جرباء

لغت نامه دهخدا

جرباء. [ ج َ ] ( ع ص ، اِ ) تأنیث اجرب ، به معنی گرگین. ( از منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( اقرب الموارد ). زن گرگین. ( آنندراج ). || آسمان یا ناحیه ای که در آن فلک آفتاب و ماه میگردد. ( آنندراج ) ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). نام آسمان چون ستاره بتوان دید. ( مهذب الاسماء ). آسمان که ستارگان در آن طالع باشند. صاحب صحاح گوید: از اینرو بدین اسم نامیده شده که ستارگان بمنزله دانه های جرب در آن هویدا شده اند. ( از اقرب الموارد ). || زمین قحطزده. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ). زمین قحطرسیده. ( آنندراج ). زمین بی کشت قحطزده. ( ازاقرب الموارد ). || هوای خشک بی باران. ( یادداشت مؤلف ). || دختر بانمک. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ) ( ذیل اقرب الموارد ) ( آنندراج ). || نام گیاهی است. معنای اخیر را کسی که مورد اعتماد نیست ذکر کرده است. ( از ذیل اقرب الموارد ).

جرباء. [ ج ِ رِب ْ با ] ( ع اِ ) جُرُبّاء. ( منتهی الارب ). رجوع به جرباء مزبور شود.

جرباء. [ ج ُ رُب ْ با ] ( ع اِ ) گریبان پیراهن. جِرِبّاء. ( منتهی الارب ) ( ناظم الاطباء ).

جرباء. [ ج َ ] ( اِخ ) دهی است قریب اَذْرُح. ( منتهی الارب ) ( از ناظم الاطباء ). موضعی است از اعمال عمان به بلقاء از سرزمین شام ، نزدیک است به جبال سراة از ناحیه حجاز و از قراء اذرح بشمار است. ابوموسی اشعری و عمرو عاص که از طرف حضرت علی و معاویه حکم بودند در این ناحیه کار حکمیت را انجام دادند. بعضی آن را جربی ̍ با الف مقصوره ضبط کرده اند. ( از معجم البلدان ).

جرباء. [ ج َ ] ( اِخ ) نام آبی است ازآن ِ بنی سعدبن زیدمناةبن تمیم که بین بصره و یمامه واقع است. ( از معجم البلدان ).

جرباء. [ ج َ ] ( اِخ ) دختر عقیل بن علفة حارث مری. پدر وی از شاعران بزرگ دولت اموی بود و شعر نیکو میساخت و از اشراف و نجبای طائفه بنومرة بود که کسی را هم شأن و کفؤ خودنمیدانست چون نسب وی از هر دو سوی شریف بود و بزرگان قریش به مصاهرت با خانواده وی افتخار میکردند. و چون خلفا و اشراف با دختران ازدواج میکردند، این دختر وی بنام جرباء با یزیدبن عبدالملک ازدواج کرد و دختر دیگرش با سلمةبن عبداﷲبن مغیره که از اشراف و بزرگان قریش بود تزویج کرد. درباره حمیت و غیرت وی داستانها گفته اند. جرباء اهل شعر و ادب نیز بود و ابیاتی در عقد الفرید از او ذکر شده که از آن جمله است :بیشتر بخوانید ...

فرهنگ معین

(جَ ) [ ع . ] (اِ. ) ۱ - آسمان . ۲ - ناحیه ای از آسمان که در آن فلک ماه و آفتاب می گردد. (به باور قدما ).

دانشنامه اسلامی

پیشنهاد کاربران

بپرس