جانورشناسی

/jAnevarSenAsi/

معنی انگلیسی:
zoology

لغت نامه دهخدا

جانورشناسی. [ ن َ / ن ِ / ن ْ وَ ش ِ ] ( حامص مرکب ، اِ مرکب ) علمی که ببحث درباره صفات وساختمان بدن جانوران می پردازد و علاوه بر آن ممکن است از جهات مختلف دیگر درباره جانوران نیز تحقیق کندو بدانجهات بنامهای اختصاصی دیگری نامیده میشوند: مثلا اگر از اعضاء بدن موجود صحبت شود «فیزیولژی » و اگر ساختمان اعضاء بدن را بحث کند «تشریح » و اگر نمو فردی هر موجود را جداگانه مورد بحث قرار دهد «رویان شناسی » و اگر ساختمان تشریحی بدن حیوانات مختلف را با هم مقایسه کند «جانورشناسی مقایسه ای » و اگر از اخلاق و طریقه زندگانی آنها در شرائط گوناگون بحث کند «اتولوژی » و اگر وضع انتشار جانوران را ذکر نماید «کورولوژی » و اگر حیوانات را نزدیک بهم بصورت گروههای کوچک و بزرگ دسته بندی کند «سیستماتیک » نامند و جانورشناسی بطور عموم شامل تمام رشته های مذکور در بالا است.
در جانورشناسی از جهات مختلف رده بندیهای متعددی درباره جانوران بعمل آمده که خلاصه آن بشرح زیر است : ارسطو اول کسی است که برده بندی جانوران اقدام کرده است. و جانوران را از محل زندگی و مواد تغذیه آنها و نظائر آن رده بندی کرده و در کتاب خود موسوم به تاریخ جانوران چندین موجود جانور را که شرح میدهد به خون دار و لنف دار، بچه زا و تخم گذار، روزبین وشب بین ، اهلی و وحشی ، و امثال اینها تقسیم میکند. این نوع رده بندی را مصنوعی نامند ولی ممکن است جانوران را بر طبق شباهت ساختمانی و روابط خویشاوندی رده بندی کرد و چنین رده بندی را طبیعی نامند. در این رده بندی جای حیواناتی که سابقاً وجود داشته و فعلاً از بین رفته اند، نیز معلوم میشود. از بررسی تاریخ علوم طبیعی چنین فهمیده میشود که روش رده بندی تا اواخر سده شانزدهم میلادی همان روش قدیمی ارسطو بوده است و از آن تاریخ ببعد که دانشمندان بنامی در علوم طبیعی تحقیق کرده اند روشهای تازه ای در رده بندی جانوران پیدا شده است. لینه اول کسی است که جانور و گیاه را از روی پایه و اصول صحیحی رده بندی کرده است. کوویه جانوران را بچهار شاخه بزرگ : شعاعیان و بندبندیان و نرم تنان و مهره داران تقسیم کرد. شوان در سده نوزدهم ، ساختمان سلولی جانوران رانیز در رده بندی آنها درنظر گرفته و آنها را به دو دسته بزرگ : تک یاخته ( یک سلولی ) و پریاخته ( چندسلولی ) تقسیم کرد و این رویه امروز هم متداول است. امروز در داخل این دو دسته بزرگ نزدیک به 20 شاخه تشخیص داده میشود و در داخل این شاخه ها عده زیادی رده و درداخل رده ها چندین صد راسته و در داخل راسته ها متجاوز از 600 تا 700 هزار گونه تشخیص میدهند. بدین ترتیب اصول رده بندی کم کم در تحت قوانین صحیحی درآمده است.امروز در رده بندی جانوران از علومی مانند: کالبدشناسی ، بافت شناسی ، جنین شناسی ، بیوشیمی و پالئونتولژی استفاده میشود. در سال 1940 م. گروهی از دانشمندان ملل مختلف انگلیسی ، امریکائی ، روسی ، آلمانی ، غیره کتابی بنام نیوسیستماتیکس منتشر کردند و در این کتاب در اصل متداول رده بندی تجدیدنظر کرده و توصیه میکنند که برای رده بندی موجودات زنده از رشته های جدید بیولژی مانند: یاخته شناسی ، اکولوژی ، ژنتیک و بیومتری ، نیز استفاده شود تا رده بندی با آنچه در طبیعت موجود است نزدیک شود. در سالهای اخیر شادفو دانشمند فرانسوی اظهار داشت که رده بندی متداول منطقی نیست و تقسیم دنیای زنده بجانور و گیاه خیلی سطحی است. ( از کتاب جانورشناسی سیستماتیک تألیف دکتر اسماعیل آزرم ج 1 صص 13 - 15 ). رده بندی ساده و عمومی که در بیشتر کتب به آن برخورد میشود به این طریق است که اول از جانوران پست شروع کرده و بتدریج بموجودات کاملتری ختم میشود در این رده بندی که کاملاً با تحقیقات و نظریه های علمی اخیر هم مطابقت ندارد، ابتدا جانوران را بدو سلسله پروتوزوئرها و متازوئرها تقسیم میکنند. پروتوزوئرها بدنشان فقط از یک سلول درست شده و بشاخه های زیر تقسیم میشوند:بیشتر بخوانید ...

فرهنگ فارسی

شناختن انواع جانوران، حیوان شناسی، علمی که، درباره اوضاع واحوال وچگونگی زندگی بحث میکند
علمی که موجودات زند. حیوانی را مورد مطالعه قرار میدهد علمی که از ساختمان و تقسیم بندی حیوانات و کیفیت زندگی آنها گفتگو میکند معرفه الحیوان .

فرهنگ معین

( ~. شِ ) (حامص . ) علمی که موجودات زندة حیوانی رامورد مطالعه قرار می دهد، معرفة الحیوان .

فرهنگ عمید

علمی که به مطالعه و تحقیق دربارۀ محل زیست جانوران، اعضا، و چگونگی زندگی آنان می پردازد، حیوان شناسی، معرفة الحیوان.

فرهنگستان زبان و ادب

{zoology} [جانور شناسی] شاخه ای از علم زیست شناسی که در آن سلسلۀ جانوری شامل همۀ جانوران زنده و منقرض شده ازلحاظ ساختار و رویان شناسی و تکامل و رده بندی و رفتار و پراکنش جغرافیایی بررسی می شود

دانشنامه عمومی

جانورشناسی ( به فرانسوی: Zoologie ) یا زیست شناسی جانوری، رشته ای از زیست شناسی است که به بررسی جانوران می پردازد. [ ۱] [ ۲] واژه جانور ( animal ) خود به معنی دارنده جان است و همانگونه که از این نام برمی آید، جانورشناسی، جانوران را از همهٔ جنبه ها بررسی می کند. برای اینکه این بررسی کامل باشد، علم جانورشناسی خود به رشته های مختلف تقسیم می شود و رشته های جانورشناسی به رشته های کوچک تری منشعب می گردند:
رشته هایی از جانورشناسی که جانوران را به ترتیب تکامل ( فرگشت ) دربارهٔ موضوع های مختلف مطالعه می کنند:
• کالبدشناسی
• بافت شناسی
• فیزیولوژی[ ۳]
رده بندی یا بیوسیستماتیک
بوم شناسی
جغرافیای جانوری ( Zoogeography )
دیرین شناسی
• ژنتیک
تاریخچه جانورشناسی به خیلی گذشته ها تا به امروز بر می گردد. هرچند این اصطلاح جانورشناسی در عصر جدید به آن تعلق گرفته است ولی ریشه آن را می توان در زمینه کارهایی مانند ارسطو یا جالینوس یافت. پس از آن پزشکی اسلامی مانند آلبرتوس ماگنوس این علم را جلو بردند. در دوره رنسانس تفکر جانورشناسی در اروپا متحول شد و توجه بیشتری به تجربه گرایی شد و همچنین گونه های جدید بسیاری نیز در این دوره کشف شدند. از جمله افرادی که در این عصر تأثیرگذار بودند می توان به آندرئاس وزالیوس و همچنین ویلیام هاروی اشاره کرد. [ ۴] [ ۵]
عکس جانورشناسی
این نوشته برگرفته از سایت ویکی پدیا می باشد، اگر نادرست یا توهین آمیز است، لطفا گزارش دهید: گزارش تخلف

دانشنامه آزاد فارسی

جانورشناسی (zoology)
شاخه ای از زیست شناسی، برای مطالعه جانوران. این علم بررسی همۀ وجوه ظاهری و عملی مرتبط با جانوران را دربرمی گیرد. از آن جمله است توصیف جانوران امروزی، مطالعۀ تکامل۱ انواع جانوری، کالبدشناسی۲، فیزیولوژی۳، جنین شناسی۴، رفتارشناسی۵، و پراکندگی جغرافیایی جانوری۶.
مفاهیم جانورشناسی. بافت شناسی۷ مطالعۀ میکروسکوپی یاخته ۸های جانوران و نیز مطالعۀ انواع بافت های گوناگونی است که یاخته ها را تشکیل می دهند. یاخته شناسی۹ درون سلول و چگونگی اعمال اندام های آن را بررسی می کند. کالبدشناسی تطبیقی۱۰ ساختار گروه های متناوب جانوری را مقایسه می کند تا چگونگی ارتباط احتمالی آن ها را با یکدیگر دریابد و به این ترتیب، به درک سیر تکامل کمک می کند. این علم به مطالعۀ چگونگی تکامل جانوران پیشرفته و شناسایی جانورانی ابتدایی می پردازد که اجداد آن ها بوده اند. مطالعۀ حوزه های تولید مثل۱۱، رشد۱۲ و نمو (تکوین)۱۳ در جنین شناسی و ژنتیک۱۴ صورت می گیرد. چگونگی عملکرد جانوران در بیوشیمی۱۵، یاخته شناسی، و فیزیولوژی بررسی می شود. همۀ این علوم به جانورشناسان در فهم چگونگی کارکرد بدن جانوران کمک می کنند. رابطۀ جانور با محیط اطرافش در اکولوژی (بوم شناسی)۱۶ و رفتارشناسی جانوری۱۷ بررسی می شود. طبقه بندی جانوران، و درک چگونگی خویشاوندی و ارتباط هر گروه با گروه های دیگر در تاکسونومی (رده بندی)۱۸ بررسی می شود.
رشته های وابسته. از آن جا که بسیاری از فرآیند های حیاتی در گیاهان و جانوران مشترک اند، رشته های جانورشناسی، گیاه شناسی۱۹، و زیست شناسی به روشنی تفکیک نمی شوند. همۀ صور شناخته شدۀ حیات برای رشد و تولید مثل نیاز به اکسیژن، غذا، آب، و دفع مواد زاید دارند. هر موجود دارای نوعی کُنام۲۰ است که در آن زندگی می کند و روش های مشخصی نیز برای اعمال فرآیند های حیاتی دارد. جانورشناسان سعی می کنند دریابند جانوران چگونه این مشکلات را حل می کنند. محدودۀ بررسی آن ها از پیش زیان تک سلولی۲۱ تا خویشاوندان نزدیک انسان، یعنی نخستیان۲۲، را دربر می گیرد.
evolutionanatomyphysiologyembryologybehaviouranimal geographical distributionhistologycellcytologycomparative anatomyreproductiongrowthdevelopmentgeneticsbiochemistryecologyanimal behaviourtaxonomybotanyhicheone-celled protozoaprimates

مترادف ها

zoology (اسم)
جانور شناسی، حیوان شناسی

فارسی به عربی

علم الحیوان

پیشنهاد کاربران

بپرس