جذبه

[ویکی فقه] جَذْبه، اصطلاحی در تصوف و عرفان، به معنای کشیده شدن بنده به سوی خدا با عنایت الاهی است که سبب می شود انسان بی واسطه کوشش و بدون دشواری طیِ منازل، ناگهان، به خداوند نزدیک شود.
جذبه در لغت به معنای کشش است.
تداول معنای اصطلاحی آن، به حدیثی منسوب به پیامبر اکرم باز می گردد که جذبه حق را با عمل جن و انس (جمله خلایق) برابر می داند («جذبه من جذَباتِالحقِّ توازی عمل الثقلین»).

← اختلاف در گوینده این سخن
عزالدین کاشانی روح محمدی یا حقیقت مصطفوی را «مجذوب اول»، و ایشان را جاذب صحابه و صحابه را جاذب تابعان معرفی کرده است.
سلسله اولیا و مشایخ صوفیه نیز یکی پس از دیگری در این زنجیره جذب اند و این جذبات متوالی، طریقِ سرایتِ محبتِ الاهی است.

اسباب جذب الهی
از نظر صوفیه، جذبه موقوف به عنایت خاص خداوند است که البته این عنایت غیر مشروط و پیش بینی ناپذیر است.

← استعداد انسان
...

جذبه (فیلم). جذبه ( به انگلیسی: charisma ) ( به کاتاکانا: カリスマ کاریزوما ) فیلمی از کارگردان ژاپنی، کیوشی کوروساوا است که در سال ۱۹۹۹ ساخته شد. این فیلم دربارهٔ افرادی است که در یک جنگل بی نام بر سر یک درخت که شاید سمی باشد با یکدیگر درگیر می شوند.
فیلم بیشتر از نگاه گورو یابوایکه ( با بازی کوجی یاکوشو ) بیان می شود که افسر پلیسی است که بعد از اشتباهش در مسئله گروگانگیری یک نماینده مجلس از کار برکنار شده است. حال، او درست بعد از ماجرای برکنار شدنش در حالی که هنوز تفنگ و نشان خود را تحویل نداده در میانه درگیری بر سر درخت است و باید تصمیم بگیرد که طرف کدام گروه را بگیرد. در فیلم می توان کنایه ها و رمزهای بسیاری به ساختار جامعه ژاپن دید؛[ ۱] درگیری بین تنهایی و بودن با گروه. همچنین اشاره به مسائل زیست محیطی را نیز می توان دید.
بازیگران دیگر آن، هیرویوکی ایکه ایچی ( کیری یاما، که می خواهد از درخت محافظت کند ) ، رن اوسوگی ( ناکاسونه ) ، یوریکو دوگوچی ( چیزورو نینبو ) ، جون فوبوکی ( میتسوکو جینبو، یک کارشناس گیاهان ) ، آکیرا اوتاکا ( سوبوی ) و یوتاکا ماتسوشیگه ( نکوشیما ) هستند.
یابوایکه یک افسر پلیس است که در ماجرای گروگانگیری یک نماینده مجلس وارد می شود. او یادداشت درخواست گروگانگیر برای معامله را می بیند که نوشته است: «قوانین جهان را به حالت اول برگردانید» هنگامی که یابوایکه فرصت شلیک به گروگانگیر را دارد مردد می ماند و گروگانگیر نماینده مجلس را کشته و بدست ماموران پلیس کشته می شود. سپس می بینیم که یابوایکه توضیح می دهد که در آن لحظه فکر می کرده می تواند جان هر دو را نجات دهد. او را از کار معلق می کنند.
او در راه رفتن از محل، به جنگلی اسرارآمیز وارد می شود که در آن دو گروه در حال جنگ بر سر درختی با نام جذبه هستند که در یک محوطه خالی از درخت سبز شده است. جینبو معتقد است که درخت سمی است و اگر کاری نکنند تمام جنگل را می خشکاند. کیری یاما که در گذشته در آسایشگاه بیمار سل در همان جنگل بستری بوده می خواهد از درخت محافظت کند حتی در صورتی که به از بین رفتن تمام جنگل بینجامد. عده ای نیز در آنجا می خواهد درخت را برای یک کلکسیونر ببرند.
یابوایکه در برابر دو موضوع قرار می گیرد: نجات یک درخت یا نجات تمام درختان جنگل. او به این نتیجه می رسد که نباید به قضیه اینطور نگاه کند؛ مرگ و زندگی، هر دو بخشی از یک نیرو هستند و هر درخت، درختی منحصربه فرد و همه آن ها با هم جنگل را تشکیل می دهند و هیچ چیز آن ها را از یکدیگر برتر نمی کند.

جَذبه
(در لغت به معنی کشش) در اصطلاح عرفان، کِشش غیبی بنده به سوی خدا، با عنایت الهی و بدون کوشش و تحمّل دشواری های طی منازل. عرفا راهروان طریق عرفان را در ارتباط با جذبۀ الهی به چهار دسته تقسیم کرده اند: سالک، مجذوب، سالکِ مجذوب، مجذوبِ سالک. سالک، کسی است که در سلوک خود، مستقیماً جذبه ای از جذبات الهی را تجربه نکند. مجذوب کسی است که جذبۀ الهی به او دست دهد، اما هنوز در وادی سلوک گام ننهاده و بدین ترتیب به موانع و مشکلات سیر و سلوک واقف نشده است. سالکِ مجذوب، که محبوب محب نیز خوانده می شود، کسی است که پس از مجاهده و پیمودن منزل به منزلِ راه و آزمودن خطرها، جذبۀ حق برایش رخ دهد و صلاحیت ارشاد یابد. سیر او را سیر مُحبّی گویند. مجذوب سالک، کسی است که براثر جذبۀ الهی، قدم در سلوک نهاده و معرفت مراحل و مراتب را کسب کرده است. ابراهیم ادهم را نخستین کس از مجذوبان در تاریخ تصوّف می دانند.