جایگاه تعصب

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] جایگاه تعصب (قرآن). جایگاه تعصب جاهلیت و خشم از جانب کافران و سکینه و آرامش از جانب پیامبر و مومنین دل و جان می باشد.
دل جایگاه تعصب ورزیدن:•«اذ جعل الذین کفروا فی قلوبهم الحمیة حمیة الجـهلیة فانزل الله سکینته علی رسوله وعلی المؤمنین والزمهم کلمة التقوی وکانوا احق بها واهلها وکان الله بکل شیء علیمـا:(به یاد آر) زمانی که کافران در دل های خود خشم و تعصّب جاهلیت نهادند (و در حدیبیه قرارداد منع پیامبر و یارانش را از مکه امضا نمودند) پس خداوند اطمینان و آرامش دل را بر رسول خود و بر مؤمنین فرو فرستاد و کلمه تقوی را (توحید و ثبات و تسلیم را) همراه آنان نمود و آنها سزاوارتر به آن و اهل آن بودند، و خداوند همواره به همه چیز داناست.» در این آیه نخست به یکی از مهمترین عوامل بازدارنده کفار از ایمان به خدا و پیامبر ص و تسلیم در مقابل حق و عدالت اشاره کرده، می گوید:" بخاطر بیاورید هنگامی که کافران در دل های خود نخوت و خشم جاهلیت را قرار دادند (إِذْ جَعَلَ الَّذِینَ کَفَرُوا فِی قُلُوبِهِمُ الْحَمِیَّةَ حَمِیَّةَ الْجاهِلِیَّةِ) و بخاطر آن مانع ورود پیامبر ص و مؤمنان به خانه خدا و انجام مراسم عمره و قربانی شدند، و گفتند اگر اینها که در میدان جنگ پدران و برادران ما را کشته اند وارد سرزمین و خانه های ما شوند و سالم باز گردند، عرب در باره ما چه خواهد گفت؟ و چه اعتبار و حیثیتی برای ما باقی می ماند؟این کبر و غرور و تعصب و خشم جاهلی، حتی مانع از آن شد که هنگام تنظیم صلح نامه" حدیبیه " نام خدا را به صورت" بسم اللَّه الرحمن الرحیم" بنویسند، بیاورند، با اینکه آداب و سنن آنها می گفت که زیارت خانه خدا برای همه مجاز، و سرزمین مکه حرم امن است، حتی اگر کسی قاتل پدر خویش را در آن سرزمین یا در مراسم حج و عمره می دید مزاحم او نمی شد.آنها با این عمل هم احترام خانه خدا و حرم امن او را شکستند، و هم سنت های خود را زیر پا گذاشتند، و هم پرده ضخیمی میان خود و حقیقت کشیدند و چنین است اثرات مرگبار" حمیتهای جاهلیت"!" حمیت" در اصل از ماده" حمی" (بر وزن حمد) به معنی حرارتی است که از آتش یا خورشید یا بدن انسان و مانند آن به وجود می آید، و به همین دلیل به حالت" تب"" حمی" (بر وزن کبری) گفته می شود، و به حالت خشم و همچنین نخوت و" تعصب خشم آلود" نیز" حمیت" می گویند.این حالتی است که بر اثر جهل و کوتاهی فکر و انحطاط فرهنگی مخصوصا در میان" اقوام جاهلی" فراوان است، و سرچشمه بسیاری از جنگ ها و خونریزی های آن ها می شود.سپس می افزاید: در مقابل آن" خداوند حالت سکینه و آرامش را بر رسول خود و مؤمنان نازل فرمود" (فَأَنْزَلَ اللَّهُ سَکِینَتَهُ عَلی رَسُولِهِ وَ عَلَی الْمُؤْمِنِینَ ).این آرامش که مولود ایمان و اعتقاد به خداوند، و اعتماد بر لطف او بود،آنها را به خونسردی و تسلط بر نفس دعوت کرد، و آتش خشمشان را فرو نشاند، تا آنجا که برای حفظ اهداف بزرگ خود حاضر شدند جمله" بسم اللَّه الرحمن الرحیم" که رمز اسلام در شروع کارها بود، بردارند، و بجای آن" بسمک اللهم" که از یادگارهای دوران گذشته عرب بود در آغاز صلحنامه حدیبیه بنگارند، و حتی لقب " رسول اللَّه" را از کنار نام گرامی" محمد" ص حذف کنند.

پیشنهاد کاربران

بپرس