدیدار می شود. نشانه های دیگر عبارتند از این که اگر کسی روی تپه ماسه ای، نیمکت های چوبی یا روی سقف خودرویی بایستد و به کرانه دریا نگاه کند راه ها و شکل هایی را که به بادبزن دستی شباهت دارد را خواهد دید، به گونه ای که دسته بادبزن به سوی ساحل و دهنه بازش به سوی دریاست. رنگ روشن در کف آب نشانه وجود جریان شکافنده است؛ البته این شکل های ظاهری جریان شکافنده است که مردم می توانند به سادگی شناسایی کنند. نشانه های دیگر نیازمند سنجش با دستگاه های دقیق دریایی است. [ ۵] از دیگر نشانه های جریان های شکافنده می توان موردهای زیر را نام برد. [ ۴]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفجریان شکافنده از بالا شبیه یک بادبزن دستی است که دسته آن به سمت ساحل، و دهانه آن به سمت دریا می باشد. دسته این بادبزن بیشترین قدرت را دارد و صرف نظر از اینکه شناگر چقدر شنا می داند یا چقدر توان جسمی دارد، عملاً برگشت وی به سمت ساحل را غیرممکن ساخته، او را سریعاً با خود به داخل دریا می کشاند. برای درک بهتری از قدرت این جریان باید گفت که سرعت این جریان معمولاً از رکورد سرعت شنای المپیک نیز بالاتر است؛ بدین معنی که حتی بهترین قهرمان شنای المپیک نیز نمی تواند بر خلاف آن شنا کرده و به طرف ساحل برگردد. عرض جریان شکافنده بین ۳ تا بیش از ۶۰ متر، و طول آن به داخل دریا بسیار متفاوت است و گاهی تا ده ها متر به داخل دریا کشیده می شود.
امواج دریا با حرکت به سمت ساحل همواره حجم زیادی از آب را به طرف خشکی منتقل می کنند. این حجم وسیع از آب می باید دوباره به داخل دریا برگردد و برای این منظور در نقاطی از ساحل، به صورت تقریباً غیرقابل پیش بینی، درون آب دریا آب راهه هایی به طرف دریا ایجاد می شود که در آن آب با سرعت زیادی بر خلاف جهت امواج ( یعنی از سمت ساحل به سمت دریا ) جریان می یابد. این جریانها کاملاً از امواج آب متفاوت بوده و به آن ها جریان های ساحلی، جریان های شکافنده یا جریان های مرگبار گفته می شود که در بسیاری نقاط جهان تلفات جانی بسیاری را به بار می آورند.
شناسایی زمان پدیداری جریان شکافنده برای افراد عادی دشوار است. در بسیاری موارد دیده شده که افراد بسیاری در دریا در حال شنا کردن بوده اند، همه چیز عادی به چشم می آید، اما در همین میان یک نفر در میان جریان شکافنده گیر کرده و غرق می شود. جریان شکافنده تنها وابسته به دریاهای طوفانی و مناطق پرخطر نیست. هنگامی که دریا موّاج است، احتمال پدیداری این جریان ها بسیار است. [ ۴] در بسیاری از کرانه های گیلان و مازندران ساحل ماسه ای است. در ساحل ماسه ای نشانه هایی همانند شکل هلال یافت می شود که نوک هلال جایی است که جریان شکافنده پدیدار می شود. نشانه های دیگر عبارتند از این که اگر کسی روی تپه ماسه ای، نیمکت های چوبی یا روی سقف خودرویی بایستد و به کرانه دریا نگاه کند راه ها و شکل هایی را که به بادبزن دستی شباهت دارد را خواهد دید، به گونه ای که دسته بادبزن به سوی ساحل و دهنه بازش به سوی دریاست. رنگ روشن در کف آب نشانه وجود جریان شکافنده است؛ البته این شکل های ظاهری جریان شکافنده است که مردم می توانند به سادگی شناسایی کنند. نشانه های دیگر نیازمند سنجش با دستگاه های دقیق دریایی است. [ ۵] از دیگر نشانه های جریان های شکافنده می توان موردهای زیر را نام برد. [ ۴]
wiki: جریان شکافنده