[ویکی فقه] زخمهای ایجاد شده در بدن بوسیله آلات جرح و مانند آن را جراحت می گویند که عمده احکام جراحتها در باب قصاص و دیات مطرح شده، لیکن در بابهای طهارت، جهاد و شهادت نیز از آن سخن رفته است.
زخم پدید آمده در بدن با آلات جرح و مانند آن را جراحت می گویند.
توضیح جراحات
جنایت بر غیر جان آدمی بر سه قسم است: ایراد جراحت، جنایت بر اعضا، و جنایت بر منافع بدن، مانند دیدن و شنیدن .در فقه از جراحتهای پدید آمده در سر و صورت «شِجاج» و در غیر سر و صورت «جرح» تعبیر می گردد.
جراحتهای بر سر و صورت یا شجاج
شجاج از منظر مشهور بر هشت قسم است.
۱. حارصه (خارصه)؛ خراشیدگی پوست، بدون جریان خون.
۲. دامیه؛ زخمی که کمی در گوشت نفوذ کرده و خون جاری شده است.
۳. متلاحمه (باضعه)؛ جراحتی که نفوذش در گوشت عمیق است؛ لیکن به پوشش نازک روی استخوان (سمحاق) نرسیده است.
۴. سِمْحاق؛ زخمی که در گوشت نفوذ کرده و به پوشش استخوان رسیده است.
۵. موضحه؛ جراحتی که سمحاق را پاره کرده و سفیدی استخوان (وضح) را آشکار ساخته است.
۶. هاشمه؛ آنچه موجب شکستگی استخوان گردد، هرچند با جراهت همراه نباشد.
۷. منقله؛ آنچه سبب جابه جایی استخوان گردد.
۸. مأمومه؛ جراحتی که به پرده مغز (ام الدماغ) رسیده است .
بیان انواع جراحات
...
[ویکی فقه] جراحت (قرآن). جراحت، ایجاد اثری در بدن است که موجب جریان خون شود و در اصطلاح پزشکان، جدایی پیوستگی در گوشت بدن است.
در قرآن از ریشه جراحت تنها واژه «جُروح» به این معنا آمده است: «والجُروحَ قِصاصٌ». البته مفهوم جراحت با واژگان دیگری در قرآن مطرح شده است؛ از جمله واژه قَرْح در آیه ۱۴۰ آل عمران: «اِن یَمسَسکُم قَرحٌ فَقَد مَسَّ القَومَ قَرحٌ مِثلُهُ» و نیز آیه ۱۷۲ همین سوره که به معنای جراحت یا درد آن آمده است، در قرآن به پاره ای از مصادیق و مباحث جراحت در امت های پیشین و امت پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله وسلّم توجه شده که آثار اجتماعی مهمی دربرداشته و به ویژه در جنگ ها به هزیمت یا نابودی دشمن یا ناامیدی مجاهدان راه حق می انجامیده و نیز مواردی که ایجاد جراحت، ناشی از سوء رفتار انسان ها و صفات ناپسند نفسانی آن ها بوده اشاره شده که مهم ترین آن ها عبارت اند از:پی کردن شتر صالح ، جراحت دستان زنان مصر، قصاص جراحت در دین یهود و جراحت رزمندگان اسلام و...
واژه های مترادف
در این مدخل از واژه های « قرح »، « قطع » و «جرح» استفاده شده است.
عناوین مرتبط
قصاص جراحت (قرآن)؛ جراحت زنان مصر (قرآن)؛ جراحت مجاهدان احد (قرآن)؛ جراحت مشرکان (قرآن) .