جایگیر

/jAygir/

مترادف جایگیر: ثابت، مستقر، مقیم، جسیم، دست وپاگیر، متمکن

معنی انگلیسی:
fixed, established, impressed, successor

لغت نامه دهخدا

جایگیر. ( نف مرکب ) کسی و یا چیزی که جائی را متصرف باشد و ثابت در مکانی بود و برقرار شده و متوطن و مؤثر. ( ناظم الاطباء ). جای گیرنده. استوار. مَکین. ( منتهی الارب ) ( ترجمان القرآن ). مُتَمَکِّن. ( منتهی الارب ). پذیرفته. مورد قبول :
بدو گفت سهراب کای مرد پیر
اگر نیست پند منت جایگیر.
فردوسی.
نگه کرد خندان لب اردشیر
جوان بر دل ماه شد جایگیر.
فردوسی.
یکی نیزه زد برمیانش هجیر
نیامد سنان اندرو جایگیر.
فردوسی.
چو گشت این سخن بر دلش جایگیر
بفرمودتا پیش او شد دبیر.
فردوسی.
نه قائم بذاتست و نی جایگیر
عرض ناپذیر است و بی التقاست.
ناصرخسرو.
بیانی چنان روشن و دلپذیر
که در دل نه در سنگ شد جایگیر.
نظامی.
چو گفت این سخنهای پرورده پیر
سخن در دل شاه شد جایگیر.
نظامی.
چرا سر نیارم سوی آن سریر
که جاوید باشم بر او جایگیر.
نظامی.
گویم ارزانکه دلپذیر آید
در دل شاه جایگیر آید.
نظامی.
که بر هرچه گردد نظر جایگیر
گذر بر هوائی کند ناگزیر.
نظامی.
پراکنده ای کو بود جایگیر
گر آید فراهم بود دلپذیر.
نظامی.
پرسیدند که از حق تعالی چه خواهی گفت هر چه دهد که گدا را هرچه دهی بجایگیر آید. ( تذکرةالاولیاء عطار ). || جانشین. قائم مقام. خلف :
تا چون اجلم رسد بمیرم
دانم که کسیست جایگیرم.
نظامی.
|| پاره ای زمین که آنرا سلاطین وامرا بمنصب داران و مانند آن دهند تا محصول آنرا از کشت و کار هرچه پیدا شود تصرف نمایند. ( بهار عجم ) ( آنندراج ). || جایگیر قدم. جائیکه قدم گذارند. ( بهار عجم ).

فرهنگ فارسی

جاگیرنده، جاگرفته، جای خودرامحکم کردند
( صفت ) کسی یا چیزی که در محلی قرار گیرد جاگیرنده متمکن .

فرهنگ عمید

۱. پُرحجم، جاگیر.
۲. [قدیمی] کسی یا چیزی که در جایی قرار گرفته و جای خود را محکم کرده باشد: بیانی چنان روشن و دلپذیر / که در دل نه، در سنگ شد جای گیر (نظامی۶: ۱۰۵۹ ).
۳. [قدیمی، مجاز] پذیرفته، مورد قبول.
۴. [قدیمی، مجاز] مؤثر.
۵. [قدیمی] جانشین.

مترادف ها

expletive (اسم)
جایگیر، پر کننده

expletory (صفت)
جایگیر، اشباعی، تکمیل کننده

fixed (صفت)
معین، مقرر، ثابت، پا بر جا، جایگیر، مقطوع، ماندنی

پیشنهاد کاربران

جای گیر: متمکن.
( مرزبان نامه، محمد روشن ج اول، چاپ دوم، ۱۳۶۷، ص ۴۹۶ ) .

بپرس