جان پلی فیر

جان پلی فیر ( به انگلیسی: John Playfair ) ( زادهٔ ۱۰ مارس ۱۷۴۸ م. / ۱۹ اسفند ۱۱۲۶، بنوی، نزدیک داندی، اسکاتلند؛ درگذشت ۲۰ ژوئیه ۱۸۱۹ م. / ۲۹ تیر ۱۱۹۸، ادینبرو، اسکاتلند ) زمین شناس، فیزیکدان و ریاضیدان اسکاتلندی بود. نام جان پلی فیر در دورهٔ روشنگری اسکاتلند در ردیف کسانی که آغازگر آن جنبش بوده اند قرار دارد.
جان پلی فیر در سنت اندروز وادینبرا درس خواند و از ۱۸۰۰ استاد دانشگاه ادینبرا بود. او در فیزیک و ریاضی و زمین شناسی مطالعه و تحقیق کرد هر چند در هندسه، اصل پلی فیر به نام او ثبت شده است اما شهرت او بیشتر به دلیل فعالیت های زمین شناسی اش است.
او در ۱۸۱۹ در ادینبرای اسکاتلند درگذشت.
انتشار کتاب اصول هندسه که در بارهٔ هندسه اقلیدسی است نام پلی فیر را به خاطر ارائه صورتی از اصل پنجم اقلیدس که امروز کم وبیش به همان شکلی که فلی فیر طرح کرد و به نام اصل پلی فیر شناخته می شود در تاریخ تحولات هندسه که در نهایت به ابداع هندسه های نااقلیدسی انجامید ماندگار کرد.
جان پلی فیر پنج سال بعد از درگذشت دوستش جیمز هاتن درک انقلابی هاتن از چرخهٔ زمین شناختی را در کتابی به نام «تصاویر نظریهٔ هاتنی زمین» ارائه کرد.
• اصول هندسه، ۱۷۹۵، Elements of Geometry
• تصاویر نظریهٔ هاتنی زمین، ۱۸۰۲، Illustrations of the Huttonion Theory of the Earth