جاگیر

[ویکی فقه] جاگیر (یا جایگیر)، زمینی که در دوران حکومت مسلمانان در هند ، از جانب سلطان به حاکمانِ ایالتها، والیانِ شهرها و روستاها، امرا و فرماندهان نظامی، رؤسای محلی و سایر کارگزاران حکومتی واگذار می شد تا به جای حقوق و مستمری خویش، از عواید آن بهره مند گردند.
این واژه از دو کلمه فارسی «جا» و «گیر»، به معنای گیرنده جا و مکان، ترکیب شده است لیکن در همه منابع فارسیِ نگاشته شده در هندِ دوره اسلامی، به معنای زمین و محلِ واگذار شده به افراد و معادل اِقطاع عربی است. در منابع مذکور، جمع این کلمه به صورت «جاگیرات» و فردی که جاگیر به وی واگذار شده با عنوان « جاگیردار » (جمع آن: جاگیرداران) به وفور به کار رفته است.
کلمه فارسی
برخی بدون اشاره به اصل کلمه و چگونگی اشتقاق آن، جاگیر را غیرفارسی دانسته اند، لیکن هیچ دلیلی برای پذیرش این سخن در دست نیست و به نظر می رسد واژه جاگیر از زبان فارسی به دیگر زبانهای رایج در شبه قاره هند، از قبیل هندی، اردو ، مراتی و کَرْناتَکی، راه یافته باشد
معنای کلمه
واژه جاگیر به معنای واگذاری حق بهره مندی از درآمدهای زمین به افراد درعوض انجام دادن برخی خدمات به ویژه در امور نظامی، از دوره لودیان (۸۵۵ـ۹۳۲) در منابع فارسی در هند رایجگردید. با این حال، این شیوه پرداخت حقوق نظامیان و کارگزاران دولتی، با تفاوتهایی در شیوه ها و شرایط واگذاری، از نخستین قرون ظهور اسلام ، در سرزمینهای اسلامی با عناوینی چون اقطاع (اقطاع استغلال)، تیول، تیمار ، زعامت ، خاص و سیورغال مرسوم بود.
مناطق مرسوم به نظام جاگیرداری
...

جاگیر (فیلم ۱۹۸۴). جاگیر ( به هندی: Jagir ) فیلمی محصول سال ۱۹۸۴ و به کارگردانی پرامود چاکراوورتی است. در این فیلم بازیگرانی همچون درمندرا، میتون چاکرابورتی، زینت امان، پران، دنی دنزونگپا، آمریش پوری، شوما آناند ایفای نقش کرده اند.