جبرگرایی الهی یا جبرگرایی الهیاتی ( به انگلیسی:Theological determinism ) شکلی از جبرگرایی است که بر اساس آن تمام رویدادهایی که اتفاق می افتند از پیش تعیین شده و/یا مقدر هستند و توسط یک یا چند موجود الهی اتفاق میفتند یا اینکه با توجه به دانایی مطلق موجودات الهی، رخ دادن آنها ضرورت دارد. جبرگرایی الهی در تعدادی از ادیان از جمله جینیسم، یهودیت، مسیحیت و اسلام وجود دارد. همچنین توسط طرفداران پانتئیسم کلاسیک مانند رواقیون و باروخ اسپینوزا نیز حمایت می شود.
دو شکل از جبرگرایی الهیاتی وجود دارد که به عنوان جبرگرایی الهیاتی قوی و ضعیف ( به انگلیسی:strong and weak theological determinism ) شناخته می شوند. [ ۱]
• اولی، جبرگرایی الهیاتی قوی، مبتنی بر مفهوم الهه آفرینش که همه رویدادهای تاریخ را دیکته می کند است: «برای هر چیزی که اتفاق می افتد از پیش مقدر شده است تا یک الوهیت دارای دانایی مطلق و قادر مطلق پشت آن باشد». [ ۲]
• شکل دوم، جبر الهیاتی ضعیف، مبتنی بر مفهوم علم پیشین الهی است - «چون علم کل خداوند کامل است، آنچه خدا از آینده می داند ناگزیر اتفاق خواهد افتاد، در نتیجه، آینده از قبل ثابت و مشخص است». [ ۳] این شکل توسط جینیسم تأیید شده و توسط فرقه کانجی جینیسم به شدت دفاع می شود که اعتقاد به آن را به عنوان شرط لازم و اولین قدم برای رهایی می طلبد. آنها اغلب برای حمایت از تز خود از انیشتین نقل قول می کنند: «رویدادها اتفاق نمی افتد. آنها از قبل وجود دارند و در ماشین زمان دیده می شوند. »[ ۴] این شکل همچنین امکان تعدد خدایان را فراهم می کند، زیرا هیچ تناقضی در دستیابی به دانایی مطلق توسط موجودات متعدد وجود ندارد.
تفاوت های جزئی در طبقه بندی بالا وجود دارد. برخی ادعا می کنند که جبر الهیاتی مستلزم تعیین ( قضا و قدر ) همه رویدادها و نتایج تعیین شده توسط الوهیت است ( یعنی نسخه ضعیف تر را به عنوان «جبرگرایی الهی» طبقه بندی نمی کنند، مگر اینکه اراده آزاد لیبترین به عنوان نتیجه انکار شود ) ، یا اینکه در نسخه ضعیف تر اینطور نیست و اصلاً «جبر الاهیاتی» را شامل نمی شود. [ ۵] جبر الهیاتی را می توان به عنوان شکلی از جبر علّی نیز در نظر گرفت که در آن شرایط پیشینی، طبیعت یا اراده خداوند هستند. [ ۶] با توجه به اختیار و طبقه بندی سازگارگرایی/ناسازگارگرایی الهیاتی در زیر، به معنایی ساده: «جبر الهیاتی این تز است که خداوند وجود دارد و نسبت به همه گزاره های واقعی، از جمله گزاره های مربوط به اعمال آینده ما، علم خطاناپذیر دارد»، این تعریف ساده و حداقلی برای دربرگرفتن همه اشکال جبرگرایی الهی آمده. [ ۷]
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلفدو شکل از جبرگرایی الهیاتی وجود دارد که به عنوان جبرگرایی الهیاتی قوی و ضعیف ( به انگلیسی:strong and weak theological determinism ) شناخته می شوند. [ ۱]
• اولی، جبرگرایی الهیاتی قوی، مبتنی بر مفهوم الهه آفرینش که همه رویدادهای تاریخ را دیکته می کند است: «برای هر چیزی که اتفاق می افتد از پیش مقدر شده است تا یک الوهیت دارای دانایی مطلق و قادر مطلق پشت آن باشد». [ ۲]
• شکل دوم، جبر الهیاتی ضعیف، مبتنی بر مفهوم علم پیشین الهی است - «چون علم کل خداوند کامل است، آنچه خدا از آینده می داند ناگزیر اتفاق خواهد افتاد، در نتیجه، آینده از قبل ثابت و مشخص است». [ ۳] این شکل توسط جینیسم تأیید شده و توسط فرقه کانجی جینیسم به شدت دفاع می شود که اعتقاد به آن را به عنوان شرط لازم و اولین قدم برای رهایی می طلبد. آنها اغلب برای حمایت از تز خود از انیشتین نقل قول می کنند: «رویدادها اتفاق نمی افتد. آنها از قبل وجود دارند و در ماشین زمان دیده می شوند. »[ ۴] این شکل همچنین امکان تعدد خدایان را فراهم می کند، زیرا هیچ تناقضی در دستیابی به دانایی مطلق توسط موجودات متعدد وجود ندارد.
تفاوت های جزئی در طبقه بندی بالا وجود دارد. برخی ادعا می کنند که جبر الهیاتی مستلزم تعیین ( قضا و قدر ) همه رویدادها و نتایج تعیین شده توسط الوهیت است ( یعنی نسخه ضعیف تر را به عنوان «جبرگرایی الهی» طبقه بندی نمی کنند، مگر اینکه اراده آزاد لیبترین به عنوان نتیجه انکار شود ) ، یا اینکه در نسخه ضعیف تر اینطور نیست و اصلاً «جبر الاهیاتی» را شامل نمی شود. [ ۵] جبر الهیاتی را می توان به عنوان شکلی از جبر علّی نیز در نظر گرفت که در آن شرایط پیشینی، طبیعت یا اراده خداوند هستند. [ ۶] با توجه به اختیار و طبقه بندی سازگارگرایی/ناسازگارگرایی الهیاتی در زیر، به معنایی ساده: «جبر الهیاتی این تز است که خداوند وجود دارد و نسبت به همه گزاره های واقعی، از جمله گزاره های مربوط به اعمال آینده ما، علم خطاناپذیر دارد»، این تعریف ساده و حداقلی برای دربرگرفتن همه اشکال جبرگرایی الهی آمده. [ ۷]
wiki: جبرگرایی الهی